豐碩 發表於 2013-2-8 05:09:54

【漢語大詞典●壤】

<P align=center>【漢語大詞典●壤】<p><br>
①[rǎnɡㄖㄤˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』如兩切,上養,日。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.泥土。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·禹貢』:“厥土惟白壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“無塊曰壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·禹貢』:“厥土惟壤,下土憤壚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“高者壤,下者壚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·滕文公下』:“夫蚓,上食槁壤,下飲黃泉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋謝惠連『祭古塚文』:“窮泉爲壍,聚壤成基。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『祭河南張員外文』:“銘君之績,納石壤中,爰及祖考,紀德事功,外著後世,鬼神與通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.指耕地。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·巨乘馬』:“一農之量,壤百畝也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.地。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·三辯』:“凡回於天地之間,包於四海之內,天壤之情,陰陽之和,莫不有也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·應帝王』:“鄕吾示之以天壤,名實不入。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成玄英疏:“壤,地也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『山南鄭相公賦十四韻以獻』:“威風挾惠氣,蓋壤兩劘拂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇舜欽『若神棲心堂』詩:“予心充塞天壤間,豈以一物相拘關。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.疆土;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
疆域。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·哀公元年』:“句踐能親而務施,施不失人,親不棄勞,與我同壤,而世爲仇讎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·春申君列傳』:“王若不借路於仇讎之韓魏,必攻隨水右壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉束晳『補亡詩』之五:“恢恢大圓,芒芒九壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『送李尙書赴襄陽八韻』:“壤畫星搖動,旗分獸簸揚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.指接壤。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·蘇秦列傳』:“韓魏之所以重畏秦者,爲與秦接境壤界也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.鑿地出土。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『穀梁傳·隱公三年』:“食者內壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊士勳疏引糜信曰:“齊魯之間,謂鑿地出土,鼠作穴出土,皆曰壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.古代一種遊戲器具。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏曹植『名都篇』:“連翩擊鞠壤,巧捷惟萬端。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王應麟『困學紀聞·雜識下』:“擊壤,『風土記』云:以木爲之,前廣後銳,長尺三寸,其形如履。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>先側一壤於地,遙於三四十步以手中壤擊之,中者爲上。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.古代數名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦泛指大數。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孫子算經』:“凡大數之法,萬萬曰億,萬萬億曰兆,萬萬兆曰京,萬萬京曰陔,萬萬陔曰秭,萬萬秭曰壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>梁啟超『論學會』:“數人群而成家,千百人群而成族,億萬人群而成國,兆、京、陔、秭、壤人群而成天下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.通“攘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>攘奪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐元稹『沂國公魏博德政碑』:“壤吾地,役吾人,以利他邑,古無有也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.通“蠰”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蟲名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“壤蟲”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
壤②[ránɡㄖㄤˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』如陽切,平陽,日。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.通“穰”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>豊收。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·庚桑楚』:“居三年,畏壘大壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸德明釋文:“本亦作穰……『廣雅』云:豊也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『列子·天瑞』:“一年而給,二年而足,三年大壤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.見“壤子”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●壤】