豐碩 發表於 2013-1-30 23:12:17

【漢語大詞典●北極】

<P align=center>【漢語大詞典●北極】<p><br>
1.北方邊遠之處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·大宗師』:“顓頊得之,以處玄宮;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
禺強得之,立乎北極。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·大招』:“天白顥顥,寒凝凝只。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魂乎無往,盈北極只。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸顧炎武『北嶽廟』詩:“恒山跨北極,自古無封禪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.指最北端。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·墬形訓』:“<禹>使豎亥步自北極至於南極,二億三萬三千五百里七十五步。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.指北極星。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁沈約『爲南郡王舍身疏』:“望北極而有恒,瞻南山而同永。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·天文志一』:“臣觀古之候天者,自雲南都護府至浚儀大嶽臺纔六千里,而北極之差凡十五度,稍北不已,庸詎知極星之不直人上也?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.指北極星座。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『晉書·天文志上』:“北極五星,鉤陳六星,皆在紫宮中。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·天文志二』:“北極五星在紫微宮中,北辰最尊者也,其紐星爲天樞。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.『晉書·天文志上』:“北極,北辰最尊者也……天運無窮,三光迭耀,而極星不移,故曰‘居其所而衆星共之’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后因以喩帝王。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『奉和庫部盧四兄曹長元日朝回』:“戎服上趨承北極,儒冠列侍映東曹。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『上皇帝賀冬表』:“臣久緣衰病,待罪江湖,莫瞻北極之光,但罄南山之祝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明張居正『紫極殿成賀表』:“紫宮肇建,一人居北極之尊,元貺申綏,萬壽葉南山之祝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指朝庭、朝堂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜牧『酬張祜處士見寄長句四韻』:“北極樓臺長入夢,西江波浪遠吞空。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋梅堯臣『贈王尙書挽詞』之一:“周原開隴隧,鹵部葬名臣,北極履聲絶,東朝車跡湮。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明屠隆『綵毫記·別妻赴京』:“笑人其奈白雲何,東山秣馬,北極鳴珂,南浦離歌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.謂北天極,即地軸北端之延長線與天球相會之點。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋書·天文志一』:“天地之體,狀如鳥卵,天包地外,猶殼之裹黃也……周天三百六十五度五百八十九分度之百四十五,半露地上,半在地下。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其二端謂之南極、北極。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『雲笈七籤』卷二四:“北辰者,北極不動之星也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸顧炎武『書女媧廟』詩:“北極偏高南極低,四時錯迕乖寒暑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.地軸之北端,爲北半球之頂點,亦即北緯90°處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦可指北磁極,用N來表示。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●北極】