豐碩 發表於 2013-2-18 13:01:55

【漢語大詞典●古】

<P align=center>【漢語大詞典●古】<p><br>
①[ɡǔㄍㄨˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』公戶切,上姥,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.古代,往昔。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>與“今”相對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“古之聰明叡知、神武而不殺者夫!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『師說』:“古之學者必有師,師者所以傳道受業解惑也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·海公子』:“島中古無居人,人亦罕到。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李大釗『“今”與“古”』:“一切今的,都勝於古的,優於古的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.久遠;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
古老。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·緜』:“古公亶父,陶復陶穴,未有家室。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“豳公謂之古公,言其年世久古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐陳子昂『酬暉上人夏日林泉』詩:“嵒泉流雜樹,石室千年古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋趙與時『賓退錄』卷三:“客土二字,其來甚古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱光潛『詩論』第十二章:“考究韻的聲和考究韻一樣古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.指古代的典章文獻。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·述而』:“述而不作,信而好古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·宋玉〈九辯〉』:“變古易俗兮世衰,今之相者兮舉肥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>呂延濟注:“言代衰之時則必變古之法,改常之道。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·阮瑀〈爲曹公作書與孫權〉』:“但明效古,當自圖之耳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李周翰注:“但明古人之義,當自謀之效學。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐竇臮『述書賦上』:“馳妙思而變古,立後學之宗祖。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·劉幾傳』:“儒者泥古,致詳於形名度數間,而不知淸濁輕重之分。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸王夫之『讀通鑑論·漢文帝十一』:“自漢以後,治之不古也有自矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.古人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公二十一年』:“及子産卒,仲尼聞之,出涕曰:‘古之遺愛也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王引之『經義述聞·春秋左傳下』:“家大人曰:愛即仁也,謂子産之仁愛,有古人之遺風。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·陸機〈豪士賦序〉』:“故曰才不半古,而功已倍之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張銑注:“言才不及古人之半。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·顏延之〈陶徵士誄〉』:“嗟乎!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 若士,望古遙集。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>呂向注:“望古逸人,遙與相集也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.古朴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『與汝州盧郞中論荐侯喜狀』:“進士侯喜,右其人,爲文甚古,立志甚堅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋陸遊『老學庵筆記』卷五:“有老道人狀貌甚古,銅冠緋氅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明高啟『臨頓里』詩之十:“行古時人笑,文工造化憎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>茅盾『淸明前後』第三幕:“這就叫做人心不古!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 唉,這年頭兒,老實人也會貪汙!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.謂不同凡俗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張彦遠『法書要錄·竇蒙〈述書賦語例字格〉』:“古,除去常情曰古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.亡故。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐司空圖『二十四詩品·曠達』:“孰不有古,南山峩峩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.天。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『逸周書·周祝解』:“天爲古,地爲久。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·李固傳』:“臣聞君不稽古,無以承天。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注引鄭玄注曰:“古,天也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸兪正燮『癸巳類稿·光被四表格於上下古文說』:“『詩』云:‘古帝命武湯。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>正是經訓古爲天。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“古帝”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.古詩及古風的簡稱,相對近體詩而言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『元和聖德詩』序:“輒依古作四言『元和聖德詩』一篇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王灼『碧雞漫志』:“吾謂西漢後,獨『勅勒歌』曁韓退之『古琴操』近古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明陸時雍『詩鏡總論』:“詩至於宋,古之終而律之始也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明胡應麟『詩藪·古體上』:“歌至五、七言古,全不入樂矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸王士禛『師友詩傳續錄』:“毋論古、律、正體、拗體,皆有天然音節,所謂天籟也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“古詩”、“古風”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.通“沽”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>粗略。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·文公元年』:“衞孔達帥師伐晉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>君子以爲古。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古者,越國而謀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱彬『經傳考證』:“『檀弓』:‘杜橋之母(之喪),宮中無相,以爲沽也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭注:‘沽,略也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古與沽通……越國而謀,是麤略之甚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·既夕禮』“弓矢之新沽功”漢鄭玄注:“今文沽作古。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.通“怙”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仗恃。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬王堆漢墓帛書『稱』:“不用輔佐之助,不聽聖慧之慮,而侍其城郭之固,古其勇力之御,是胃身薄。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.通“詁”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“古訓”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏有古弼。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『魏書』本傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
古②[ɡùㄍㄨˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』古慕切,去莫,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.通“故”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故舊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“古處”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.通“故”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>因此;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
所以。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·盤庚上』:“古我先王曁乃祖乃父,胥及逸勤,予敢動用非罰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·五蠹』:“古傳天下而不足多也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王先愼集解:“古,張榜本、趙本作故,古、故字通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.通“固”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>姑且。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.通“固”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>本來。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>銀雀山漢墓竹簡『王兵篇』:“然則兵者,古所以外誅亂,內禁邪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
古③[kūㄎㄨ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『字彙補』溪姑切]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
見“古成”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●古】