豐碩 發表於 2013-2-18 20:35:16

【漢語大詞典●司南】

<P align=center>【漢語大詞典●司南】<p><br>
1.我國古代辨別方向用的一種儀器。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用天然磁鐵礦石琢成一個杓形的東西,放在一個光滑的盤上,盤上刻著方位,利用磁鐵指南的作用,可以辨別方向,是現在所用指南針的始祖。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·有度』:“夫人臣之侵其主也,如地形焉,即漸以往,使人主失端,東西易面而不自知。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故先王立司南以端朝夕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳奇猷集釋:“司南其制蓋如今羅盤針,故可以正朝夕也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朝夕猶言東西,日朝出自東,夕入於西,故以朝夕爲東西也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢王充『論衡·是應』:“司南之杓,投之於地,其柢指南。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉崔豹『古今注·輿服』:“越裳氏重譯來貢……使者迷其歸路,周公錫以文錦二疋,輧車五乘,皆爲司南之制。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嚴復『救亡決論』:“遠之蠶桑、司南,近之若書槧、火藥,利民前用,不可究言。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.比喩行事的准則;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
正確的指導。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『鬼谷子·謀篇』:“夫度材量能揣情者亦事之司南也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李商隱『<會昌一品集>序』:“爲九流之華蓋,作百度之司南。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋陸遊『十月二十四子夜夢中送廬山道人歸山』詩:“夙士極知成殿後,吾曹所賴作司南。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.司南車的省稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉崔豹『古今注·輿服』:“使大夫宴將送至國而還,亦乘司南而背其所指,亦朞年而還至。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『晉書·輿服志』:“記里鼓車,駕四,形制如司南。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.猶司晨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『雞』詩:“氣交亭育際,巫峽漏司南。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊倫箋注:“夔州在南,雞司昏曉,今失其司晨之職,故曰巫峽漏司南。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“司晨”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●司南】