豐碩 發表於 2013-1-25 00:02:25

【漢語大詞典●脩】

<P align=center>【漢語大詞典●脩】<p><br>
①[xiūㄒㄧㄡ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』息流切,平尤,心。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.干肉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·天官·膳夫』:“凡肉脩之頒賜,皆掌之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注引鄭司農云:“脩,脯也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賈公彦疏:“加薑桂鍛治者謂之脩,不加薑桂以鹽乾之者謂之脯,則脩、脯異矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>先鄭云:脩,脯者,散文言之,脩,脯通也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·莊公二十四年』:“女贄不過榛栗棗脩,以告虔也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏應壉『與從弟君苗君胄書』:“接武茅茨,涼過大夏;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
扶寸肴脩,味踰方丈。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.致送教師的薪金。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“脩金”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.干枯。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·王風·中谷有蓷』:“中谷有蓷,暵其脩矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“脩,且乾也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·辯土』:“寒則雕,熱則脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兪樾『諸子平議·呂氏春秋三』:“『釋名·釋飲食』曰:‘脩,脩縮也,乾燥而縮也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>熱則脩者,言熱則乾縮也,正與‘寒則雕’同義。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>修飾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北齊顏之推『顏氏家訓·序致』:“雖讀『禮傳』,微愛屬文,頗爲凡人之所陶染,肆欲輕言,不脩邊幅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元劉祁『歸潛志』卷六:“爲人簡樸,不脩威儀,惡衣糲食如貧士。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>修理;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
整修。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·井』:“井甃無咎,脩井也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·秦風·無衣』:“王於興師,脩我戈矛,與子同仇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·離婁下』:“脩我牆屋,我將反。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>治理。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·成公三年』:“若不獲命,而使嗣宗職,次及於事,而帥偏師以脩封疆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>雖遇執事,其弗敢違。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『本朝政要策·屯田』:“得田可治者二十二萬頃,欲脩耕屯之業,度其功用矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>特指整治(飲食)。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張讀『宣室志』卷七:“會尙食廚吏脩御膳,以鼎烹鷄卵。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>打掃。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·天官·大宰』:“祀五帝,則掌百官之誓戒與其具脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“脩,掃除糞灑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·中庸』:“春秋脩其祖廟,陳其宗器,設其裳衣,薦其時食。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“脩,謂掃糞也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>興建;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
興修。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢班固『〈兩都賦〉序』:“京師脩宮室,浚城隍,而起苑囿,以備制度。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『本朝政要策·水利』:“自史起漑鄴田,鄭國鑿涇水,李冰以區區之蜀,脩二江之利。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>制定;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
設置。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·本經訓』:“立仁義,脩禮樂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“脩,設也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國志·魏志·武帝紀』:“其令郡國各脩文學,縣滿五百戶置校官。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王禹偁『擬罷蘇州貢橘詔』:“起今後,本州所貢洞庭柑橘,候見勑旨,即得供進,不得脩爲常貢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舉行;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·孝武本紀』:“天子親至泰山,以十一月甲子朔旦冬至日祠上帝明堂,每脩封禪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·晁錯傳』:“爲置醫巫,以救疾病,以脩祭祀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·張酺傳』:“帝先備弟子之儀,使酺講『尙書』一篇,然後脩君臣之禮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指行動。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“脩睦”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>從事;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
操持。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢班固『東都賦』:“女脩織絍,男務耕耘。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉干寶『晉紀總論』:“而其后妃躬行四教,尊敬師傅,服澣濯之衣,脩煩辱之事,化天下以婦道。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>儆戒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·魯語下』:“吾冀而朝夕脩我曰:‘必無廢先人。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“脩,儆也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂戒備,防備。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·有度』:“爲人臣者,譬之若手,上以脩頭,下以脩足,淸暖寒熱,不得不救,鏌鋣傅體,不敢弗搏。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳奇猷集釋:“脩、修同……手之爲用,上備頭之患,下備足之禍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>恢復。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·成公十三年』:“吾與女同好棄惡,復脩舊德,以追念前勳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·堯曰』:“謹權量,審法度,脩廢官,四方之政行焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『建康府教授惠君墓志銘』:“鉛山脩廢決滯,民畏愛過於令。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>整飭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>整頓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·老子韓非列傳』:“內脩政教,外應諸侯。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>整飭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂處理合宜,有條不紊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『董公行狀』:“職事脩,人俗化,嘉禾生,白鵲集。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
