豐碩 發表於 2013-1-30 23:08:57

【漢語大詞典●北堂】

<P align=center>【漢語大詞典●北堂】<p><br>
1.古代居室東房的后部。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>爲婦女盥洗之所。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·士昏禮』:“婦洗在北堂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“北堂,房中半以北。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賈公彦疏:“房與室相連爲之,房無北壁,故得北堂之名。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后因以“北堂”指主婦居處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『示兒』詩:“主婦治北堂,膳服適戚疏。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸方苞『工部尙書熊公繼室李淑人墓志銘』:“而淑人留京師,余嘗拜於北堂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>既彌留,入視於寢,迫公事,未得與殯斂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.指母親的居室。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>語本『詩·衛風·伯兮』“焉得諼草,言樹之背”毛傳:“背,北堂也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王禹偁『寄金鄕張贊善』詩:“年少辭榮自古稀,朝衣不著著斑衣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北堂侍膳侵星起,南畝催耕冒雨歸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明何景明『白將軍征南兼壽母』詩:“玉帳駐南國,金尊開北堂……報主身何壯,猶牽寸草腸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明陳汝元『金蓮記·偕計』:“孤幃冷簟,難辭白髮於北堂;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
另楚寒巫,更撇紅顔於別闥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.代稱母親。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐李白『贈曆陽褚司馬』詩:“北堂千萬壽,侍奉有光輝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王安石『和微之林亭』:“中園日涉非無趣,保此千鍾慰北堂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸趙翼『戊戌春日』詩:“北堂夢杳痛難追,春露驚心又一悲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.可借指祖母。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第九四回:“海棠何事忽摧隤?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 今日繁花爲底開?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 應是北堂增壽考,一陽旋復古先梅。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.泛指北屋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐盧照隣『明月引』:“橫桂枝於西第,繞菱花於北堂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐盧照隣『長安古意』詩:“娼家日暮紫羅裙,淸歌一囀口氛氳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北堂夜夜人如月,南陌朝朝騎似雲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋梅堯臣『留題希深美檜亭』詩:“栽萱北堂近,夢草故池連,乘月時來往,淸歌思浩然。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸惲壽平『南田論畫』:“余在北堂閒居,灌花蒔香,涉趣幽豔,玩樂秋容,資我吟嘯。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指室。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>與正堂相對而言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢賈誼『新書·胎教』:“<史鰌>謂其子曰:‘我即死,治喪於北堂……生不能正君者,死不當成禮,死而置屍於北堂,於我足矣。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>靈公往吊,問其故,其子以父言聞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>靈公戚然易容而寤曰:‘吾失矣!’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>立召蘧伯玉而進之,召彌子瑕而退之,徙喪於堂,成禮而後去。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『南史·袁昂傳』:“儉後爲丹陽尹,於後堂獨引見昂,指北堂謂曰:‘卿必居此。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.宗廟放置神主之所。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『荀子·宥坐』:“子貢觀於魯廟之北堂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊倞注:“北堂,神主所在也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.明堂五室之一,在太室之后,位於北方,故稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋范仲淹『明堂賦』:“臣聞明堂者天子布政之宮也……堂幷包於五室,室辨正於五方。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>左靑陽而右緫章,面明堂而背北堂,耽然太室,儼乎中黃。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●北堂】