豐碩 發表於 2013-2-5 15:56:23

【漢語大詞典●左右】

<P align=center>【漢語大詞典●左右】<p><br>
1.幫助;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
輔佐。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·泰』:“輔相天地之宜,以左右民。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“左右,助也,以助養其人也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·晉語四』:“此三人者,實左右之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐劉禹錫『唐故中書侍郞平章事韋公集紀』:“以公用經術左右先帝五年,稔聞其德。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸劉大櫆『程孺人傳』:“吳君竭力以養其兄嫂,撫其兄之子,延師教督,而孺人常左右之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.袒護;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
保護。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉袁宏『後漢紀·獻帝紀二』:“君觀吾方略、士衆,足辨(辦)郭多不?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 多又劫質公卿,所爲如是,而君苟欲左右之邪?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋周密『齊東野語·林復』:“有告監文思院常良孫贓墨事,朝廷下之臨安獄,久不得其情,上意謂京尹左右之;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
尹不自安。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸戴名世『程之藩傳』:“鳴球瀕行屬巡撫宋一鶴、巡按汪承詔斥逐之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兩人不肯,且爲左右之甚力。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.支配;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
控制。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·僖公二十六年』:“公以楚師伐齊,取穀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>凡師能左右之曰‘以’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“左右,謂進退在己。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·越語上』:“寡君帥越國之衆以從君之師徒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唯君左右之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“左右,在君所用之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋文瑩『玉壺淸話』卷九:“本(周本)已昏耄,不知時變,皆其子祚左右其事。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李大釗『物質變動與道德變動』:“一切宗教沒有不受生產技術進步的左右的,沒有不隨著他變遷的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.分辯或論斷其高低、優劣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋范仲淹『上資政晏侍郞書』:“請露肝膂之萬一,皆質於前志,非敢左右其說,惟公之采擇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋文天祥『劉定伯墓志銘』:“或不約經造,至則善爲言譚,名理蠭出。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>意所左右,辯者不可詰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.左面和右面。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·孫子吳起列傳』:“汝知而心與左右手背乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『二刻拍案驚奇』卷二六:“御史再三推辭,定要傍坐,只得左右相對。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.附近;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
兩旁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·采菽』:“平平左右,亦是率從。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·宣公十二年』:“晉人逐之,左右角之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·河水三』:“顧瞻左右,山椒之上有垣若頽基焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.用在數量詞后表示槪數。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢王充『論衡·齊世』:“語稱上世之人侗長佼好,堅強老壽,百歲左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>金董解元『西廂記諸宮調』卷三:“生攜鶯宵奔蒲州,時二更左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『書信集·致錢玄同』:“他大約十日左右總可到。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.猶言向背。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·郅惲傳』:“惲善恕己量主,知我必不有所左右而輕天下也!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注:“左右猶向背也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國近代史資料叢刊『辛亥革命·武昌起義淸方檔案·淸吏條陳』:“方亂事之初作也,叛者不過工程等三營,其餘馬步砲各營幷懷觀望,意將伺動靜,以爲左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.身邊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·文王』:“文王陟降,在帝左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『唐故贈絳州刺史馬府君行狀』:“方書、『本草』恒置左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸王士禛『池北偶談·談異四·前定』:“又在蕭中道者,日侍左右。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>忽得罪,黜爲外郡監。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.近臣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
侍從。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·宣公二十年』:“<楚子>左右曰:‘不可許也,得國無赦。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『北史·堯君素傳』:“煬帝爲晉王時,君素爲左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元嶽伯川『鐵拐李』第一折:“離了官房沒了倚靠,絶了左右沒了牙爪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『警世通言·皂角林大王假形』:“知縣大怒,教左右執下廟官送獄勘罪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.將帥和車右。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·成公十六年』:“皆乘矣,左右執兵而下矣!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“左,將帥。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>右,車右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.不直稱對方,而稱其執事者,表示尊敬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>戰國樂毅『報燕惠王書』:“臣不佞,不能奉承先王之教,以順左右之心。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·張儀列傳』:“是故不敢匿意隱情,先以聞於左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐無名氏『秀師言記』:“小僧有情曲,欲陳露左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.信劄亦常用以稱呼對方。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢司馬遷『報任少卿書』:“是僕終已不得舒憤懣以曉左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸惲敬『與趙石農書』:“前送馬圉人回州,曾有書奉謝,幷陳一切,想達左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『書信集·致許壽裳』:“季黻君左右。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.各方面。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『資治通鑑·後唐明宗天成元年』:“嗣源危殆者數四,賴宣徽使李紹宏左右營護,以是得全。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『祭亡妻晁氏文』:“事姑之禮,左右無違。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.反正;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
橫豎。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『爭報恩』楔子:“左右這裏無有外人,喒兩個慢慢的吃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『古今小說·沈小官一鳥害七命』:“一不做,二不休,左右是歹了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第一一三回:“左右我們丫頭們更算不得什麽了!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>浩然『豔陽天』第三章:“眼下東山塢的人,還能說旁的事情?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 左右都是分麥子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●左右】