豐碩 發表於 2013-1-31 15:51:32

【漢語大詞典●亡】

<P align=center>【漢語大詞典●亡】<p><br>
①[wánɡㄨㄤˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』武方切,平陽,微。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“兦”的今字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“忘”的被通假字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“妄”的被通假字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.逃跑;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
出逃。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·七患』:“民見凶饑則亡,此皆備不具之罪也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·晉語四』:“晉公子生十七年而亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“亡,奔也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·吳王濞列傳』:“匈奴攻代,劉仲不能堅守,棄國亡,閒行走雒陽,自歸天子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『唐故檢校尙書劉公墓志銘』:“琳降,公常隨琳不去,琳死,脫身亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.指逃匿。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·武帝紀』:“壬午,太子與皇后謀斬充,以節發兵與丞相劉屈氂大戰長安,死者數萬人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>庚寅,太子亡,皇后自殺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“謂逃匿也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『新唐書·程日華傳』:“日華驚匿牀下,將士迎出之曰:‘暴吾軍者已死,何畏而亡?’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.外出;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
出門。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·陽貨』:“陽貨欲見孔子,孔子不見,歸孔子豚。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子時其亡也,而往拜之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邢昺疏:“孔子時其亡而往拜之者,謂伺虎不在家時而往謝之也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·眞生』:“明日,往投刺,適値其亡;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
凡三謁,皆不遇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.丟失;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
喪失。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·騈拇』:“臧與穀二人相與牧羊,而俱亡其羊。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·司馬穰苴列傳』:“<穰苴>於是追擊之,遂取所亡封內故境而引兵歸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·長亭』:“彼羞惡之心,未盡亡也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.指迷失。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『宿曾江口示侄孫湘』詩之二:“舟行亡故道,屈曲高林間。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.死亡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·湯誓』:“時日曷喪,予及汝皆亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·哀吊』:“及後漢汝陽王亡,崔瑗哀辭,始變前戒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋張孝祥『邕帥蔣公墓志銘』:“天子方將用之於既老,而君則嗇於數而云亡也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.特指死之久者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『大戴禮記·五帝德』:“生而民得其利百年,死而民畏其神百年,亡而民用其教百年,故曰三百年。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔廣森補注:“亡,死之久也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案,『帝王世紀』:‘黃帝在位百年而崩,子少昊受之;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
又百年而崩,顓頊受之。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>於子之世稱死,於孫之世稱亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.滅亡;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
敗亡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·莊公六年』:“亡鄧國者,必此人也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·離婁上』:“暴其民甚,則身弑國亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『送孟東野序』:“楚,大國也,其亡也,以屈原鳴。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸惲敬『雄雉說』:“讒生亂,亂生亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>於伶『七月流火』第一幕第一場:“嗐,在國破家亡的年代,談什么個人的男女之情!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.謂沉迷於宴飲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·梁惠王下』:“從獸無厭謂之荒,樂酒無厭謂之亡。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“荒亡”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.擾亂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·說林訓』:“晉以垂棘之璧得虞虢,驪戎以美女亡晉國。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“亡猶亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.通“忘”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·邶風·綠衣』:“心之憂矣,曷維其亡!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄箋:“亡之言忘也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·人間訓』:“是亡楚國之社稷,而不率吾衆也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.通“妄”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“亡人”、“亡言”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.通“盟”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·愼行』:“<荊靈王>得慶封負之斧質,以徇於諸侯軍,因令其呼之曰:‘毋或如齊慶封,弑其君而弱其孤,以亡其大夫。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乃殺之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公四年』作“以盟其大夫”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>許維遹集釋引劉師培曰:“亡即『左傳』‘盟大夫’之盟。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亡、盟音轉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亡②[wúㄨˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』微夫切,平虞,微。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.無,沒有。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·子張』:“日知其所亡,月無忘其所能,可謂好學也已矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邢昺疏:“亡,無也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·司馬相如傳上』:“烏有先生者,烏有此事也,爲齊難;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亡是公者,亡是人也,欲明天子之義。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“亡讀曰無。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋鮑照『登大雷岸與妹書』:“東則砥原遠隰,亡端靡際。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.猶否;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
不。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·大宗師』:“子祀曰:‘女惡之乎?’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曰:‘亡,予何惡!’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·胡建傳』:“正亡屬將軍,將軍有罪以聞。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“言軍正不屬將軍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·貢禹傳』:“方今天下饑饉,可亡大自損減以救之,稱天意乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.不論。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·丙吉傳』:“上遣使者分條中都官詔獄繫者,亡輕重,一切皆殺之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.通“毋”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表禁止。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『資治通鑑·秦二世三年』:“所過亡得鹵掠,秦民皆喜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>胡三省注:“亡,古毋、無二字通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按,亡,『史記·高祖本紀』作“毋”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●亡】