豐碩 發表於 2013-3-17 17:07:14

【漢語大詞典●多】

<P align=center>【漢語大詞典●多】<p><br>
①[duōㄉㄨㄛ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』得何切,平歌,端。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“夛”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.數量大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>與少、寡相對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·謙』:“君子以裒多益寡,稱物平施。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·邶風·柏舟』:“覯閔既多,受侮不少。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『歸彭城』詩:“言詞多感激,文字少葳蕤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『醒世恒言·錢秀才錯占鳳凰儔』:“多帶些人從去,肯便肯,不肯時打進去,搶將回來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳垣『明末殉國者陳於階傳』:“夫兵不在多而在精。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『且介亭雜文·答〈戲〉周刊編者信』:“我是紹興人,所寫的背景又是紹興的居多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.勝過,超出。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·檀弓上』:“多矣乎,予出祖者。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“多猶勝也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『公羊傳·宣公十五年』:“什一者,天下之中正也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>多乎什一,大桀小桀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.稱贊;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
重視。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·五蠹』:“以其不收也外之,而高其輕世也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
以其犯禁也罪之,而多其有勇也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·管晏列傳』:“天下不多管仲之賢而多鮑叔能知人也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐獨孤及『送遊員外赴淮西』詩:“多君有奇略,投筆佐元戎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸戴名世『贊理河務僉事陳君墓表』:“君自在司馬幕府,司馬昌言入告。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>天下聞之,不多君之才,而多司馬之以人事君,得古大臣之道也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.本爲功勳的一種,戰功曰“多”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后泛指有戰功。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·夏官·司勳』:“戰功曰多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·晉語九』:“下邑之役,董安於多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“時安於力戰有功。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·絳侯周勃世家』:“<周勃>擊李由軍雍丘下,攻開封,先至城下爲多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·王虔休傳』:“抱眞討河北,戰雙岡、臨洺,虔休以多擢步軍都虞候,封同昌郡王,實封五十戶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.適,正。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·子張』:“人雖欲自絶,其何傷於日月乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 多見其不知量也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何晏集解:“適足自見其不知量也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邢昺疏:“多,猶適也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.超出原有或應有的數目;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
比原來的數目有所增加。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第三九回:“<宋江>便喚酒保計算了,取些銀子算還,多的都賞了酒保。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郁達夫『出奔』:“第一月在她手里就多出了一筆整款。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.過分的,不必要的。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吳夢起『小雁歸隊』:“不需要你管的事,不要多問。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“多此一舉”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.用在數量詞后,表示不確定的零數。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儒林外史』第十一回:“但贅進門來十多日,香房裏滿架都是文章,公孫却全不在意。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三俠五義』第十六回:“包公步行有一箭多地。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張天翼『歡迎會』:“回電在半夜兩點多鍾就接到,不過是省署的軍法處拍的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.表示相差的程度大。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張恨水『啼笑因緣』第七回:“我覺得是那樣子省事多了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>沙汀『航線』:“廚房里的空氣比饑餓著的肚皮還要閑散得多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>任大星『某甲和某乙』:“陶正平到底比某甲和某乙聰明多了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用在疑問句里,問數目。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第五回:“公子便問那老和尙道:‘這裏到二十八棵紅柳樹還有多遠?’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周立波『暴風驟雨』第一部一:“你老伴多大歲數?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用在感歎句里,表示程度很高。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第二六回:“這要在內城住,出趟前門,可費什麽呢?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 姐姐想,從這裏去,這是多遠道兒!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>柳杞『好年勝景』:“我們社里喂養了八匹馬,多體面的八匹馬呵!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指某種程度。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魏巍『東方』第二部第十一章:“不論你多忙,也得休息休息呀!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>金近『小鯉魚跳龍門』:“這條領頭的小鯉魚想掉過頭來往回跑,不行啦,不管他使出多大的力氣掙紮,都沒有用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表示估量、猜度。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五代齊己『酬元員外見寄』詩:“且有吟情撓,都無俗事煎。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>時聞得新意,多是此忘緣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『朱子語類日鈔』卷二:“讀書切不可自謂理會得了,便理會得,且只做理會不得,某見說不會底便有長進,不長進者多是自謂已理會得了底。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸朱彛尊『送曾燦之南海』詩:“南園詞客多無恙,暇日爭扶大雅輪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.通“哆”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“多哇”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢有多軍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『漢書·兩粵傳』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●多】