豐碩 發表於 2013-1-13 22:45:18

【漢語大詞典●乍】

<P align=center>【漢語大詞典●乍】<p><br>
①[zhàㄓㄚˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』鋤駕切,去禡,崇。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.突然;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
忽然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·公孫丑上』:“今人乍見孺子將入於井,皆有怵惕惻隱之心。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集注:“乍,猶忽也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐王建『失釵怨』詩:“鏡中乍無失髻樣,初起猶疑在牀上。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南唐馮延巳『謁金門』詞:“風乍起,吹縐一池春水。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明李東陽『早朝露坐』詩:“城頭急雨時來去,雲際疎星乍有無。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.暫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>暫時;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
短暫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·張衡〈西京賦〉』:“將乍往而未半,怵悼慄而慫兢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注引『廣雅』:“乍,暫也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.初;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
剛剛。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『和侯協律詠筍』:“竹亭人不到,新筍滿前軒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乍出眞堪賞,初多未覺煩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋徐鉉『柳枝辭』之七:“水閣春來乍減寒,曉粧初罷倚欄干。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『盆兒鬼』第一折:“俺是乍出外,不曾行得慣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老舍『女店員』第三幕第三場:“乍一聽說,我也是一楞兒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.恰好;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
正好。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『北史·魏澹傳』:“事既無奇,不足懲勸,再述乍同銘頌,重敘唯覺繁文。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋歐陽修『玉樓春』詞:“腰柔乍怯人相近,眉小未知春有恨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元張翥『眞珠帘』詞:“涼透小簾櫳,乍夜長遲睡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.只。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表示限於某個范圍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見“乍可”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.寧可;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
寧願。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋謝靈運『述祖德』詩之一:“臨組乍不緤,對珪寧肯分。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李白『設辟邪伎鼓吹雉子班曲辭』:“乍向草中耿介死,不求黃金籠下生。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五代齊己『淸夜作』詩:“不惜白日短,乍容淸夜長。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋吳曾『能改齋漫錄·三詩皆用淸渾字』:“參寥詩:‘乍爲含垢千尋濁,不作驚人一掬淸。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.顫栗,戰抖。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『鴛鴦被』第二折:“不由我意張狂,心驚乍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『盆兒鬼』第四折:“直被你諕得人心慌膽乍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.豎,立。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元高文秀『澠池會』第三折:“惱的我髮乍衝冠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明康海『中山狼』第一折:“俺戰兢兢遍體寒毛乍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔣子龍『鐵鍁傳』:“滿下巴里森森的胡茬子,根根都乍了起來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.形容俏麗的樣子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元王實甫『西廂記』第三本第三折:“打扮的身子乍,準備著雲雨會巫峽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明沈璟『義俠記·設伏』:“終日遊坊幷串瓦,帽兒整得光光乍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.壯;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第八四回:“<寶玉>便乍著膽子回道:‘破題倒作了一個,但不知是不是?’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魏巍『東方』第五章:“人長得膀乍腰圓,結實無比。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.象聲詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蕭紅『手』:“只聽著腳下被踏著的雪,乍乍乍的響。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
乍②[zǎㄗㄚˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
同“咋”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
怎,怎么。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『西遊記』第三三回:“師父啊……我和你同住同修,同緣同相,同見同知,乍想到了此處,遭逢魔障,又被他遣山壓了。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>可憐!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 可憐!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬可『夫妻識字』:“別人樣樣按計劃,生產發展過美啦;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
我乍是樣樣沒計劃,人人說我是一把抓。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬可『夫妻識字』:“一千元的新票子,我乍給當成五十元花。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
乍③[zhāㄓㄚ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
同“咋”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
參見“乍呼”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
乍④[zuòㄗㄨㄛˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』即各切,入鐸,精。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
同“作”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.從事某種活動。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兩周金文辭大系圖錄考釋·兮甲盤』:“兮白吉父乍般(盤)。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·兼愛中』:“昔者文王之治西土,若日若月,乍光於四方,於西土。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『小孫屠』戲文第三出:“卑末乍別。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭沫若『奴隸制時代·吳王壽夢之戈』:“乍在古器銘中一般用爲作字。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.斮,砍擊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·說林訓』:“虎豹之文來射,蝯狖之捷來乍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兪樾『諸子平議·淮南內篇四』:“乍與作通,當讀爲斮……斮,砍也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>砍乃斫之俗字,斫者擊也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●乍】