豐碩 發表於 2013-3-16 21:38:28

【漢語大詞典●形】

<P align=center>【漢語大詞典●形】<p><br>
①[xínɡㄒㄧㄥˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』戶經切,平靑,匣。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.形象;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
面貌。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·說命上』:“乃審厥象,俾以形旁求於天下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·非相』:“故相形不如論心,論心不如擇術。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『鳳翔隴州節度使李公墓志銘』:“及幸還,錄功封武安郡王,號元從功臣,圖其形御閣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明陶宗儀『輟耕錄·盜有道』:“責令有司官兵,肖形掩捕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸沈復『浮生六記·閨房記樂』:“其形削肩長項,瘦不露骨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.形體;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
身體。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“在天成象,在地成形,變化見矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·楊權』:“夫香美脆味,厚酒肥肉,甘口而病形。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋范仲淹『嶽陽樓記』:“陰風怒號,濁浪排空。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>日星隱曜,山嶽潛形。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸朱鶴齡與『楊令若論大學補傳書』:“無形之物,必假有形之物以實之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.形狀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·定勢』:“圓者規體,其勢也自轉;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
方者矩形,其勢也自安。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>於梨華『又見棕櫚又見棕櫚』第一章:“戴了一頂鴨舌帽,松大得遮去了他長方形臉的三分之一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.參見“形貌”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>情況;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
樣子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·梁惠王上』:“不爲者與不能者之形何以異?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『天雨花』第二九回:“同甘共苦多和順,哪有今朝這等形”張天翼『譚九先生的工作』:“王老師,你們學堂里聽見消息沒有?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> --仗打得一個什么形了?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.趨勢;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
形勢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孫子·形』:“勝者之戰民也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若決積水於千仞之谿者,形也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·蘇秦列傳』:“齊秦不合,天下無變,伐齊之形成矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『魏書·崔光傳』:“善惡興滅之形,用兵乘會之勢,亦足以垂之將來,昭明勸戒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明馮夢龍『智囊補·兵部·高仁厚』:“士有必死之氣,則敵有必敗之形矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指戰爭中陣勢、布局。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孫子·虛實』:“形之而知死生之地,角之而知有餘不足之處。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳皥注:“敵人既有動靜,則我得見其形。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賈林注:“見所理兵形,則可知其死所。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·兵略訓』:“智見者,人爲之謀;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
形見者,人爲之功;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
衆見者,人爲之伏;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
器見者,人爲之備。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.前兆,朕兆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·黃瓊傳』:“擢賢於衆愚之中,畫功於無形之世。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注:“形,兆也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『故禮部尙書黃公墓志銘』:“兵甚致災,殍餘生盜,皆不安易動之形也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.形成;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
產生。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·天問』:“上下未形,何由考之?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·蘇秦列傳』:“是故明主外料其敵之彊弱,內度其士卒賢不肖,不待兩軍相當,而勝敗存亡之機固已形於胸中。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·原道訓』:“故音者,宮立而五音形矣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
味者,甘立而五味亭矣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
色者,白立而五色成矣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
道者,一立而萬物生矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱自淸『中國歌謠·歌謠的起源與發展』:“若對於這個韻腳,中心幷不感到親切有味,則對於此歌本身便形隔膜而減少了流傳的能力。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.流露;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
顯示。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『公羊傳·桓公二年』:“孔父可謂義形於色矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·韋玄成傳』:“茅土之繼,在我俊兄,惟我俊兄,是讓是形。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“形,見也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言其謙讓志節顯見也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐玄宗『〈考經〉序』:“雖無德教加於百姓,庶幾廣愛形於四海。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『警世通言·蔣淑眞刎頸鴛鴦會』:“女聞其死,哀痛彌極,但不敢形諸顔頰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曹靖華『談散文』:“凡心有所感,就可形之於文。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.形容,修飾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·夸飾』:“又子雲『羽獵』,鞭宓妃以饟屈原;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
張衡『羽獵』,困玄冥於朔野。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孌彼洛神,既非罔兩;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
惟此水師,亦非魑魅:而虛用濫形,不其疎乎!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.比較;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
對照。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『老子』:“長短相形,高下相傾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝陳姚最『〈續畫品〉序』:“故前後相形,優劣舛錯。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『上神宗皇帝書』:“利害相形,不得不察。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明沈德符『野獲編·禮部一·吳仙居奪諡』:“但以楊形吳,見其褒貶恰當,可謂良工心苦矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.通“刑”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>刑罰。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·成相』:“衆人貳之,讒夫棄之,形是詰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊倞注:“或曰:形,當作‘刑’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王先謙集解引郝懿行曰:“形與刑古字通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐柳宗元『貞符』:“人以有年,簡於厥形,不殘而懲,是謂嚴威。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.通“鉶”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>瓦制食器,用以盛羹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·秦始皇本紀』:“飯土塯,啜土形。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·李斯列傳』作“啜土鉶”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●形】