豐碩 發表於 2013-2-16 13:45:05

【漢語大詞典●爽】

<P align=center>【漢語大詞典●爽】<p><br>
①[shuǎnɡㄕㄨㄤˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』疎兩切,上養,生。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“慡”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.明亮;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
淸朗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·牧誓』:“時甲子昧爽,王朝至於商郊牧野。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“爽,明也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>昧爽,謂早旦也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋鮑照『望水』詩:“苕苕嶺岸高,照照寒洲爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐棲白『八月十五夜玩月』詩:“淸光凝有露,皓魄爽無煙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊朔『香山紅葉』:“我去的那日,天也作美,明淨高爽,好得不能再好了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.昌明。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·大誥』:“爾庶邦君,越爾御事:爽邦由哲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“爽,明也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
由,用也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有明國事用智道。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸龔自珍『臣里』:“三世耳相續,三世目相續,三世心知相續,社鬼護之,其爽十世;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
水不溺,火不燒,雷霆不求,其爽百世。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.開闊;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
寬闊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉陸機『齊謳行』:“營丘負海曲,沃野爽且平。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋歐陽修『會聖宮頌』:“地爽而潔,宇敞而邃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋陸遊『南堂雜興』詩之一:“屛除長物軒楹爽,洗濯塵襟肺腑涼。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.豪爽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『晉書·王濟傳』:“<濟>少有逸才,風姿英爽,氣蓋一時。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·樂府』:“至於魏之三祖,氣爽才麗。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋陶穀『淸異錄·文用』:“蕭穎士文爽兼人而矜躁爲甚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.暢快;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
舒服。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐王勃『滕王閣序』:“酌貪泉而覺爽,處涸轍以猶懽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元耶律楚材『過夏國新安縣』詩:“氣當霜降十分爽,月比中秋一倍寒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老舍『駱駝祥子』十一:“路本來極寬,加上薄雪,更教人眼寬神爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.『左傳·昭公七年』:“用物精多,則魂魄強,是以有精爽至於神明。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“精,亦神也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
爽,亦明也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>精是神之未著,爽是明之未昭。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后用以指心神、神志。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏曹植『釋愁文』:“寂寂長夜,或群或黨,去來無方,亂我精爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋宋祁『宋景文公筆記·考古』:“荀彧之於曹操,本許以天下。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及議者欲加九錫,彧未之許,非不之許,欲出諸己耳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>操不悟,遽殺之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然則天奪其爽以誅彧,寧不信乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.用以指依附於形體的精神,即所謂“魄”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『爲裴相公讓官表』:“承命驚惶,魂爽飛越,俯仰天地,若無所容。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>金王若虛『故朝列大夫劉君墓碣銘』:“懼夫魂爽之無依也,於是招之以葬於先塋。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.差失;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
不合。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·衛風·氓』:“女也不爽,士貳其行。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集傳:“爽,差。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·曹植〈求通親親表〉』:“誠骨肉之恩,爽而不離。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注引『爾雅』:“爽,差也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐劉知幾『史通·雜記上』:“非惟與左氏有乖,亦於物理全爽者矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『舊五代史·晉書·高祖紀三』:“雖踰孔子之文,未爽周公之訓。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·織成』:“因各出相較,長短不爽毫釐。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李大釗『民彛與政治』:“究之,因果報償,未或有爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.差別;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
不同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·司馬相如列傳』:“進讓之道,其何爽與?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>裴駰集解引徐廣曰:“爽,差異也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝齊王融『永明九年策秀才文』:“二途如爽,即用兼通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“爽籟”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.喪失;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
失去。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·周語下』:“晉侯爽二,吾是以云。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉張載『雜詩』:“君子守固窮,在約不爽貞。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『病橘』詩:“剖之盡蠹蝕,采掇爽所宜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸湘靈子『軒亭冤演說』:“這時候不早了,怎麽還沒有來,莫非他們爽了約麽?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.傷敗;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
敗壞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『老子』:“五音令人耳聾,五味令人口爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王弼注:“爽,差失也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>失口之用,故謂之爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·招魂』:“露雞臛蠵,厲而不爽些。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“爽,敗也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楚人謂羹敗曰爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『列子·仲尼』:“耳將聾者,先聞蚋飛;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
口將爽者,先辨淄澠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張湛注:“爽,差也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.受傷害。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·賈誼傳』:“夫樹國固必相疑之勢,下數被其殃,上數爽其憂,甚非所以安上而全下也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王先謙補注:“『廣雅·釋詁』:‘爽,傷也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言上數爲憂所傷也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.古代南詔國所設官制名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·南蠻傳上·南詔上』:“幕爽主兵,琮爽主戶籍,慈爽主禮,罰爽主刑……督爽,總三省也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.句首助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·康誥』:“爽惟民迪吉康。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·康誥』:“爽惟天其罰殛我。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.書法用語。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>肅穆飄然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張彦遠『法書要錄』卷六:“肅穆飄然曰爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張彦遠『法書要錄』卷五:“勁力外爽,古風內含。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.古水名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>爽水。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在函谷關城東,又名紵麻澗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『山海經·中山經』:“又西五十里,曰穀山,其上多穀,其下多桑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>爽水出焉,而西北流,注於穀水,其中多碧綠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·穀水』:“爽水……世謂之紵麻澗,北流,注於穀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.通“鷞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公十七年』:“爽鳩氏,司寇也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『爾雅·釋鳥』郭璞注引作“鷞鳩”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.草鞋上的絞繩。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『西遊記』第一回:“足下踏草履,乃是枯莎槎就之爽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
爽②[shuānɡㄕㄨㄤ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』師莊切,平陽,生。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“驦”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
『左傳·定公三年』:“唐成公如楚,有兩肅爽馬,子常欲之,弗與。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“肅爽,駿馬名。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“肅爽”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●爽】