三才 發表於 2013-5-17 07:48:31

【漢語大詞典●宿】

本帖最後由 天梁 於 2013-9-17 16:30 編輯 <br /><br /><P align=center><B><FONT size=5>【<FONT color=red>漢語大詞典●宿</FONT>】</FONT>
<P><BR>①[sùㄙㄨˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』息逐切,入屋,心。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.住宿;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>過夜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·邶風·泉水』:“出宿於泲,飲餞於禰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐柳宗元『漁翁』詩:“漁翁夜傍西巖宿,曉汲淸湘燃楚竹。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸紀昀『閱微草堂筆記·灤陽消夏錄一』:“平定王孝廉執信,嘗隨父宦楡林,夜宿野寺經閣下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.古代官道上設立的住宿站。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·地官·遺人』:“凡國野之道,十里有廬,廬有飲食。<BR></STRONG><STRONG><BR>三十里有宿,宿有路室。<BR></STRONG><STRONG><BR>路室有委。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“宿,可止宿,若今亭有室矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>林尹注譯:“路室,客舍也,可以止宿。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.指宿鳥。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·述而』:“子釣而不綱,弋不射宿。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊伯峻注:“宿,歇宿了的鳥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4.處於。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂日月運行在空中所處的位置。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『鶡冠子·天則』:“彼天地之以無極者,以守度量而不可濫,日不踰辰,月宿其列。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『三星行』:“我生之辰,月宿南斗。</STRONG><STRONG>牛奮其角,箕張其口。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明陳繼儒『珍珠船』卷三:“箕四星,一曰天雞,主八風。<BR></STRONG><STRONG><BR>凡日月宿在箕、東壁、軫、翼,風起。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5.指夜間守衛。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6.拖延;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>停留。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·君臣上』:“有過者不宿其罰,故民不疾其威。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>尹知章注:“宿,猶停也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7.特指軍隊的停留與駐紮。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·韓安國傳』:“孝文皇帝又嘗壹擁天下之精兵聚之廣武常谿,然終無尺寸之功,而天下黔首無不憂者。<BR></STRONG><STRONG><BR>孝文寤於兵之不可宿,故復合和親之約。<BR></STRONG><STRONG><BR><BR>此二聖之跡,足以爲效矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“宿,久留也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜牧『戰論』:“河東、盟津、滑臺、大梁、彭城、東平盡宿厚兵,以塞虜衝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋秦觀『安都策』:“本朝懲五季之弊,舉天下之兵宿於京師。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8.隱含;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寄寓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元劉壎『隱居通議·理學三』:“公學造深醇,所爲文,奧雅篤厚,刊落華腴,而宿於理。<BR></STRONG><STRONG><BR>後邨謂其高處逼『檀弓』、『穀梁』,平處猶與韓竝驅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔡元培『普通教育和職業教育』:“在西洋有一句成語,叫做健全的精神,宿於健全的身體。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>9.安心;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>安於。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公二十九年』:“夫物,物有其官,官修其方,朝夕思之。<BR></STRONG><STRONG><BR>一日失職,則死及之。<BR></STRONG><STRONG><BR>失官不食。<BR></STRONG><STRONG><BR>官宿其業,其物乃至。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“宿,猶安也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“夜宿所以安身,故云宿猶安也。<BR></STRONG><STRONG><BR>謂安心思其職業。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一說宿,久。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言官久於其業。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見竹添光鴻『左傳會箋』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10.預先;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>早先。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·易水』:“水之不周者,路不容軌,僅通人馬,謂之石泉固。</STRONG><STRONG>固上宿有白楊寺,是白楊山神也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『送孫叔康赴史府』詩:“長材晦朝倫,高行隱家闥。</STRONG><STRONG>新除酬問望,宿藴行施設。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿定”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>11.素常;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一向。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國志·蜀志·諸葛亮傳』:“權既宿服仰備,又覩亮奇雅,甚敬重之,即遣兵三萬人以助備。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周書·泉仲遵傳』:“仲遵宿稱幹略,爲鄕里所歸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『雲笈七籤』卷六八:“『眞玉經』、『太上鬱儀結璘章』、『八景神丹文』,皆刻於東華仙臺,不宣於世上,自非宿有仙名者,不可聞見也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿習”、“宿志”、“宿願”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>12.久。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿貴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>13.大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿狡”、“宿契”、“宿豪”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>14.隔夜;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸東軒主人『述異記·蝦蟆蠱』:“凡蠱入食物,隔宿即蟲出,故官於此地者,受餽飲食,必宿而用之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿問”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>15.隔年生的;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>多年生的。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>多指植物。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿莽”、“宿草”、“宿麥”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>16.謂年齒高,歲數大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周書·文帝紀上』:“比有敕旨,召吾還闕,亦有別詔,令君入朝。</STRONG><STRONG><BR><BR>雖操行無聞,而年齒已宿。<BR></STRONG><STRONG><BR>今日進退,唯君是視。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·李百藥傳』:“卿何身老而才之壯,齒宿而意之新乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸陳康祺『郞潛紀聞』卷十三:“康祺同治初入京,厰肆書賈,齒稍宿者,多爲余言願船、石洲嗜書之篤,校書之勤,於古書源流本末,若數其期功中表之周親,纖悉靡不洞曉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>17.祭祀前,主祭人別居齋戒稱宿。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·春官·大史』:“戒及宿之日,與群執事,讀禮書而協事。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·禮器』:“三月繫,七日戒,三日宿,愼之至也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“宿,致齊也。</STRONG><STRONG>將有祭祀之事,必先敬愼如此。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·封禪書』:“秦以冬十月爲歲首,故常以十月上宿郊見,通權火,拜於咸陽之旁,而衣上白,其用如經祠云。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>裴駰集解引李奇曰:“宿,猶齋戒也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>18.通“縮”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>索取。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿名”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>19.古國名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>風姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太皞之后。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在今山東東平縣東。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·僖公二十一年』:“任、宿、須、句、顓臾,風姓也,實司大皥與有濟之祀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>20.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏有宿石。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『魏書』本傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宿②[xiǔㄒㄧㄡˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』息逐切,入屋,心。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>量詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用以計算夜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『百喩經·人謂故屋中有惡鬼喩』:“昔有故屋,人謂此室常有惡鬼,皆悉怖畏,不敢寢息。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>時有一人自謂大膽,而作是言:‘我欲入此室中寄臥一宿。’<BR></STRONG><STRONG><BR>即入宿止。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋方鳳『物異考·木異』:“劉曜時,有大樹風吹折,一宿忽變爲人形。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊朔『秘密列車』:“大家熬了三天兩宿,又餓又困,胡亂弄了點吃的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宿③[xiùㄒㄧㄡˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』息救切,去宥,心。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>星宿,我國古代指某些星的集合體。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如二十八宿中,箕宿由四顆星組成,尾宿由九顆星組成,等等。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·天文志』:“凡以宿星通下之變者,維星散,句星信,則地動。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·何晏〈景福殿賦〉』:“屯坊列署,三十有二,星居宿陳,綺錯鱗比。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“宿,星宿也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝齊王融『三月三日曲水詩序』:“既而滅宿澄霞,登光辨色。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“宿度”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P></B>
頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●宿】