豐碩 發表於 2013-1-31 17:20:45

【漢語大詞典●玄冥】

<P align=center>【漢語大詞典●玄冥】<p><br>
1.神名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>水神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公十八年』:“禳火於玄冥、回祿。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“玄冥,水神。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢張衡『思玄賦』:“前長離使拂羽兮,委水衡乎玄冥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一說爲雨師。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見漢應劭『風俗通·祀典·雨師』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.神名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>冬神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·月令』:“<孟冬、仲冬、季冬之月>其帝顓頊,其神玄冥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·劉向<九歎·遠遊>』:“就顓頊而敶詞兮,考玄冥於空桑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“玄冥,太陰之神。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李白『大獵賦』:“若乃嚴冬慘切,寒氣凜冽,不周來風,玄冥掌雪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元張可久『一枝花·冬景』套曲:“玄冥不出權獨占,靑女三白勢轉嚴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.神名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北方之神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·揚雄傳上』:“帝將惟田於靈之囿,開北垠,受不周之制,以終始顓頊、玄冥之統。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注引應劭曰:“顓頊、玄冥,皆北方之神,主殺戮也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸徐昂發『雁門關』詩:“玄冥操斗柄,制此天北戒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.深遠幽寂,道家用以形容“道”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦以指“道”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·大宗師』:“於謳聞之玄冥,玄冥聞之參寥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭象注:“玄冥,所以名無而非無也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成玄英疏:“玄者,深遠之名也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
冥者,幽寂之稱。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·秋水』:“始於玄冥,反於大通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成玄英疏:“玄冥,妙本也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三國魏嵇康『答難養生論』:“含光內觀,凝神復樸,棲心於玄冥之崖,含氣於莫大之涘。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魏晉南北朝時或以道釋佛,故亦指佛教的義理。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉謝敷『安般守意經序』:“故開士行禪,非爲守寂,在遊心於玄冥矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.舊時指陰間,九泉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢趙曄『吳越春秋·勾踐伐吳外傳』:“吾復入,恐不再還,與子長訣,相求於玄冥之下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『太平廣記』卷三二○引南朝宋劉義慶『幽明錄·阮瑜之』:“父死歸玄冥,何爲久哭泣?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐鮑溶『苦哉遠征人』詩:“李陵死別處,杳杳玄冥鄕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指北方。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『後出塞』詩之三:“誓開玄冥北,持以奉吾君。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明常岫『渡渾河』詩:“萬里桑乾水,玄冥生濁源。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.指冬季。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>前蜀韋莊『詠梅』詩:“不隨妖艷開,獨媚玄冥節。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元馬祖常『移梅』詩:“冽冽玄冥候,衆植各浮脆。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.漢代郊祀歌名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>歌詞爲:“玄冥陵陰,蟄蟲蓋臧……”取首二字爲歌名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·樂書』:“漢家常以正月上辛祠太一甘泉……使僮男僮女七十人俱歌。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>春歌『靑陽』,夏歌『朱明』,秋歌『西皞』,冬歌『玄冥』。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.道教稱腎之神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『黃庭內景經·心神』:“腎神玄冥,字育嬰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>梁丘子注:“腎屬水,故曰玄冥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●玄冥】