豐碩 發表於 2013-1-31 23:24:56

【漢語大詞典●亥】

<P align=center>【漢語大詞典●亥】<p><br>
①[hàiㄏㄞˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』胡改切,上海,匣。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.草根。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說文·亥部』:“亥,荄也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>十月微陽起接盛陰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>段玉裁注:“許云‘荄也’者:荄,根也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陽氣根於下也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.地支的第十二位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古代與太歲紀年法相配,用以紀年。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『爾雅·釋天』:“太歲在寅曰攝提格……在戌曰閹茂,在亥曰大淵獻。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦用以紀月,紀日。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·律曆志上』:“位於亥,在十月。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北周庾信『哀江南賦序』:“戊辰之年,建亥之月。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐白居易『東南行一百韻』:“亥日饒蝦蟹,寅年足虎貙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.十二時辰之一。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指午后九時至十一時。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『醒世姻緣傳』第二一回:“好姐姐,你務必的夾緊著些,可別要在亥時生將下來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.古代陰陽五行家將十二地支和四方相配,子在正北,卯在正東,午在正南,酉在正西。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亥在酉、子之間而偏於子,於位爲西北偏北方向。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『元史·祭祀志一』:“其從祀圜壇……靑帝位寅,赤帝位巳,黃帝位未,白帝位申,黑帝位亥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“亥地”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.十二生肖以亥爲豬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢王充『論衡·物勢』:“亥,豕也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指七十三歲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐劉禹錫『送河南皇甫少尹赴絳州』詩:“午橋群吏散,亥字老人迎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李商隱『戲題贈稷山驛吏王全』詩:“過客不勞詢甲子,惟書亥字與時人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“亥有二首六身”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.通“其”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·經說上』:“忠不利弱子,亥足將入,止容。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>譚戒甫校釋:“‘亥’,假爲‘其’,古音同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易』‘箕子之明夷’,趙賓謂‘箕子者萬物方荄茲也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古曰:‘荄,音該。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>惠棟云:‘箕子,當從古文作其子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其,古音亥。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·時則篇』:‘爨萁燧火。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:‘箕,讀該備之該也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>凡此皆亥其二字同音通用之證。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>春秋時晉國有亥唐。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見『孟子·萬章下』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亥②[jiēㄐㄧㄝ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
見“亥市”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●亥】