三才 發表於 2013-5-13 22:56:01

【漢語大詞典●寅】

本帖最後由 三才 於 2013-5-14 17:13 編輯 <br /><br /><P align=center><B><FONT size=5>【<FONT color=red>漢語大詞典●寅</FONT>】</FONT>
<P><BR>①[yínㄧㄣˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』翼眞切,平眞,以。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>[『廣韻』以脂切,平脂,以。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>1.地支的第三位,古代用以紀年、月、日、時。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『爾雅·釋天』:“太歲在寅曰攝提格。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.夏曆正月爲建寅之月。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以紀日則甲寅爲日干之始。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又爲十二辰之一,相當於今北京時間午前三點鍾至五點鍾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.象正月陽氣上升萬物始蘇而動之貌。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·律書』:“寅言萬物始生螾然也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·天文訓』:“指寅則萬物螾螾也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“動生貌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說文·寅部』:“寅,髕也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>段玉裁注:“髕,字之誤也。</STRONG><STRONG>當作濥……以濥釋寅者,正月陽氣欲上出,如水泉欲上行也。</STRONG><STRONG>螾之爲物,詰詘於黃泉而能上出,故其字從寅。</STRONG><STRONG>『律書』、『天文訓』以螾釋寅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4.引導;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>前進。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『爾雅·釋詁上』:“寅,進也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郝懿行義疏:“寅者,『釋名』云:‘演也,演生物也。’</STRONG><STRONG>『漢書·律曆志』云:‘引達於寅。’</STRONG><STRONG>然則引導演長,俱進之意。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“寅車”、“寅緣”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5.恭敬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢班固『封燕然山銘』:“寅亮聖皇,登翼王室。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張說『賽江文』:“潔牲明酌,寅奠江浦。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“寅紹”、“寅賓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6.猶同寅。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>泛指同僚。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“寅誼”、“寅僚”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7.指十二生肖中的虎。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“寅人”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>.通“夤”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·說林訓』:“寅邱無壑,泉原不溥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一本作“夤”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“寅邱”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>.通“夤”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>深。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“寅夜”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元有寅午辰。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『萬姓統譜』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P></B>
頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●寅】