19.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>整飭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>齊備。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢劉向『列女傳·魯之母師』:“<魯大夫>使人間視其居處,禮節甚脩,家事甚理。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸唐甄『潛書·任相』:“國有賢相,法度不患不脩,賞罰不患不中。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
20.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>整飭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>端正恭謹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『都官員外郞胥君墓志銘』:“居官,雖小法,未嘗不愼,而不爲察察於人,有所能容。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其大意如此。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故所至士大夫愛其脩,而百姓歸其恕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
21.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>備辦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·周語中』:“脩其簠簋,奉其犧象,出其尊彛,陳其鼎俎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“脩,備也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢司馬相如『長門賦』:“脩薄具而自設兮,君曾不肯兮幸臨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『金甁梅詞話』第五一回:“學生不敢具酌,只脩一飯在此,以犒手下從者。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
22.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>修養。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·文王』:“無念爾祖,聿脩厥德。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·梁惠王上』:“壯者以暇日脩其孝悌忠信,入以事其父兄,出以事其長上。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·魏公子列傳』:“臣脩身絜行數十年,終不以監門困故而受公子財。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『贈大理寺丞致仕杜君墓志銘』:“爲人孝友溫良,以淸靜爲學,而以淡泊自足。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>行脩於家,而譽聞於鄕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
23.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>特指修行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐賈島『靑門里作』詩:“欲問南宗理,將歸北嶽脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
24.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遵循。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『商君書·更法』:“湯武之王也,不脩古而興;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
殷夏之滅也,不易禮而亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·商君列傳』作“湯武不循古而王,夏殷不易禮而亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孔子家語·執轡』:“治國而無德法,則民無脩。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>民無脩,則迷惑失道。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『華文閣待制知廬州錢公墓志銘』:“初,孝宗雖脩紹興故事,復與虜通使,而以其間討軍政,講邊備,陰擇奇材,爲有事之用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
25.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>學習;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
硏習。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·學記』:“故君子之於學也,藏焉,脩焉,息焉,遊焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“脩,習也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋謝莊『宋孝武宣貴妃誄』:“脩詩賁道,稱圖照言。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周書·孝義傳·張元』:“元性謙謹,有孝行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>微涉經史,然精脩釋典。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
26.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指練習。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·月令』:“<仲夏之月>命樂師脩鞀鞞鼓,均琴瑟管簫。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“脩,均……治其器物習其事之言。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
27.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>編纂,撰寫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢劉歆『移書讓太常博士』:“及『春秋』,左氏丘明所脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉杜預『〈春秋左氏傳〉序』:“其發凡以言例,皆經國之常制,周公之垂法,史書之舊章,仲尼從而脩之,以成一經之通體。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『進順宗皇帝實錄表狀』:“<臣等>共加採訪,幷尋檢詔勑,脩成『順宗皇帝實錄』五卷。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新五代史·後蜀世家·孟昶』:“蜀人夜表其(李昊)門曰:‘世脩降表李家’,當時傳以爲笑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
28.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指空間距離大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·韓奕』:“四牡奕奕,孔脩且張。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“脩,長。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·何晏〈景福殿賦〉』:“雙枚既脩,重桴乃飾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“雙枚,屋內重簷也……言重簷既長,因達於外。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『孟生詩』:“秦吳脩且阻,兩地無數金。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
29.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指時間久。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·尙賢中』:“今王公大人之君臣民,主社稷,治國家,欲脩保而勿失,故不察尙賢爲政之本也?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·天問』:“咸播秬黍,莆雚是營,何由幷投,而鮌疾脩盈?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“脩,長也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
盈,滿也……乃知鮌惡長滿天下也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『鶡冠子·度萬』:“形神調則生理脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
30.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>特指壽命長。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『陳書·高祖紀上』:“斯則兆民之命,脩短所縣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
率土之基,興亡是賴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明宋濂『贈陸菊泉道士序』:“其事業可爲世法,言語可爲世教,國用之則興,家用之則和,人身用之則脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
31.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長度。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·考工記·匠人』:“夏后氏世室,堂脩二七,廣四脩一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“脩,南北之深也,夏度以步,令堂脩十四步,其廣益以四分脩之一,則堂廣十七步半。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周髀算經』卷上:“以爲勾廣三,股脩四,徑隅五。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>趙爽注:“從者謂之脩,股亦脩,脩,長也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏曹植『洛神賦』:“襛纖得中,脩短合度。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
