豐碩 發表於 2013-2-5 06:03:26

【漢語大詞典●叉】

<P align=center>【漢語大詞典●叉】<p><br>
①[chāㄔㄚ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』楚佳切,平佳,初。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.交錯;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
交叉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐柳宗元『同劉二十八院長寄澧州張使君』詩:“入郡腰恒折,逢人手盡叉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『盆兒鬼』第一折:“那太僕兩手忙叉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>哎,你個老爺爺是救命的活菩薩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“叉手”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.頭部有分杈,用來刺物取物的器具。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·潘嶽〈西征賦〉』:“垂餌出入,挺叉來往。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李善注:“叉,取魚叉也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『答秦太虛書』:“每月朔便取四千五百錢,斷爲三十塊,掛屋梁上,平旦用畫叉挑取一塊。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第四九回:“弟兄兩個都使渾鐵點鋼叉,有一身驚人的武藝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.刺;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
紮取。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·楊政傳』:“旄頭又以戟叉政,傷胷,政猶不退。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李群玉『仙明州口號』:“半浦夜歌聞盪槳,一星幽火照叉魚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明高啟『江村樂』詩之一:“荷浦張弓射鴨,柳塘持燭叉魚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.用手或器具卡住向前或向外推。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『飛刀對箭』第四折:“本合該斬首,饒你項上一刀·則今日打爲庶民,永不敍用,叉出轅門去。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『初刻拍案驚奇』卷二:“程金便一把叉住喉嚨,叉得手重,口又不得通氣,一霎嗚呼哀哉了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>歐陽予倩『潘金蓮』第四幕:“那老虔婆舉手便打我,拿我叉出來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.謂將手指分開安放(於腰間)。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老舍『四世同堂』十六:“大赤包聽見了,馬上把雙手叉在腰間,象一座‘怒’的刻像似的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“叉腰”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指插。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明湯顯祖『牡丹亭·勸農』:“竹籬茅舍酒旗兒叉,雨過炊煙一縷斜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>方志敏『可愛的中國』:“兩手叉在褲袋里,臉上浮露一種毒惡的微笑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.夜叉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明無名氏『臨潼斗寶』第一折:“惱犯著惡叉神煞,沒揣的寶劍離匣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.古時賭博,把幾文銅錢攤在掌心,向外簸出,落地后以銅錢正面朝上的多少定輸贏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>全是正面的叫“叉”,輸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>全是背面的叫“快”,贏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.玩(麻將)。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『官場現形記』第二一回:“等他自己愛的是賭,時常邀幾個相好朋友到家叉麻雀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.叉形符號,形狀是‘×’,一般用來標志錯誤的或作廢的事物。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
叉②[cháㄔㄚˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』初牙切,平麻,初。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
擋住;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
卡住。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『博望燒屯』第二折:“等他入的城來,著鹿角叉住巷口,當住城門。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第七回:“我們兩口兒也搶白了他幾句,待要出門,那大師傅就叉著門,不叫我們走。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
叉③[chǎㄔㄚˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』初牙切,平麻,初。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
分開成叉形。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第三九回:“苦於外路人兒,輕易不會上炕盤腿兒,只叉著兩條腿兒坐在炕沿兒上在那里奶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>碧野『我們的力量是無敵的』第二章:“‘你們還不是這個!’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老漢把粗糙的拇指和食指叉成個‘八’字,加重地說,‘自家人!’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
叉④[chàㄔㄚˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』初牙切,平麻,初。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.分岔。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『縱筆』詩之二:“谿邊古路三叉口,獨立斜陽數過人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:劈叉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.使前進、談話的方向偏向另一邊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郁達夫『病閑日記』:“一路上聽風看水,搖出白鵝潭,橫斜叉到了荔枝灣里。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『花城』1981年增刊第4期:“石魯男發現,急忙叉開道:‘太謝謝您啦,好媽媽。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.模糊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元王實甫『麗春堂』第一折:“我本射著了。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>我這馬眼叉,走了箭也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『盆兒鬼』第三折:“[正末彈盆兒科云]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不好。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有些聲叉,再換一個。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>臧懋循音釋:“叉,去聲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按,“聲叉”即聲沙,不淸脆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
叉⑤[chāiㄔㄞ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』楚佳切,平佳,初。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
同“釵”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
『釋名·釋首飾』:“爵叉,叉頭反上施爵也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>叉,一本作“釵”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●叉】