tan2818 發表於 2013-10-12 14:14:59

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>咽痛聲啞</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>有肺損肺閉之分。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>所謂金破不鳴,金實亦不鳴也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此證從外感風熱而來,當作閉治,溫補非宜。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>所慮者,邪不外達而內並耳 阿膠 杏仁 桔梗 貝母 牛蒡 玄參 甘草 秔米 馬兜鈴 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此錢氏補肺之類,乃虛實兼治之法。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此乃暴病,屬肺閉,故潤肺散邪以清全,金虛則鳴矣,與虛勞見是證者不得混看。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>果以風熱內閉,宜麻杏甘石湯以清疏之。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>用復脈甘潤法。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>嗆止音出,得益水濡潤之力也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>無如胃弱便溏,此藥不宜再用。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>仿金匱麥門冬湯義,取養土之陰,以生肺金。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:15:09

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>麥門冬湯</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此用藥轉換法也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此係虛勞失音,但已胃弱便溏,雖見效亦云難矣。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>葉氏用復脈每去麻仁者因此。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:15:18

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>久咳</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>便溏腹滿。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>脾肺同病,已屬難治。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>況脈數口乾潮熱,肝腎之陰,亦不足耶。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>白芍 薏仁 茯苓 蓮肉 炙草 廣皮 扁豆 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>病重藥輕,恐難奏效。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>且於肝腎,亦未顧到。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>擬加用水泛六味丸一兩,絹包入煎。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>病既危矣,方亦聊盡人事。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>煎丸並進,此法極妙。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>心靈活潑。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:15:27

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>時邪便溏</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>邪得下行,即是去路。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>本病便溏,則中氣先傷。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>人以胃氣為本,本不固,治豈易易哉。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>咳而吐沫,食少噁心,動作多喘,中氣傷矣。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>非清肺治咳所能愈也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>人參 半夏 麥冬 炙草 茯苓 秔米 大棗 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此胃虛咳嗽也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>方宗金匱大半夏、麥門冬兩湯之意。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>方法合度,倘能兼納沖氣,似較周匝。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>納沖氣如沉香、蛤殼、紫石英等。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:15:38

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>咳而衄</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>陰不足,火內動也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>噁心不食,宜先治胃。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>竹茹 秔米 廣皮 石斛 貝母 杏仁 治按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>既有火動而衄見證,宜兼清降。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>擬增桑白皮、地骨皮、蘆根,以清降肺胃。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>當增入側柏葉、茅花之類。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:15:50

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>浮腫咳喘</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>頸項強大,飲不得下,溺不得出,此肺病也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>不下行而反上逆,治節之權廢矣。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>雖有良劑,恐難奏效。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>葶藶大棗瀉肺湯 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此痰氣壅阻之證,故重用瀉肺之劑。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>擬參風水治法 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:15:59

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>脈寸關大而尺小</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>口乾,上氣不下,足冷不溫。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此陽氣不潛。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>當用陰中陽藥治之。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>六味丸加牛膝 車前 五味 肉桂 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此兼腎氣、都氣兩方之意。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>陽既失潛,參以介類潛陽可也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>須脈大而豁然者,桂、味始合。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>足冷膝冷,是虛陽上越不潛之象,宜以補中佐引陽歸原之法,如此方是也,宜切記之。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:16:07

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>脈數減</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>咳亦緩。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>但浮氣不得全歸根本。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>宜補益下焦,以為吸受之地。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>六味丸加五味子 菟絲子 又丸方: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>六味丸加五味子 杜仲 芡實 蓮須 菟絲子 杞子 蜜丸 每服五錢 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>議論穩實,方亦妥貼。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>上病下取,治病必求其本也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>看此方當有腰酸精濁之證。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:16:19

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>喘足冷至膝</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>唇口乾,鼻塞,脈虛小。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>下氣上逆,病在根本。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>勿以結痰在項,而漫用清克也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>腎氣丸三錢,鹽花湯送下。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>識見老當。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>口乾鼻塞,不免兼有外感。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>今用腎氣丸,直任無疑者,以脈之虛小故也,急則先治耳。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>久咳喘不得臥,顴赤足冷,胸滿上氣,饑不能食。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此肺實於上,腎虛於下,脾困於中之候也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>然而實不可攻,姑治其虛,中不可燥,姑溫其下。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>且腎為胃關,火為土母,或有小補,未可知也。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:16:55

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>金匱腎氣丸</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>擬再用旋覆代赭湯送下,則上中兩層,亦可關會矣。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>腎氣丸內有溫中逐飲之義,再合旋赭湯光能上下同治,虛實兼到。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>議論豈浮泛者能道。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>兩寸浮大,關尺沉小,氣上而不下,喘咳多痰。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>肝腎之氣,上衝於肺。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>宜以腎氣丸,補而下之。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:03

