三才 發表於 2013-5-18 08:46:30

【漢語大詞典●密】

本帖最後由 三才 於 2013-5-18 09:21 編輯 <br /><br /><P align=center><B><FONT size=5>【<FONT color=red>漢語大詞典●密</FONT>】</FONT>
<P><BR>①[mìㄇㄧˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』美畢切,入質,明。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“宻”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.形狀象堂屋的山。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『爾雅·釋山』:“山如堂者,密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭璞注:“形如堂室者。</STRONG><STRONG>『屍子』曰:‘松柏之鼠,不知堂密之有美樅。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.隱秘之處;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>隱秘之事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·少儀』:“不窺密,不旁狎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“嫌伺人之私也。</STRONG><STRONG>密,隱曲處也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·制分』:“發姦之密,告過者免罪受賞,失姦者必誅連刑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.愼密;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>秘密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“君不密則失臣,臣不密則失身,幾事不密則害成,是以君子愼密而不出也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“君不愼密乃彰露臣之所爲,使在下聞之,衆共嫉怒害此臣而殺之,是失臣也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公十三年』:“既乃與巴姬密埋璧於大室之庭,使五人齊而長入拜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·人間世』:“弟子曰:‘趣取無用,則爲社何邪?’</STRONG><STRONG>曰:‘密!</STRONG><STRONG>若無言!’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成玄英疏:“汝但愼密,莫輕出言。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐王度『古鏡記』:“&lt;王度&gt;乃密懸此鏡於樹之間。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第九一回:“我是跟奶奶的,還有兩個心麽?</STRONG><STRONG>但是事情要密些,倘或聲張起來,不是玩的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:密電;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>保密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4.閉藏;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>封閉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·樂記』:“道五常之行,使之陽而不散,陰而不密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“密之言閉也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“密不通風”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5.嚴密;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>緊密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·高祖功臣侯者年表序』:“至太初百年之間……罔亦稍密焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『和侯協律詠筍』:“外恨苞藏密,中仍節目繁。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐柳宗元『種樹郭橐駝傳』:“凡植木之性,其本欲舒,其培欲平,其土欲故,其築欲密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『雲笈七籤』卷六八:“若藥華未盡起者,可更合泥固濟如前法使密,更燒釜腹頓六十日,萬無不成。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6.精密;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北齊顏之推『顏氏家訓·省事』:“今驗其分至薄蝕,則四分疏而減分密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『資治通鑑·齊明帝建武元年』:“朝廷每選人士,校其一婚一宦以爲升降,何其密也!</STRONG><STRONG>至於度地居民,則淸濁連甍,何其略也!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明袁宏道『送葉使君還朝序』:“葉使君心密而機靜,經世才也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7.多;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>稠密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·七患』:“然而民不凍餓者,何也?</STRONG><STRONG>其生財密,其用之節也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『喜雪獻裴尙書』詩:“喜深將策試,驚密仰簷窺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>丁玲『母親』:“竹子又生得密,必好玩極了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>柳靑『銅牆鐵壁』第十七章:“邵參謀特別注意問他電話線最密的地方在哪里。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“密雲不雨”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>.貼近;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>親密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『南山詩』:“或戾若仇讎,或密若婚媾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『初刻拍案驚奇』卷二:“却說姚家有個極密的內親,叫做周少溪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸納蘭性德『如夢令』詞:“纖月黃昏庭院,語密翻教醉淺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“密邇”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>.寂靜;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>靜默。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·舜典』:“二十有八載,帝乃殂落,百姓如喪考妣;</STRONG><STRONG>三載,四海遏密八音。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“密,靜也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·達生』:“顔闔遇之,入見曰:‘稷之馬將敗。’</STRONG><STRONG>公密而不應。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10.寧靜;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>安定。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·周頌·昊天有成命』:“成王不敢康,夙夜基命宥密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“密,寧也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又『大雅·公劉』:“夾其皇澗,遡其過澗。</STRONG><STRONG>止旅乃密,芮鞫之即。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“密,安也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一說稠密,繁密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見朱熹集傳及馬瑞辰通釋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦謂確定。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·大匡』:“夫詐密而後動者勝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>11.古國名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>即密須。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在今甘肅省靈台縣西。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“密須”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>12.地名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>春秋莒邑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在今山東昌邑縣東南。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『春秋·隱公二年』:“紀子帛、莒子盟於密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“密,莒邑。</STRONG><STRONG>城陽淳於縣東北有密鄕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>13.地名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>春秋魯地。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在今山東費縣北。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·閔公二年』:“以賂求共仲於莒,莒人歸之,及密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“密,魯地。</STRONG><STRONG>瑯琊費縣北有密如亭。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>14.通“蔤”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·說山訓』“譬若樹荷山上”漢高誘注:“荷,水菜,夫渠也。</STRONG><STRONG>其莖曰茄,其本曰密。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>15.通“峚”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“密山”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>16.“蜜”的借字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“密印”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>17.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋有密佑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『宋史·忠義傳六·密佑』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P></B>
頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●密】