我本善良 發表於 2012-8-12 16:33:10

【傷寒貫珠集 太陽篇 太陽斡旋法第三 太陽傳本証治七條22】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>傷寒貫珠集 太陽篇 太陽斡旋法第三 太陽傳本証治七條22</FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>太陽病,發汗後,大汗出,胃中乾,煩躁不得眠。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>欲得飲水者,少少與飲之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>令胃氣和則愈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若脈浮,小便不利,微熱消渴者,與五苓散主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>傷寒之邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有離太陽之經而入陽明之腑者,有離太陽之標而入太陽之本者,發汗後,汗出胃乾。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>煩躁飲水者,病去表而之裡,為陽明腑熱証也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈浮。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便不利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>微熱消渴者,病去標而之本,為膀胱腑熱証也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在陽明者,熱能消水,與水即所以和胃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在膀胱者,水與熱結。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>利水即所以去熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>多服暖水汗出者,以其脈浮而身有微熱,故以此兼徹其表。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>昔人謂五苓散為表裡兩解之劑,非以此耶。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五苓散方 方見權變法。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按古法從經腑言,則太陽為經,而膀胱為腑。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>從標本言,則太陽為標。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱為本。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病去太陽而之膀胱,所以謂之太陽傳本也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然膀胱本病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有水結、血結之不同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水結宜五苓散導水泄熱,血結宜桃核承氣及抵當湯丸導血除熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>具如下文。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>發汗已,脈浮數煩渴者,五苓散主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>傷寒汗出而渴者,五苓散主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不渴者,茯苓甘草湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>發汗已,脈浮數煩渴者,太陽經病傳腑。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒邪變熱之候,故與五苓散導水泄熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>王宇泰云:太陽、經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱、腑也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱者,溺之室也,故東垣以渴為膀胱經本病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然則治渴者,當瀉膀胱之熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>瀉膀胱之熱者,利小便而已矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然腑病又有渴與不渴之異。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>由腑陽有盛與不足之故也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>渴者,熱盛思水。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水與熱得,故宜五苓散導水泄熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不渴者,熱雖入裡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不與水結,則與茯苓甘草湯行陽化氣,此膀胱熱盛熱微之辨也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>茯苓甘草湯方 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>茯苓(二兩) 桂枝(二兩去皮) 生薑(二兩切) 甘草(一兩炙) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上四味,以水四升,煮取二升,去滓,分溫三服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽病不解。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>熱結膀胱,其人如狂。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>血自下。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下者愈,其外不解者,尚未可攻,當先解外。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>外解已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>但少腹急結者,乃可攻之,宜桃核承氣湯。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽之邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不從表出,而內傳於腑,與血相搏,名曰蓄血,其人當如狂。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂蓄血在下,其人如狂是也,其証當下血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>血下則熱隨血出而愈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂血病見血自愈也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如其不愈而少腹急結者,必以法攻而去之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然其外証不解者,則尚未可攻。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>攻之恐血去而邪複入裡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是必先解其外之邪,而後攻其裡之血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂從外之內而盛於內者,先治其外,而後調其內也,以下三條。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>並太陽傳本、熱邪入血、血蓄下焦之証,與太陽傳本、熱與水結、煩渴小便不利之証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>正相對照。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂熱邪傳本者,有水結、血結之不同也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>桃核承氣湯方 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>桃核(五十枚去皮尖) 桂枝(二兩去皮) 芒硝(二兩) 甘草(二兩炙) 大黃(四兩) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上五味,以水七升,煮取二升五合,去滓,納芒硝。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>更上火。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>微沸下火。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>先食。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>溫服五合,日三服,當微利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>愚按此即調胃承氣東加桃仁、桂枝,為破瘀逐血之劑。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>緣此証熱與血結,故以大黃之苦寒。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蕩實除熱為君。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>芒硝之咸寒。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>入血 堅為臣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>桂枝之辛溫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>桃仁之辛潤。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>擅逐血散邪之長為使。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘草之甘。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>緩諸藥之勢。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>俾去邪而不傷正為佐也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽病,六七日。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>表証仍在。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈微而沉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>反不結胸,其人發狂者,以熱在下焦。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少腹當硬滿。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便自利者,下血乃愈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所以然者,以太陽隨經。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>瘀熱在裡故也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當湯主之,此亦太陽熱結膀胱之証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>六七日。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>表証仍在,而脈微沉者,病未離太陽之經,而已入太陽之腑也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>反不結胸,其人發狂者,熱不在上而在下也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少腹硬滿。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便自利者,不結於氣而結於血也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下血則熱隨血去,故愈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所以然者,太陽、經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱、腑也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽之邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>隨經入裡,與血俱結於膀胱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂經邪入腑,亦謂之傳本是也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當湯中水蛭虻蟲食血去瘀之力。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>倍於芒硝,而又無桂枝之甘辛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甘草之甘緩。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>視桃仁承氣湯為較峻矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋血自下者,其血易動,故宜緩劑,以去未盡之邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>瘀熱在裡者,其血難動,故須峻藥以破固結之勢也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當湯方 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水蛭(三十個熬) 虻蟲(三十個熬去翅足) 大黃(四兩酒浸) 桃仁(三十個去皮尖) 上四味為末,以水五升,煮取三升,去滓,溫服一升。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不下。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>更服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽病,身黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈沉結。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少腹硬。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便不利者,為無血也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小便自利,其人如狂者,血証諦也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當湯主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>身黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈沉結。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少腹硬。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水病、血病皆得有之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>但審其小便不利者,知水與熱蓄,為無血而有水。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五苓散証也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若小便自利,其人如狂者,乃熱與血結,為無水而有血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當湯証也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>設更與行水,則非其治矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>仲景以太陽熱入膀胱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有水結、血結之分,故反複明辨如此。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>傷寒有熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少腹滿。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>應小便不利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>今反利者,為有血也,當下之,不可餘藥,宜抵當丸。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>身有熱也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>身有熱而少腹滿,亦太陽熱邪傳本之証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱者,水溺所由出,其變為小便不利。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>今反利者,乃血瘀而非水結。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如上條抵當湯下之之例也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>雲不可餘藥者,謂非抵當丸不能以治之耳。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當丸方 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水蛭(二十個) 虻蟲(二十個) 大黃(三兩) 桃仁(二十個去皮尖) 上四味。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>杵分為四丸,以水一升,煮一丸。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取七合。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>服之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>時當下血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若不下者,更服。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>愚按此條証治,與前條大同,而變湯為丸。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>未詳何謂?嘗考其製。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>抵當丸中水蛭、虻蟲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>減湯方 三分之一,而所服之數。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又居湯方十分之六。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是緩急之分。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不特在湯丸之故矣,此其人必有不可不攻,而又有不可峻攻之勢。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如身不發黃,或脈不沉結之類。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>仲景特未明言耳。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有志之士,當不徒求之語言文字中也。</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【傷寒貫珠集 太陽篇 太陽斡旋法第三 太陽傳本証治七條22】