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>腎氣丸</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此治本之法。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>病象畢露於脈,誰謂脈不足憑乎。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>下虛上實,當治其下,勿清其上; </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>真氣歸元,痰熱自降。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>宜以十味腎氣丸主之。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:14

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>十味腎氣丸</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>識見卓老。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>苟其虛偏於陰分者,此法尚非所宜。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:21

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>失血門</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>絡熱血溢,寸氣所觸,非陰虛火浮之比。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>慎勿以滋膩治也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>荊芥 丹皮 茺蔚子 丹參 鬱金 藕汁 細生地 小薊炭 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>勘證用藥,老眼無花。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>疏邪清熱導瘀,方極輕靈中竅。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>若以滋膩補劑,必致瘀熱留灼成勞。 </STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:30

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>吐血得勞與怒即發</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>脈小數微嗆。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>病在肝心,得之思慮勞心,宜早圖之,勿使延及肺家則吉。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>阿膠 丹皮 牛膝 丹參 小薊炭 三七 藕汁 童便 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此治吐血之正法。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>能止血而無流瘀之弊,最為穩當。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>吐血不咳,尚可除根。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>若咳雖止,必發,是要言也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>再診: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>前方去丹參 三七 藕汁 童便 加生地 白芍 茺蔚子 又丸方: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>六味丸加阿膠 五味子 小薊炭 蓮須 水泛丸 鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>導瘀為先著,養陰以善後。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>統閱三診,步伐井然。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:38

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>失血咳逆</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>心下痞滿,暮則發厥,血色黯,大便黑,肝脈獨大。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此有瘀血,積留不去。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>勿治其氣,宜和其血。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>製大黃 白芍 桃仁 甘草 當歸 丹皮 降香 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此專治瘀積之法。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此瘀積被木火衝動,導瘀隨以瀉火,選藥絕不浮泛。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>擬再加阿膠以補肺,旋覆以降逆,且能化瘀和絡。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評; </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>可加蘇子、藕汁。 </STRONG></P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:46

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>病後失血</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>色紫黑不鮮。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此係病前所蓄,胸中尚滿,知瘀猶未盡也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>正氣雖虛,未可驟補,宜順而下之。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>小薊炭 赤芍 生地 犀角 鬱金 丹皮 茺蔚子 童便 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此必尚有鬱熱見證,故方中用犀角。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>既有留瘀未盡,可加醋炙大黃炭。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>想必有舌絳脈數,心胸煩熱之證,故方中可用犀角。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>柳師加味,亍導瘀亦著力。 </STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:17:54

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>凡有瘀血之人</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>其陰已傷,其氣必逆,茲吐血紫黑無多,而胸中滿悶,瘀猶未盡也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>而舌絳無苔,此陰之虧也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>嘔吐不已,則氣之逆也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>且頭重足冷,有下虛上脫之慮。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>惡寒譫語,為陽弱氣餒之徵。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此證補之不投,攻之不可,殊屬棘手。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>人參 茯苓 三七 吳萸 烏梅 牡蠣 川連 鬱金 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>論病則層層俱透,用藥亦步步著實,此為高手。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>血色紫黑,是瘀之實據。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此症得元因怒傷肝乎,或抉風熱內動乎,而又陰虧氣餒,攻補仍屬棘手。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>斯方之制,已非平庸手筆。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>失血後,氣從下逆上,足冷頭熱,病在下焦,真氣不納。 </STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:18:03

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>六味丸</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>加五味 牛膝 牡蠣 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>方亦妥當。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>若再進一層,可用金匱腎氣法,以導火下行。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>勿拘拘乎降氣之例,非識見深遠者不能。 </STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:18:12

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>血去過多</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>氣必上逆,肺被其沖,故作咳嗽。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此非肺自病也。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>觀其沖氣甚則咳甚,沖氣緩則咳緩,可以知矣。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>擬攝降法,先治沖氣。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>金匱腎氣丸去肉桂 加牡蠣 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>認證獨的,法亦老當 鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>攝降沖氣,附不如桂,今反用附去桂音何耶? </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>孫評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>附子似亦可去。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>惟鎮攝之味如磁石、五味、白芍之類,當宜加重。 </STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

tan2818 發表於 2013-10-12 14:18:21

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>脈寸靜尺動</FONT>】 </FONT></STRONG></P>
<P><BR><STRONG>屢經失血,覺氣從下焦上衝則嗆,勞動則氣促不舒。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>此病不在肺而在腎。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>治嗽無益,宜滋腎陰。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>熟地 天麻 牡蠣茯苓杞子萸肉 五味子 詒按: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>病與上條相同。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>方中用天麻,不知何意? </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>鄧評: </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>上案挾飲邪,此案重陰虛。 </STRONG></P>
<P><BR><STRONG>方內天麻,疑是天冬之誤。 </STRONG></P>
頁: 1 2 3 [4] 5 6 7 8 9 10 11 12 13
查看完整版本: 【增補評注柳選醫案】