豐碩 發表於 2013-3-2 14:59:45

【漢語大詞典●布】

<P align=center>【漢語大詞典●布】<p><br>
①[bùㄅㄨˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』博故切,去暮,幫。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.用麻、葛、絲、毛及棉花等纖維織成的可制衣物的材料。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦指用化學材料制成的膜狀物。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:塑料布。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·鄕黨』:“齊,必有明衣,布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王夫之『四書稗疏·論語』:“古之言布者,兼絲、麻、枲、葛而言之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>練絲爲帛,未練爲布,蓋今之生絲絹也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淸商曲』有云:‘絲布澀難縫。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>則晉宋閒猶有絲布之名。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『十洲記』:“又有火林山,山中有火光獸,大如鼠,毛長三四寸……取其獸毛以緝爲布,時人號爲火浣布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『藝文類聚』卷八五引裴氏『廣州記』:“蠻夷不蠶,採木緜爲絮,皮圓當竹,剝古綠藤,績以爲布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬可『夫妻識字』:“劉二(唱)‘男的變工去耕種,’劉妻(唱)‘女的織布紡線線。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.古代行實物貿易時,作爲貨幣的一種,其長寬有定制。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>睡虎地秦墓竹簡『秦律十八種·金布律』:“布,袤八尺,福(幅)廣二尺五寸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>布惡,其廣袤不如式者,不行。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·食貨志下』:“凡貨,金錢布帛之用,夏殷以前其詳靡記云。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太公爲周立九府圜法:黃金方寸而重一斤;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
錢圜函方,輕重以銖;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
布、帛廣二尺二寸爲幅,長四丈爲匹。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢桓寬『鹽鐵論·錯幣』:“古者市朝而無刀幣,各以其所有易所無,抱布貿絲而已。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.引申指財貨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·山木』:“林回棄千金之璧,而負赤子而趨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:‘爲其布與?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 赤子之布寡矣。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭象注:“布,謂財帛也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·天官·外府』:“掌邦布之入出。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參閱王獻唐『中國古代貨幣通考』第一篇第二章。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.指賦稅。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·地官·載師』:“凡宅不毛者有里布,凡田不耕者出屋粟,凡民無職事者出夫家之征。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫詒讓正義:“幷任土、任民賦稅之餘法也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·公孫丑上』:“廛無夫里之布,則天下之民皆悅而願爲之氓矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.公布;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
宣布。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·夏官·訓方氏』:“正歲則布而訓四方。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“布告以教天下,使知世所善惡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·孫子吳起列傳』:“約束既布,乃設鈇鉞,即三令五申之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國近代史資料叢刊『太平天國·詔書蓋璽頒行論』:“天王之化,布於詔書;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
眞主之威,昭乎金璽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.陳述;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
表達;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
抒寫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·晉語四』:“敢私布於吏,唯君圖之!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“布,陳也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁丘遲『與陳伯之書』:“聊布往懷,君其詳之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁蕭統『〈文選〉序』:“舒布爲詩,既言如彼;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
緫成爲頌,又亦若此。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.披露;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
顯露;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
宣示。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公二十六年』:“敢盡布其腹心及先王之經,而諸侯實深圖之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·襄公二十一年』:“敢布四體,唯大君命焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“布四體,言無所隱。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·馮異傳』:“異頓首受命,引而西,所至皆布威信。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>弘農群盜稱將軍者十餘輩,皆率衆降異。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.施行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“布政”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.施予;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
布施。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·列御寇』:“施於人而不忘,非天布也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王先謙集解:“施於人則欲勿忘,有心見德,非上天布施之大道。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『樂府詩集·相和歌辭·長歌行一』:“陽春布德澤,萬物生光輝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋范仲淹『答竊議』:“是先代帝王,先布之以恩,後責之以效也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.展開;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
伸開。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·定公四年』:“句卑布裳,剄而裹之,藏其身,而以其首免。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢張衡『南都賦』:“布綠葉之萋萋,敷華蘂之蓑蓑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉歐陽建『臨終詩』:“天網布紘綱,投足不獲安。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“布指”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.陳設;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
鋪設。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公元年』:“圍布幾筵,告於莊共之廟而來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢班固『東都賦』:“陳金石,布絲竹,鐘鼓鏗鍧,管絃燁煜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·儒學傳上·歐陽詢』:“嘗見索靖所書碑,觀之,去數步復返,及疲,乃布坐,至宿其傍,三日乃得去。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.爲放置。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·徐無鬼』:“不知屠者之一旦鼓臂布操煙火,而己與豕俱焦也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.布置。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·成公二年』:“先王疆理天下,物土之宜而布其利。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國演義』第八四回:“昔小婿入川之時,於此布下石陣,名‘八陣圖’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『東周列國志』第八八回:“龎涓布的陣法,孫臏一見,即能分說此爲某陣,用某法破之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫臏排成一陣,龎涓茫然不識。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.支上,搭上。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢趙曄『吳越春秋·王僚使公子光傳』:“使者追及無人之野,胥乃張弓布矢欲害使者,使者俯伏而走。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋劉義慶『世說新語·排調』:“陸曰:‘既開靑雲覩白雉,何不張爾弓,布爾矢?’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『醒世姻緣傳』第九三回:“晁梁遠遠望見胡無翳來到,叫人布了跳板,上岸去迎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.傳播;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
擴散。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·九辯』:“願沈滯而不見兮,尙欲布名乎天下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏嵇康『琴賦』:“洋洋習習,聲烈遐布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『上知府王龍圖書』:“諠譁紛紜,洋溢布出而不可掩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.遍布;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
分布。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·匈奴傳下』:“人民熾盛,牛馬布野。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉左思『吳都賦』:“屯營櫛比,解署棊布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『權公墓碑』:“其餘布處台閣外府,凡百餘人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『論特奏名』:“臣等伏見恩榜得官之人,布在州縣,例皆垂老,別無進望,惟務黷貨,以爲歸計。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.撒;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
撒播。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『邪溪祈雨文』:“自去秋至今,雨常不足,今麥苗將槁,稻種未布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明沈德符『野獲編·列朝一·賜講官金錢』:“每値講畢,輒布金錢於地,令諸臣競拾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“布種”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.謂向人敬食。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第四一回:“薛姨媽又命鳳姐兒布個菜兒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鳳姐笑道:‘老老要吃什麽,說出名兒來,我夾了喂你。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『老殘遊記』第十回:“璵姑取茶布與二人,大家靜坐吃茶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
19.指平整田壟。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元王禎『農書·農桑通訣·鋤治』:“第一次撮苗曰鏃,第二次平壠曰布。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
20.量詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>猶列、堆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公二十六年』:“高齮以錦示子猶,子猶欲之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>齮曰:‘魯人買之,百兩一布。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以道之不通,先入幣財。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“言魯人買此甚多,布陳之,以百兩爲數。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
21.通“膊”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“布唇枯舌”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
22.通“鎛”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古代一種鏟形的金屬鑄幣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>通稱“布幣”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·國蓄』:“以珠、玉爲上幣,以黃金爲中幣,以刀、布爲下幣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·榮辱』:“餘刀布,有囷窌,然而衣不敢有絲帛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊倞注:“刀、布皆錢也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·平準書』:“虞夏之幣,金爲三品,或黃,或白,或赤;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
或錢,或布,或刀,或龜貝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·食貨志下』:“鑄作錢布皆用銅,殽以連錫。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“布幣”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
23.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉有布興。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『廣韻·去暮』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●布】