32.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>特指直徑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·考工記·鳧氏』:“以其鼓間爲之舞脩,去二分以爲舞廣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“舞脩,舞徑也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舞,鍾體的頂部。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
33.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·齊俗訓』:“故愚者有所脩,智者有所不足。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
34.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>美好;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
善良。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·離騷』:“老冉冉其將至兮,恐脩名之不立。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遊國恩纂義引屈復曰:“但恐衰老漸至,美名不立。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·張衡〈思玄賦〉』:“伊中情之信脩兮,慕古人之貞節。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注引舊注:“脩,善也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸二石生『十洲春語』卷上:“<胡睡薌>慧而外姱,穎而中脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
35.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指賢人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂修德之士。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·離騷』:“謇吾法夫前脩兮,非時俗之所服。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“言我忠信謇謇者,乃上法前代遠賢,固非今時俗之人所可服行也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·霍諝傳』:“此仲尼所以垂王法,漢世所宜遵前脩也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『閔己賦』:“勤祖先之所貽,勉汲汲於前脩之言。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
36.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>勉勵,激勵。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·楚語下』:“若其寵之,毅貪而無猒,既而得入,而曜之以大利,不仁以長之,思舊怨以脩其心,苟國有釁,必不居矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸兪樾『群經平議·國語二』“思舊怨以脩其心”:“脩者,勉也……言思舊怨以勉勵其心也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參閱『淮南子·脩務訓』題解。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
37.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>致;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
表示。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國志·吳志·吳主傳』“此言之誠,有如大江”裴松之注引晉魚豢『魏略』:“自道路開通,不忘脩意。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>既新奉國命加知起居,假歸河北,故使情問不獲果至。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“脩好”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
38.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>通“羞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>進獻。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·文王世子』:“退脩之,以孝養也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“退脩之,謂既迎而入,獻之以醴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兪樾『群經平議·禮記二』:“脩,當讀爲羞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說文·丑部』:‘羞,進獻也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭以獻之解脩之,可知脩之猶羞之矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·天地』:“孝子操藥以脩慈父,其色燋然,聖人羞之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫詒讓『劄迻·莊子郭象注』:“案修(脩)與羞古通……『爾雅·釋詁』云:‘羞,進也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
39.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>通“須”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鬍鬚。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『山海經·中山經』:“又東一百七十里,曰賈超之山,其陽多黃堊,其陰多美赭,其木多柤栗橘櫾,其中多龍脩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭璞注:“<龍脩>,龍須也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>袁珂校注:“脩,須聲近而轉耳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
40.同“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢有屯騎校尉脩炳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『廣韻·平尤』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
脩②[yǒuㄧㄡˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』以九切,上有,以。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“卣”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
古代酒器。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·春官·鬯人』:“凡祭祀……廟用脩,凡山川四方用蜃,凡祼事用槪,凡疈事用散。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“脩、蜃、槪、散,皆漆尊也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>脩,讀曰卣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>脩,一本作“修”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
脩③[díㄉㄧˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“滌”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
洗濯。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·春官·司尊彛』:“凡六彛、六尊之酌,鬱齊獻酌,醴齊縮酌,盎齊涚酌,凡酒脩酌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“先鄭云:‘脩酌者,以水洗勺而酌也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>脩,讀如滌濯之滌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
脩④[tiáoㄊㄧㄠˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』他彫切,平蕭,透。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“條”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.綱目。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『逸周書·周祝』:“舉其脩,則有理。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔晁注:“脩……謂綱例也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·逸周書四』:“脩,即條字也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>條必有理,故曰舉其條,則有理。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.古縣名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢置,屬冀州信都國,『漢書·地理志下』:“脩,莽曰脩治。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“脩,音條。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●脩】