豐碩 發表於 2013-1-31 16:51:20

【漢語大詞典●玄武】

<P align=center>【漢語大詞典●玄武】<p><br>
1.古代神話中的北方之神,其形爲龜,或龜蛇合體。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·遠遊』:“時曖曃其曭莽兮,召玄武而奔屬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“呼太陰神,使承衛也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>洪興祖補注:“玄武,謂龜蛇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>位在北方,故曰玄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>身有鱗甲,故曰武。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·王梁傳』:“『赤伏符』曰:‘王梁主衛作玄武。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注:“玄武,北方之神,龜蛇合體。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后爲道教所信奉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>即眞武神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋趙彦衛『云麓漫鈔』卷九:“朱雀、玄武、靑龍、白虎爲四方之神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>祥符間避聖祖諱,始改玄武爲眞武……後興醴泉觀,得龜蛇,道士以爲眞武現,繪其像爲北方之神,被髮黑衣,仗劍蹈龜蛇,從者執黑旗。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.指龜,或指龜和蛇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢張衡『思玄賦』:“玄武縮於殻中兮,騰蛇蜿而自糾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·馮衍傳下』:“神雀翔於鴻崖兮,玄武潛於嬰冥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李賢注:“玄武,謂龜、蛇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·五行志五』:“雄州地大震。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>玄武見於州之正寢,有龜大如錢,蛇若朱漆筯,相逐而行。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.二十八宿中北方七宿(斗、牛、女、虛、危、室、壁)的合稱,以其排列之形如龜而得名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·天官書』:“北宮玄武。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>司馬貞索引:“南斗六星,牽牛六星,幷北宮玄武之宿。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『魏將軍歌』:“酒闌插劍肝膽露,勾陳蒼蒼玄武暮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.繪有龜形的軍旗,用以標志位於北方或后面的軍陣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『吳子·治兵』:“<三軍進止>必左靑龍,右白虎,前朱雀,後玄武。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·曲禮上』:“<軍>行,前朱鳥而後玄武,左靑龍而右白虎,招搖在上,急繕其怒,進退有度。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“今之軍行,畫此四獸於旌旗,以標前後左右之軍陳。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元李文蔚『蔣神靈應』第二折:“休道那十面埋伏,怎生這妙策幽微趣,神機決勝術,排玄武接引靑龍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『封神演義』第七一回:“營安勝地,寨背孤虛,南分朱雀北玄武,東按靑龍西白虎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.指北方。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>位於北面的事物,多冠以“玄武”之名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『南史·宋紀中』:“築北堤,立玄武湖於樂遊苑北。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『唐六典·宮城』:“殿(紫宸殿)之北面曰玄武門。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.黑色的冠帶。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·玉藻』:“縞冠玄武,子姓之冠也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“武,冠卷也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.道教稱黑汞爲玄武。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『雲笈七籤』七二卷:“玄武者,北方壬癸水,黑汞也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●玄武】