豐碩 發表於 2013-2-20 19:53:08

【漢語大詞典●員】

<P align=center>【漢語大詞典●員】<p><br>
①[yuánㄩㄢˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』王權切,平仙,云。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“員”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“貟”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“隕”的被通假字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.周圍;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
四周。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·商頌·玄鳥』:“景員維河。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集傳:“或曰景,山名,商所都也……員,與下篇‘幅隕’義同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋言周也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>河,大河也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言景山四周皆大河也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.物的數量。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『商君書·禁使』:“而主以一聽,見所疑焉,不可蔽,員不足。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高亨注引朱師轍解詁:“『說文』:‘員,物數也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·尹翁歸傳』:“責以員程,不得取代。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“員,數也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.官員的定額;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
人員的數額。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·夏官·庾人』:“正校人員選。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“正員選者,選擇可備員者平之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·平原君虞卿列傳』:“今少一人,願君即以遂備員而行矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·百官公卿表上』:“吏員自佐史至丞相,十二萬二百八十五人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『唐故相權公墓碑』:“奏廣歲所取進士、明經,在得人,不以員拘。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.指官員;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
人員。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸袁枚『書魯亮儕』:“吾幾誤劾賢員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太平天國『諭侄容椿男容發書』:“已面囑該員協力助攻。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『南腔北調集·答楊邨人先生公開信的公開信』:“這和銀行雇員的看不起小錢店伙計是一樣的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.今又指團體或組織中的成員。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:黨員、會員;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
教員、服務員等。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.量詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>猶個。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用於稱人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉無名氏『蓮社高賢傳·雷次宗』:“元嘉十五年,召至京師,立學館雞籠山,置生徒百員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『韋公墓志銘』:“故事,使外國者,常賜州縣官十員,使以名上,以便其私,號私覿官。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『西遊記』第二七回:“那妖精上前就要拿他,只見長老左右手下有兩員大將護持,不敢攏身。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第十八回:“況他那裏雄兵十萬,甲士千員,猛將如雲,謀臣似雨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.丸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·備穴』:“穴內口爲竈,令如窯,令容七八員艾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫詒讓間詁:“員即丸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.猶卷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『商君書·農戰』:“雖有『詩』、『書』,鄕一束,家一員,猶無益於治也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高亨注:“一員猶一卷也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.同“圓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>圓形。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·離婁上』:“離婁之明,公輸子之巧,不以規矩,不能成方員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·原道』:“員者常轉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁吳均『續齊諧記·石磨』:“其上復有盤石,正員如車蓋。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一本作“圓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>康有爲『將至桂林望諸石峰』詩:“方員從橫間尖曲,如植杖笏覆甁盂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.同“圓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>推究;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
解釋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋無名氏『張協狀元』戲文第二出:“這夢,小子員不得。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“圓夢”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.同“圓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古時謂交戰雙方列好陣勢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『七國春秋平話』卷上:“却說孫子命章子拽兵與燕兵對陣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>須臾,兩陣俱員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『七國春秋平話』卷上:“<燕王子之>即令市被引兵三千,出城見陣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兩陣俱員,齊陣袁達出馬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.同“圓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>完備;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
周全。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸秦篤輝『平書·文藝篇下』:“過求簡捷,則說未備而理不員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.同“圓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>貨幣單位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸魏源『聖武記』卷六:“而英夷國中繳煙價、罷關稅,各缺銀千餘萬員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
員②[yúnㄩㄣˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』王分切,平文,云。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“員”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“貟”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.增益。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·正月』:“無棄爾輔,員於爾輻。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛傳:“員,益也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.眾人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·號令』:“發侯,爲養其親若妻子,爲異舍,無與員同所。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>岑仲勉注:“員,衆人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.語助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>與“云”同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·秦誓』:“日月逾邁,若弗員來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“員,即‘云’也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·鄭風·出其東門』:“縞衣綦巾,聊樂我員。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“願其還自配合,則可以樂我心云耳……員、云古今字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>助句辭也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集傳:“員,與‘云’同,語詞也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.通“篔”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見“員管”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
員③[yùnㄩㄣˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』王問切,去問,云。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“員”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“貟”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.通“運”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>旋轉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“員鈞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.通“運”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南北的長度。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『山海經·西山經』:“是山也,廣員百里。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐代有員半千。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參閱『舊唐書』本傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●員】