豐碩 發表於 2013-2-15 21:16:21

【漢語大詞典●太一】

<P align=center>【漢語大詞典●太一】<p><br>
亦作“太乙”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.即道家所稱的“道”,古指宇宙萬物的本原、本體。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·天下』:“建之以常無有,主之以太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成玄英疏:“太者廣大之名,一以不二爲稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言大道曠蕩,無不制圍,括囊萬有,通而爲一,故謂之太一也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·大樂』:“道也者,至精也,不可爲形,不可爲名,彊爲之(名),謂之太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐吳筠『聽尹煉師彈琴』詩:“至樂本太一,幽琴和乾坤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.古代指天地未分前的混沌之氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孔子家語·禮運』:“夫禮必本於太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王肅注:“太一者,元氣也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋朱昭之『難夷夏論』:“道法則采餌芝英,餐霞服丹,呼吸太一,吐故納新。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐馬湘『登杭州秦望山』詩:“太乙初分何處尋,空留曆數變人心。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.天神名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>戰國宋玉『高唐賦』:“醮諸神,禮太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·封禪書』:“天神貴者太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>司馬貞索隱引宋均云:“天一、太一,北極神之別名。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐谷神子『博異志·敬元穎』:“昨夜子時已朝太一矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸吳偉業『海市』詩之一:“仙人太乙祀東萊,不信蓬瀛此地開。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.星名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>即帝星。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又名北極二。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>因離北極星最近,故隋唐以前文獻多以之爲北極星。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『星經』卷上:“太一星,在天一南半度。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁沈約『梁雅樂歌·皇雅二』:“華蓋拂紫微,勾陳繞太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元張可久『折桂回·紫微樓上右平章索賦』曲:“鎮錢塘太乙勾陳,玉柱擎天,綉袞生春。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸曹寅『暢春苑張燈賜宴歸舍恭紀』詩之三:“光浮太乙照千門,徧召陽和布密恩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參閱『史記·天官書』、『晉書·天文志上』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.山名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·張衡<西京賦>』:“於前則終南太一。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“『漢書』曰:太一山,古文以爲終南。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『五經要義』曰:太一一名終南山,在扶風武功縣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此云終南太一,不得爲一山明矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋終南,南山之總名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太一、一山之別號耳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐王維『終南山』詩:“太乙近天都,連山到海隅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●太一】