三才 發表於 2013-5-28 06:48:56

【漢語大詞典●居】

本帖最後由 三才 於 2013-5-28 06:58 編輯 <br /><br /><P align=center><B><FONT size=5>【<FONT color=red>漢語大詞典●居</FONT>】</FONT>
<P><BR>①[jūㄐㄩ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』九魚切,平魚,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“凥”的今字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.踞坐;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>坐。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·陽貨』:“居!</STRONG><STRONG>吾語女。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邢昺疏:“居,由坐也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢蔡邕『釋誨』:居!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吾將釋汝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『警世通言·旌陽宮鐵樹鎮妖』:“居!</STRONG><STRONG>吾語汝孝悌之旨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.居住。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“君子居其室。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋沈括『潤州金山二使君祠堂記』:“表以爲禪院,使吳僧瑞新居之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸姚鼐『奉答朱竹君用前韻見贈』詩:“而今幸得比戶居,晨夕相從荷倚重。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.住所,住宅。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·盤庚上』:“各長於厥居,勉出乃力。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“各思長久於其居處。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·逸民傳·臺佟』:“&lt;臺佟&gt;隱於武安山,鑿穴爲居,采藥自業。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸吳騫『扶風傳信錄』:“問其居,曰:‘近村。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4.指墳墓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·唐風·葛生』:“百歲之後,歸於其居。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄箋:“居,墳墓也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5.處在,處於。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·乾』:“是故居上位而不驕,在下位而不憂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋沈作喆『寓簡』卷一:“君人者居極否之世,能約己以厚下,則否傾而爲益矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸吳蘭修『黃竹子傳』:“&lt;張氏&gt;寢以檀,語笑於群豓,居紅牙綠綺間者數年。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭沫若『南冠草』第五幕:“你身受國家的重恩,位極人臣,官居一品。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6.相處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭下』:“剛柔雜居,而吉凶可見矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓詩外傳』卷三:“思與鄕人居,若朝衣朝冠坐於塗炭也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『靑靑水中蒲』詩之一:“君今上隴去,我在與誰居?”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『日喩』:“南方多沒人,日與水居也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7.平素家居。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·先進』:“居則曰:‘不吾知也!’</STRONG><STRONG>如或知爾,則何以哉?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·李繼和傳』:“漢超居則營生,戰則誓死,貲産厚則心有所繫,必死戰則動有成績。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『續資治通鑑·元成宗大德四年』:“&lt;博果密&gt;居則簡默,及帝前論事,吐辭弘暢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8.特指賦閑未仕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·束晳〈補亡詩〉』:“彼居之子,罔或遊盤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“居,謂未仕者,言在家之子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>9.停息。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭下』:“變動不居,周流六虛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·愼人』:“編蒲葦,結罘網,手足胼胝不居。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“居,止。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐陳子昂『爲人請子弟出家表』:“日月不居,星紀云暮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>秦牧『藝海拾貝·邯鄲學步』:“生活變動不居,藝術表現也就應該不斷地隨著發展。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10.積儲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·益稷』:“懋遷有無化居。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“居,謂所宜居積者。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐柳宗元『宋淸傳』:“宋淸,長安西部藥市人也。</STRONG><STRONG>居善藥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『本朝政要策·黃河』:“隄防之起自戰國,西漢以來,築作者輒復敗,故務壅塞居水者,最闇於用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸孔尙任『桃花扇·阻奸』:“奇貨居來隨處贈,不知福分在誰家?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>11.指存,存心。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·雍也』:“居敬而行簡,以臨其民,不亦可乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>12.猶經過。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表示相隔若干時間。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『戰國策·齊策四』:“居有頃,&lt;馮諼&gt;倚柱彈其劍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·項羽本紀』:“宋義論武信君之軍必敗,居數日,軍果敗。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『試大理評事王君墓志銘』:“居歲餘,如有所不樂,一旦載妻子入閿鄕南山不顧。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明馮夢龍『智囊補·兵智·用間』:“居半年,世衡察其不負,爲解縛沐浴,延入臥內。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『漢文學史綱要』第七篇:“居數年,懷王墮馬死,無後。