豐碩 發表於 2012-11-18 17:27:26

【人事取法五行】

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>人事取法五行</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;<P><STRONG>
【辭書名稱】教育大辭書</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五行即金木水火土;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五行之說起源甚早,〔尚書‧洪範〕即有五行休咎之言,到了戰國時代與陰陽家結合,其說愈熾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五行之說以為萬物皆由陰陽二氣而形成,火土屬陽,水金屬陰,木則居中。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五行之間有相生亦有相剋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>相生者有木生火、火生土、土生金、金生水、水生木;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>相剋者有木剋土、土剋水、水剋火、火剋金、金剋木。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五行相生相剋,運行不息,變化無窮,朝代之更易,人事之變遷,皆以五行之說用以附會。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>東漢時五行與讖緯之說盛行,〔白虎通義〕成書於當時,故亦深受影響,書中〔五行篇〕有「人事取法五行」之論,強調人類社會之制度,應效法五行相生之理而建構,藉以避禍趨福。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>〔白虎通義〕以五行之說來解說當時人事制度之合理性,茲引數例加以說明:1.有關王位繼承:「父死子繼何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法木終火王也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兄死弟及何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法夏之承春也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>依〔春秋繁露‧五行之義〕所云:「木受水而火受木。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故木為父而火為子,父死子繼,即效法五行舉木繼火之義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>而兄終弟及之制,則效法四時之自然運行變化,萬物生於春長於夏,春去夏來,故兄死帝位由弟繼承。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.有關君臣關係:「臣順君何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法地順天也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>「臣諫君不從則去何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法水潤下達於上也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又「善稱君,過稱己何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法陰陽共敘(疑為煞之誤)共生,陽名生,陰名煞。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋君為陽而臣為陰,陽尊陰卑,故善歸之君,過歸之臣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又「臣有功歸功於君何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法歸明於日也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其意為周無光,藉日照反光乃明;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用臣無威,藉君乃有威。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故臣之功歸之於君,乃效法月之明應歸功於日一般。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.有關親屬及婚姻者:「父為子隱何?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法木之藏火也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子為父隱何?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法水逃金也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>意指子有罪父藏匿之,合於春秋之義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按木生火,而火復藏於木,象父為子隱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>而子為父隱亦同其理,蓋金生水,水復逃金,金沈之於水,如子為父隱之象。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又「不娶同姓何法?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>法五行異類乃相生也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五行之間,異類有相生之理,同姓男女相婚與五行之理相悖,故子孫不繁,異姓相婚則枝葉繁茂,子孫繁衍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>轉自:http://edic.nict.gov.tw/cgi-bin/tudic/gsweb.cgi?o=ddictionary
頁: [1]
查看完整版本: 【人事取法五行】