豐碩 發表於 2013-3-3 13:17:20

【漢語大詞典●常】

<P align=center>【漢語大詞典●常】<p><br>
①[chánɡㄔㄤˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』市羊切,平陽,禪。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.固定不變。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公元年』:“疆埸之邑,一彼一此,何常之有?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·齊物論』:“言未始有常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭象注:“彼此言之,故是非無定。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸魏源『聖武記』卷七:“國家經費有常,而頑苗叛服無定。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.長久,永遠。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·咸有一德』:“天難諶,命靡常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>常厥德,保厥位。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李白『長干行』:“常存抱柱信,豈上望夫臺?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郁達夫『沉淪』:“終古常新的皎日,依舊在她的軌道上,一程一程的在那里行走。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.經常;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
常常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·天地』:“三患莫至,身常無殃,則何辱之有。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·淮陰侯列傳』:“信知漢王畏惡其能,常稱病不朝從。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『登封縣尉盧殷墓志』:“又爲詩與常所來往河南令韓愈曰:爲我具棺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曹禺『雷雨』第一幕:“沒有,我就知道這半年多,他跟太太不常說話。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.往常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『酬藍田崔丞立之詠雪見寄』:“京城數尺雪,寒氣倍常年。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋范成大『送子文雜言』詩:“常日心期有定論,贈行不惜重費詞。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『殺狗勸夫』第三折:“我常時有命如無命,怎好又廝羅惹無情做有情。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.日常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋劉義慶『世說新語·政事』:“我今故與林公來相看,望卿擺撥常務,應對玄言。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『南史·陳紀上·武帝』:“雅尙儉素,常膳不過數品。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.普通;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
平常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『尉繚子·守權』:“若彼城堅而救不誠,則愚夫惷婦,無不守陴而泣下。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此人之常情也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·司馬相如列傳』:“蓋世必有非常之人,然後有非常之事。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國志·魏志·盧毓傳』:“名不足以致異人,而可以得常士。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『記夢』詩:“壯非少者哦七言,六字常語一字難。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋陳亮『戊申再上孝宗皇帝書』:“有非常之人,然後可以建非常之功。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.倫常;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
綱常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·君陳』:“狃於姦宄,敗常亂俗,三細不宥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“毀敗五常之道。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢蔡琰『悲憤詩』:“漢季失權柄,董卓亂天常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐陸贄『奉天請罷瓊林大盈二庫狀』:“近以寇逆亂常,鑾輿外幸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.典章法度。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭下』:“初率其亂,而揆其方,既有典常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·越語下』:“肆與大夫觴飲,無忘國常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“常,舊法。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·張衡〈東京賦〉』:“布教頒常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“常,舊典也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.規律;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通例。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·天論』:“天行有常,不爲堯存,不爲桀亡,應之以治則吉,應之以亂則凶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『故禮部尙書黃公墓志銘』:“成都非用武國,本賴梓潼,號東、西川;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
劍閣天險,漢中興勢蔽遮於外,昔人守蜀之常也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.正常狀態或秩序。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·唐風·鴇羽』:“悠悠蒼天,曷其有常!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢桓寬『鹽鐵論·詔聖』:“高皇帝時,天下初定,發德音,行一卒之令,權也,非撥亂反正之常也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明李贄『復楊定見書』:“平生未嘗有十年二十年工夫,縱得之亦當以僥倖論;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
不得則其常,未可遽以怨天尤人爲也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>董必武『祝賀八一建軍節』詩:“土地要歸農所有,工時須以八爲常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.古代九旗之一。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·春官·司常』:“司常掌九旗之物名,各有屬以待國事:日月爲常、交龍爲旂、通帛爲旜、雜帛爲物、熊虎爲旗、鳥隼爲旟、龜蛇爲旐、全羽爲旞、析羽爲旌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·吳語』:“十旌一將軍,載常建鼓,挾經秉枹。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“日月爲常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『元和聖德詩』:“天兵四羅,旂常妸娜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“九旗”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.古代長度單位名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>八尺爲尋,倍尋爲常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·周語下』:“夫目之察度也,不過步武尺寸之閒;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
其察色也,不過墨丈尋常之閒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“五尺爲墨,倍墨爲丈,八尺爲尋,倍尋爲常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉張載『七命』:“表以百常之闕,圜以萬雉之墉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋宋祁『宋景文公筆記·考古』:“孫權用吳,諸葛亮用蜀,終不能得中國一尋一常地,卒之幷吳蜀者,晉也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.木名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指常棣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·采薇』:“彼爾維何,維常之華。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“常,常棣也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.水名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指常水。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·夏本紀』:“常衛既從,大陸既爲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>司馬貞索隱:“常水出常山上曲陽縣,東入滱水。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.古地名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指春秋時魯南鄙。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·魯頌·閟宮』:“天錫公純嘏,眉壽保魯,居常與許,復周公之宇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“常許,魯南鄙、西鄙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.神名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋洪邁『容齋隨筆·易說卦』:“『易·說卦』荀爽『九家集解·乾』:‘兌後有二,曰:爲常,爲輔頰。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>注云:‘常,西方神也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.通“嘗”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曾經。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·天論』:“夫日月之有蝕,風雨之不時,怪星之黨見,是無世而不常有之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王先謙集解:“『群書治要』常作嘗,是也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·高祖本紀』:“高祖常繇咸陽,縱觀,觀秦皇帝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·江水三』:“孫權常獵於山下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐趙璘『因話錄』卷三:“常躬耕得金一甁。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.通“尙”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>崇尙。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·商頌·殷武』:“曰商是常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兪樾『群經平議·毛詩四』:“‘常’當作‘尙’,古‘常’、‘尙’通用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·七臣七主』:“芒主目伸五色,耳常五聲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>於省吾『雙劍誃諸子新證·管子』:“金文常字通作尙,然則目伸五色,謂目極五色也,耳常五聲,謂耳尙五聲也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
19.通“向”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·天運』:“一死一生,一僨一起,所常無窮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>章炳麟解故:“常從向聲,當借爲向。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
20.通“黨”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『戰國縱橫家書·蘇秦獻書趙王章』:“秦以三軍攻王之上常而包其北,則注之西,非王之有也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>帛書整理小組注:“常、黨二字通用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
21.用同“正”、“眞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“常好”、“常好是”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
22.用作“倘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>倘若。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『千里獨行』第二折:“我常贏了他便好;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
若是輸了呵,我便往衚衕裏走。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『飛刀對箭』第二折:“你常在這裏,拽折了弓,也罷了;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
上陣處拿將來的弓,你都拽折了,可不悞了我的大事?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元秦簡夫『剪發待賓』第二折:“常存的靑絲在,須有變錢時。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
23.用同“嫦”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“常娥”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
24.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢有常惠。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『通志·氏族三』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●常】