三才 發表於 2013-6-29 18:05:07

【漢語大詞典●妃】

本帖最後由 三才 於 2013-6-29 18:06 編輯 <br /><br /><P align=center><B><FONT size=5>【<FONT color=red>漢語大詞典●妃</FONT>】</FONT>
<P><BR>①[fēiㄈㄟ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』芳非切,平微,敷。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“婓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“媐”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.配偶;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>妻。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·桓公二年』:“嘉耦曰妃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·少牢饋食禮』:“以某妃配某氏。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“某妃,某妻也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·曲禮下』:“天子之妃曰后。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“以特牲、少牢是大夫、士之禮,皆云‘某妃配某氏’,尊卑通稱也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『琴操·雉朝飛』:“嗟我雖人,曾不如彼雉。</STRONG><STRONG>生身七十年,無一妾與妃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>錢仲聯集釋引方世舉曰:“妃字古人通用。</STRONG><STRONG>『說文』云:‘妃,匹也。’</STRONG><STRONG>『秦國策』:‘貞女工巧,天下願以爲妃。’</STRONG><STRONG>是也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.后世專指皇帝的姬妾,太子和王侯的妻。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·季春紀』:“后妃齋戒,親東鄕躬桑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“王者一后三夫人,妃即夫人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·外戚傳上·衛太子史良娣』:“太子有妃,有良娣,有孺子,妻妾凡三等。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏曹植『謝妻改封表』:“今以東阿王妃爲陳王妃,幷下印綬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸阮葵生『茶餘客話』卷一:“親王、親王世子、郡王正室俱稱妃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.女神之尊稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢劉向『列仙傳·江妃二女』:“江妃二女者,不知何所人也。</STRONG><STRONG>出遊於江漢之湄,逢鄭交甫。</STRONG><STRONG>見而悅之,不知其神人也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·郭璞〈江賦〉』李善注引『列仙傳』作“江婓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐楊炯『少室山少姨廟碑』:“群仙畢集,衆靈咸至,有西華之紫妃,有中黃之素女。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4.某一事物的對立面。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>因其既相反又相成,故稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公九年』:“火,水妃也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“火畏水,故爲之妃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“妃,芳非切,又音配。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5.通“緋”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“妃色”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>妃②[pèiㄆㄟˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』滂佩切,去隊,滂。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.匹配;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>婚配。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·文公十四年』:“子叔姬妃齊昭公,生舍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“妃,音配,本亦作配。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『送區弘南歸』詩:“處子窈窕王所妃,苟有令德隱不腓。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.配合;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>輔佐。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公九年』:“妃以五成,故曰五年。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“妃,合也,五行各相妃合。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“妃,音配。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·晉語三』:“鎮撫國家,爲王妃兮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“言重耳當伯諸侯,爲王妃偶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P></B>
頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●妃】