豐碩 發表於 2013-2-5 09:11:20

【漢語大詞典●工】

<P align=center>【漢語大詞典●工】<p><br>
①[ɡōnɡㄍㄨㄥ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』古紅切,平東,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.工具。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一種曲尺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說文·工部』:“工,巧飾也,象人有規榘也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊樹達『積微居小學述林·釋工』:“許君謂工象人有規榘,說頗難通,以巧飾訓工,殆非朔義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以愚觀之,工蓋器物之名也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知者:『工部』巨下云:‘規巨也,從工,象手持之。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按工爲器物,故人能以手持之,若工第爲巧飾,安能手持乎……以字形考之,‘工’象曲尺之形,蓋即曲尺也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.巧;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
精。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『晏子春秋·問上二四』:“任人之長,不彊其短,任人之工,不彊其拙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·誄碑』:“杜篤之誄,有譽前代。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『吳(吳漢)誄』雖工,而他篇頗疎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『上仁宗皇帝言事書』:“夫課試之文章,非博誦強學窮日之力則不能。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及其能工也,大不足以用天下國家,小則不足以爲天下國家之用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李書城『論中國商業不發達之原因』:“夫我商民閱歷有餘,而學問不足,經營雖工,而團結不緊。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.擅長;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
善於。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓詩外傳』卷二:“昔者舜工於使人,造父工於使馬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『暮冬送蘇四郞徯兵曹適桂州』詩:“早作諸侯客,兼工古體詩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蕭三『憶陶妹』詩:“她聰明好學工文字。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.官吏;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
職事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·堯典』:“允釐百工。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“工,官。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·皋陶謨』:“無曠庶官,天工人其代之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔡沈注:“庶官所治,無非天事,苟一職之或曠,則天工廢矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·袁紹劉表傳贊』:“既云天工,亦資人亮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注:“工者,官也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『上仁宗皇帝言事書』:“堯舜之所以理百官而熙衆工者,以此而已。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.古時對從事各種技藝的勞動者的總稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·衛靈公』:“工欲善其事,必先利其器。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·滕文公下』:“昔者趙簡子使王良與嬖奚乘,終日而不獲一禽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嬖奚反命曰:‘天下之賤工也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·原道』:“雲霞雕色,有踰畫工之妙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>現代爲工人和工人階級的簡稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:礦工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
臨時工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
工農聯盟。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.古代特指樂官。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·益稷』:“工以納言,時而颺之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“工,樂官。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“『禮』通謂樂官爲工,知工是樂官,則『周禮』大師、瞽矇之類也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·鄕飲酒禮』:“工四人,二瑟。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·襄公二十九年』:“吳公子劄來聘……請觀於周樂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使工爲之歌『周南』、『召南』。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.古代特指女工。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·揚雄〈長楊賦〉』:“使農不輟耰,工不下機。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“工,女功也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按,女功即女工。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『逸周書·大開』:“一祇用謀宗;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
二經內戒工。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱右曾校釋:“經理內政須戒女工。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.工夫;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
技術。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋魏泰『臨漢隱居詩話』:“梅堯臣亦善詩,雖乏高致而平淡有工。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:唱工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
工不枉使,地不虧人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.工地;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
工作崗位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸梅曾亮『栗恭勤公傳』:“公在工,有風雨危險,必身親之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第二回:“說著,傳出話去,即日上工,就駐在工上。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.工程。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸梅曾亮『栗恭勤公傳』:“於是以無工之處,變爲至險之工。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故人不及覺,覺不及防,往往潰隄爲大患。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:施工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
竣工。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.工業。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:化工(化學工業);</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
工商系統(工業和商業系統)。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.工作;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
生產勞動。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:出工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
加工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
停工待料;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
勤工儉學。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.工作量;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
一個工人或農民一個勞動日的工作。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:記工;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
這項工程需要一百工。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.工尺譜中的音名之一。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·樂志十七』:“夷則、南呂用‘工’字,無射、應鍾用‘凡’字。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“工尺譜”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.通“功”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·五蠹』:“鄙諺曰:‘長袖善舞,多錢善賈。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此言多資之易爲工也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明葉子奇『草木子·觀物』:“天生萬物,有色聲香味,使無目耳鼻口以收攝之,則天地之工,或幾於熄矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔡元培『去年五月四日以來的回顧與今後的希望』:“況且有了罷課的話柄,就有懶得用工的學生,常常把這句話作爲運動的目的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.通“攻”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>堅固。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『石鼓文』:“我車既工,我馬既同。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·車攻』作“我車既攻,我馬既同。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.通“攻”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>從事;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
學習。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『敦煌曲子詞·菩薩蠻』:“數年學劍工(攻)書苦,也曾鑿壁偸光路。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢代有工里彈。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●工】