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>13.猶安定,安居。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·生民』:“上帝居歆,胡臭亶時。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄箋:“上帝則安而歆享之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·上農』:“輕遷徙,則國家有患,皆有遠志,無有居心。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“居,安也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>14.指生者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·僖公九年』:“送往事居,耦俱無猜,貞也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“居,生者。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>15.治理;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>處理。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『逸周書·作雒』:“士居國家,得以諸公大夫。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔晁注:“居,治也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢桓寬『鹽鐵論·授時』:“夫居事不力,用財不節,雖有財如水火,窮乏可立而待也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·循吏傳序』:“循吏如河南守吳公、蜀守文翁心屬,皆謹身帥先,居以廉平,不至於嚴,而民從化。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>16.部署;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>安排。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓詩外傳』卷三:“仁人之兵,聚則成卒,散則成列。</STRONG><STRONG>延居則若莫邪之長刃,嬰之者斷;</STRONG><STRONG>銳居則若莫邪之利鋒,當之者潰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>17.謂安放。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏賈思勰『齊民要術·造神麴幷酒』:“地窖著酒,令酒土氣;</STRONG><STRONG>唯連簷草屋中居之爲佳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>18.明顯;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明晰。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭下』:“噫,亦要存亡吉凶,則居可知矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“或此卦存之與亡,吉之與凶,但觀其中爻,則居然可知矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明胡應麟『少室山房筆叢·經籍會通一』:“『三墳』、『丘』、『索』湮沒不傳,以『大易』、『尙書』較之,其體制居可識也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“居然”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>19.占,相當。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·王制』:“其有中士、下士者,數各居其上之三分。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“居,猶當也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北齊顏之推『顏氏家訓·誡兵』:“仲尼門徒升堂者七十有二,顔氏居八人焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋吳曾『能改齋漫錄·記事二』:“然以今日計,諸路共六百萬石,而江西居三之一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>巴金『家』十:“我近來時常做夢,總是夢見你的時候居多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>20.院、堂、樓、室等常名以“居”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸厲鶚『東城雜記·半畝居』:“半畝居一名孝慈庵,近艮山門城東隅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸潘榮陛『帝京歲時紀勝·皇都品汇』:“京餚北炒,仙祿居百味爭誇……淸平居中冷淘麵,座列冠裳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:我國語言文字學家楊樹達先生書室名積微居。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>21.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢有居股。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『漢書·景武昭宣元成功臣表』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>居②[jīㄐㄧ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』居之切,平之,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>語助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·邶風·柏舟』:“日居月諸,胡迭而微?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·襄公二十三年』:“誰居?</STRONG><STRONG>其孟椒乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·檀弓上』:“何居?</STRONG><STRONG>我未之前聞也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“居讀爲姬姓之姬,齊魯之間語助也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明田藝蘅『春雨逸響』:“昆蟲草木果知覺耶?</STRONG><STRONG>人之與物果感通耶?</STRONG><STRONG>氣耶?</STRONG><STRONG>理耶?</STRONG><STRONG>孰居解也?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸胡鳴玉『訂訛雜錄·何居誰居』:“何居,音基。</STRONG><STRONG>語助也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>居③[jùㄐㄩˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『集韻』居御切,去御,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.通“倨”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>傲慢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·酷吏傳·郅都』:“都遷爲中尉,丞相條候至貴居也,而都揖丞相。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“居,怠傲,讀與倨同。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.通“鋸”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“居牙”、“居屬”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>居④[jǔㄐㄩˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>通“舉”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·司馬相如傳上』:“巴兪宋蔡,淮南『干遮』,文成顛歌,族居遞奏,金鼓迭起,鏗鎗闛鞈,洞心駭耳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·漢書十』:“居讀爲舉。</STRONG><STRONG>族舉者,具舉也……『史記』正作‘族舉遞奏’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P></B>
頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●居】