豐碩 發表於 2013-2-22 14:17:05

【漢語大詞典●嚴】

<P align=center>【漢語大詞典●嚴】<p><br>
①[yánㄧㄢˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“嚴”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.威嚴;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
嚴肅。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·六月』:“有嚴有翼,共武之服。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“嚴,威嚴也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『南海神廟碑』:“公正直方嚴,中心樂易,祗愼所職,治人以明,事神以誠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.嚴厲;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
嚴格。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·遯』:“君子以遠小人,不惡而嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·難四』:“知微之謂明,無救赦之謂嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸陳康祺『郞潛紀聞』卷七:“當時諸將一心,戰守艱苦,威德洽而紀律嚴,父老皆以爲長城之倚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄧小平『解放思想,實事求是,團結一致向前看』:“對過去的錯誤,處理可寬可嚴的,可以從寬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.指父親。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:家嚴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴命”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.畏懼。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·公孫丑上』:“無嚴諸侯,惡聲至,必反之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集注:“嚴,畏憚也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『續資治通鑑·宋高宗紹興三十一年』:“朕提兵南渡,汝昨望風不敢相敵,已見汝具嚴天威。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.尊敬;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
尊重。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·商頌·殷武』:“天命降監,下民有嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“嚴,敬也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·學記』:“凡學之道,嚴師爲難。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“嚴,尊敬也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·廉頗藺相如列傳』:“於是趙王乃齋戒五日,使臣奉璧,拜送書於庭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何者?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 嚴大國之威以修敬也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『寄歐陽舍人書』:“其辭之作,所以使死者無有所憾,生者得致其嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.急,緊急。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·公孫丑下』:“充虞請曰:‘前日不知虞之不肖,使虞敦匠事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嚴,虞不敢請。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集注:“嚴,急也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.嚴密;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
緊密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『進學解』:“『春秋』謹嚴,左氏浮誇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張讀『宣室志』卷四:“其所向,雖關鍵甚嚴,輒不相礙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曹禺『北京人』第二幕:“文彩立刻進了自己的臥室,把門推嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴防”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.秘密。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『岣嶁山』詩:“事嚴跡祕鬼莫窺,道人獨上偶見之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.厚。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴冰”、“嚴雲”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.使嚴重,加重。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·非攻中』:“今盡王(士)民之死,嚴下上之患,以爭虛城,則是棄所不足,而重所有餘也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.凜冽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>形容極寒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉陶潛『歲暮和張常侍』:“厲厲氣遂嚴,紛紛飛鳥還。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『杏花』詩:“冬寒不嚴地恒泄,陽氣發亂無全功。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋楊萬里『望橫山塔』詩:“水面生風分外嚴,竹根剩雪更新添。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.慘烈貌。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴嚴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.整飭;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
整備。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢王逸『九思·逢尤』:“心煩憒兮意無聊,嚴載駕兮出戲遊。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·南匈奴傳』:“臣國成敗,要在今年。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>已敕諸部嚴兵馬,訖九月龍祠,悉集河上。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐薛用弱『集異記·鄧元佐』:“元佐餒,因舍焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>女乃嚴一土榻,上布軟草。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸顧炎武『感事』詩之六:“邊軍嚴不發,驛使去空還。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.古代戒夜曰“嚴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>轉指戒夜更鼓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·禮樂志五』:“其日未明四刻,搥一鼓爲一嚴;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
二刻,搥二鼓爲再嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸鈕琇『觚賸·神僧』:“梁月隨人移照嶽祠外,聽譙樓鼓聲,已三嚴矣!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淸史稿·禮志九』:“初嚴,外營蓐食治裝;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
再嚴,前軍拔營。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴更”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.甚,極。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐孟郊『雪』詩:“忽然太行雪,昨夜飛入來。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>崚嶒墮庭中,嚴白何皚皚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.漢明帝名莊,因避諱以“嚴”代“莊”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·敘傳上』:“嗣雖修儒學,然貴老嚴之術。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“老,老子也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嚴,莊周也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴周”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.衣裝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>避漢明帝(劉莊)諱,改“裝”爲“嚴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·吳漢傳』:“每當出師,朝受詔,夕即引道,初無辦嚴之日。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注:“嚴即裝也,避明帝諱,故改之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『辭明堂陪位表』:“當即辦嚴,豈容辭疾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.妝飾物。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>避漢明帝(劉莊)諱,改“妝”爲“嚴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『北史·后妃傳序』:“司飾三人,掌簪珥花嚴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>典櫛三人,掌巾櫛膏沐。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
19.通“巖”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>險要。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·隱公元年』:“制,嚴邑也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“嚴,本又作‘巖’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
20.通“巖”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高峻。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
21.射翳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴籞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
22.通“譀”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夸誕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·日者列傳』:“夫卜者多言誇嚴以得人情,虛高人祿命以說人志。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·史記六』:“嚴讀爲譀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說文』曰:‘譀,誕也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>‘誇,譀也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(『廣雅』同)『廣韻』引『東觀漢記』曰:‘雖誇譀猶令人熱。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>誇譀猶言誇誕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此謂卜者多言誇誕以惑人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
23.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
嚴②[yǎnㄧㄢˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“儼”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“嚴”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
莊嚴貌。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·常武』:“赫赫業業,有嚴天子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“毛:魚檢反。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“嚴恭”、“嚴嚴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●嚴】