豐碩 發表於 2013-2-3 20:09:37

【漢語大詞典●劍】

<P align=center>【漢語大詞典●劍】<p><br>
①[jiànㄐㄧㄢˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』居欠切,去梵,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“剣”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“劒”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“劔”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“劍”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“釰”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“釼”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“鐱”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.古兵器名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>屬短兵器。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兩面有刃,中間有脊,短柄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參閱『周禮·考工記·桃氏』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏曹冏『六代論』:“漢祖奮三尺之劍,驅烏集之衆,五年之中,而成帝業。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『董公行狀』:“置腹心之士,幕於公庭廡下,挾弓執劍以須。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曹禺等『膽劍篇』第一幕:“他穿著越國文官的朝服,戴冠佩劍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.指劍術。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·說劍』:“昔趙文王喜劍,劍士夾門而客三千餘人,日夜相擊於前。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·項羽本紀』:“項籍少時,學書不成,去學劍,又不成。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋陸遊『醉歌』:“學劍四十年,虜血未染鍔。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.用劍刺殺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『東觀漢記·寇恂傳』:“<賈復>謂左右曰:吾今見恂,必手劍之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉潘嶽『馬汧督誄序』:“<司馬叔持>白日於都市手劍父讎,視死如歸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·劉德威傳』:“隋大業末,從裴仁基討淮賊,手劍賊酋,傳行在。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王禹偁『霍光論』:“吳起,一將軍也,劍其妻,而『史記』壯之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.指用劍割削。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元高文秀『澠池會』第二折:“相如,你若保主公無事回還,我面搽紅粉,劍去髭鬢也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.挾;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
抱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·曲禮上』:“負劍辟咡詔之,則掩口而對。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“劍謂挾之於旁。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“劍,謂挾於脇下,如帶劍也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋歐陽修『瀧岡阡表』:“回顧乳者劍汝而立於旁,因指而歎曰:‘……吾不及見兒之立也。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸劉大櫆『程孺人傳』:“孺人愛之甚,盛夏不敢持扇,遇啼哭,輒劒以行。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.帶劍;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
佩劍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·人主』:“私劍之士安得無離於私勇而疾距敵。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“劍履上殿”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.通“斂”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『逸周書·文酌』:“一大知率謀,二大武劍勇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱右曾注:“劍,斂也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>斂小勇以養大勇也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一說,“劍當讀爲驗,言大武所以驗其勇也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劍、驗竝從僉聲,故得通用。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見兪樾『群經平議·周書』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.地名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>四川劍山的簡稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李商隱『井絡』詩:“井絡天彭一掌中,漫誇天設劍爲鋒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馮浩箋注:“劍州劍門縣界大劍山,即梁山也,其北三十里有小劍山。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.地名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>云南劍川的簡稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸張泓『滇南新語·生啖彘』:“劍人究以燎毛者爲上品。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●劍】