豐碩 發表於 2013-2-16 11:35:20

【漢語大詞典●奇】

<P align=center>【漢語大詞典●奇】<p><br>
①[qíㄑㄧˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』渠覊切,平支,群。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“竒”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“畸”的被通假字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“觭”的被通假字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.珍奇;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
稀奇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·非相』:“今世俗之亂君,鄕曲之儇子,莫不美麗、姚冶,奇衣、婦飾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊倞注:“奇衣,珍異之衣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『唐故監察御史衛府君墓志銘』:“我聞南方多水銀丹砂,雜他奇藥,爊爲黃金,可餌以不死。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毛澤東『冬云』詩:“梅花歡喜漫天雪,凍死蒼蠅未足奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.猶佳,妙。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『玉台新詠·古詩〈爲焦仲卿妻作〉』:“今日違情義,恐此事非奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋周密『齊東野語·經驗方』:“或淚痒,則加生薑粉些少,時以銀筯點之,絶奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸王士禛『遊攝山記』:“予意山之奇,在登眺;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
登眺之奇,在煙雨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.出人意外,使人不測。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>多指奇兵或奇謀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『老子』:“以奇用兵,以無事取天下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢劉向『列女傳·晉羊叔姬』:“且吾聞之有奇福者必有奇禍,有甚美者必有甚惡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·英布傳』:“楚發兵與戰徐僮間,爲三軍,欲以相救爲奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“不聚一處,分而爲三,欲互相救,出奇兵。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·朱敬則傳』:“未嘗敢開一說,效一奇,唯進豪猾貪暴之人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋趙與時『賓退錄』卷八:“汝臨去但屢顧我,我當設奇以激之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸呂星垣『承德堂四子序』:“於是刑名法家諸子競起,以趨風會之變,極權數之奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.賞識,看重。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·袁盎晁錯列傳』:“書數十上,孝文不聽,然奇其材,遷爲中大夫。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國志·魏志·武帝紀』:“太祖少機警,有權數,而任俠放蕩,故世人未之奇也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸徐士鑾『宋豔·駁辨』:“張子野郞中,以樂章擅名一時,宋子京尙書奇其才,先往見之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.指驚奇,驚異。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·濁漳水』:“嘯父,冀州人,在縣市補履數十年,人奇其不老,求其術而不能得也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淸史稿·太祖紀』:“太祖及弟舒爾哈齊沒於兵間,成梁妻奇其貌,陰縱之歸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.甚;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
非常。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·沮水』:“<靑溪水>以源出靑山,故以靑溪爲名,尋源浮溪,奇爲深峭。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐段成式『酉陽雜俎·語資』:“劼問少遐曰:‘今歲奇寒,江淮之間不乃冰凍?’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『鏡花緣』第十二回:“小吃上完,方及正餚,菜既奇豊,碗亦奇大,或八九種至十餘種不等。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“奇擎”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『通志·氏族三』:“奇氏,伯奇之後,以父王字爲氏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又後魏『河南官氏志』奇斤氏改爲奇氏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>望出河南。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今開封有此姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋朝登科奇軾,代州人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
奇②[jīㄐㄧ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』居宜切,平支,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.單數,耦之對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭下』:“陽卦奇,陰卦耦。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『〈洪範〉傳』:“以奇生者成而耦,以耦生者成而奇,其成之者皆五。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸黃生『義府·奇貨』:“奇當音奇偶之奇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>單也,獨也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言此貨有一無二,我得居之以獲重利也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.零數;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
餘數。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“歸奇於扐以象閏。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“歸殘聚餘分而成閏也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·食貨志下』:“改作貨布,長二寸五分,廣一寸,首長八分有奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『京西運判方公神道碑』:“今撥屬州鹽籮七萬五千有奇,而實賣纔逾六萬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淸史稿·災異志一』:“益都縣民梁氏子驟長一丈有奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.謂命運不好,遇事不利。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·李將軍列傳』:“大將軍靑亦陰受上誡,以爲李廣老,數奇,毋令當單於,恐不得所欲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『寄崔二十六立之』詩:“不脫吏部選,可見偶與奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>錢仲聯集釋引廖瑩中注:“古人以遇合爲耦,不遇爲奇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸陳康祺『燕下鄕脞錄』卷十三:“石州淵博無涯涘,世以東京崔蔡目之,微眚見黜,固由賦命之奇,然亦太使氣已!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.詭異不正。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“奇衺”、“奇車”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.特殊的,不同於正規的。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『難經·奇經八脈』:“二十七難曰:‘脈有奇經八脈者,不拘於十二經。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>虞庶注:“謂此八脈不係正經,陰陽無表裏配合,別道奇行,故曰奇經也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·刑法志』:“奇請它比,日以益滋。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“奇請,謂常文之外,主者別有所請以定罪也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“奇民”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.通“寄”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬王堆漢墓帛書『戰國縱橫家書·謂燕王章』:“列在萬乘,奇質於齊,名卑而權輕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢馬融『長笛賦』:“惟籦籠之奇生兮,於終南之陰崖。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·餘篇下』:“奇讀爲寄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寄,託也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言託生於山崖也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
奇③[yǐㄧˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』隱綺切,上紙,影。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“倚”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
『史記·外戚世家』:“<臧兒>因欲奇兩女,乃奪金氏。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·外戚傳上·孝景王皇后』作“欲倚兩女”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“冀其貴而依倚之得尊寵也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●奇】