豐碩 發表於 2013-3-17 19:24:40

【漢語大詞典●序】

<P align=center>【漢語大詞典●序】<p><br>
①[xùㄒㄩˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』徐呂切,上語,邪。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.堂的東、西牆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·喪服大記』:“大夫殯以幬,欑置於西序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“欑置於西序者,屋堂西頭壁也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.堂兩旁東西廂房。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·顧命』:“西序東嚮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“東西廂謂之序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『南齊書·東昏侯紀』:“食後方出,朝賀裁竟,便還殿西序寢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋嶽珂『桯史·秦檜死報』:“頃刻之間,堂序懽聲如雷。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.古代學校的名稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·地官·州長』:“春秋以禮會民而射於州序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“序,州黨之學也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·王制』:“夏后氏養國老於東序,養庶老於西序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“皆學名也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·滕文公上』:“夏曰校,殷曰序,周曰庠,學則三代共之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·儒林傳序』:“三代之道,鄕里有教,夏曰校,殷曰庠,周曰序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.同“敘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>次序。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·文言』:“與四時合其序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·天道』:“春夏先,秋冬後,四時之序也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第六八回:“二人對見了禮,分序坐下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.謂按次序區分、排列。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·行葦』:“序賓以賢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·春宮·肆師』:“以歲時序其祭祀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“序,第次其先後大小。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『前漢書平話』卷上:“韓信急忙接著蕭相上廳,各序尊卑,禮畢而坐。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.謂比次;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
幷列。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋文瑩『玉壺淸話』卷七:“臣燕雀微物,與鸞鳳序翼。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.同“敘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>順。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·非攻下』:“還至乎商紂之時,天不序其德。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·墨子二』:“序,順也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言天不順紂之德。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『大戴禮記·保傅』:“言語不序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸王引之『經義述聞·國語上』“服物……序順”:“序亦順也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『爾雅』曰:‘順,敘也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.同“敘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表示;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
敘述。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁蕭統『〈文選〉序』:“論則析理精微,銘則序事淸潤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『館閣送錢純老知婺州詩序』:“約日皆會,飲酒賦詩,以序去處之情而致綢繆之意。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.同“敘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文體名稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦稱“序文”、“序言”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一般是作者陳述作品的主旨、著作的經過等,如漢司馬遷『太史公自序』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>他人所作的對著作的介紹評述也稱序,如晉皇甫謐『〈三都賦〉序』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢以前,序在書末,后列於書首。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐初,親友別離,贈言規勉,乃有贈序,如韓愈『送李願歸盤谷序』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明代,又演爲壽序體,用以祝壽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦謂作序文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五代齊己『喜得自牧上人書』詩:“聞著括囊新集了,擬教誰與序『離騷』。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭沫若『創造十年續編』四:“但是南薰的書,我却替他序了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.同“敘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指官爵品位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公二十九年』:“卿大夫以序守之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“序,位次也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『晉書·賀循傳』:“然<循>無援於朝,久不進序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.同“敘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舊指按等級次第授官或依照功績給予獎勵。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·商君列傳』:“序有功,尊有德。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝齊王融『求自試啟』:“若微誠獲信,短才見序,文武更法,惟所施用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『賀致政趙少保啟』:“繇西省諫諍之官,序東宮師保之位。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.唐宋樂曲的一種體裁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐白居易『霓裳羽衣歌』自注:“散序六遍無拍,故不舞也……中序始有拍,亦名拍序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋沈括『夢溪筆談·樂律一』:“‘散’自是曲名,如操、弄、摻、淡、序、引之類。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王灼『碧雞漫志』:“今黃鍾宮有『三臺夜半樂』,中呂調,有慢,有近拍,有序,不知何者爲正?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋詞調名有『霓裳中序第一』、『鶯啼序』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.季節;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
時節。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁江淹『雜體詩·張黃門協』:“有弇興春節,愁霖貫秋序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐宋之問『早入淸遠峽』詩:“秋菊迎霜序,春藤礙日輝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·於子遊』:“僕非土著,以序近淸明,將隨大王上墓。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.通“緒”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>功業,事業。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·周頌·閔予小子』:“繼序思不忘。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“序,緒也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸段玉裁『〈說文解字〉注·廣部』:“傳曰:‘序,緒也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此謂序爲緒之假借字。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·郊祀志』:“承天之序莫重於郊祀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·漢書五』:“序亦事也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.通“緒”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>端緒,頭緒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·韋賢傳』:“楚王亦有其序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“序,緒也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂端緒也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏劉劭『人物志·材理』:“必也聰能聽序,思能造端。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『金壇縣重建學記』:“簡傳注,闢異說,可與言道序歟!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.通“豫”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>安定,安撫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·隱公十一年』:“禮,經國家,定社稷,序民人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兪樾『群經平議·左傳一』:“序當讀爲豫,序與豫古通用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.通“謝”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>過去,逝去。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·離騷』:“日月忽其不淹兮,春與秋其代序。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遊國恩纂義:“代序,即代謝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>序與謝古通用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參閱淸汪中『經義知新記』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.通“徐”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·射義』:“序點,揚觶而語。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“序點或爲徐點……序,姓;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
點,名也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●序】