豐碩 發表於 2013-1-29 13:13:54

【漢語大詞典●勺】

<P align=center>【漢語大詞典●勺】<p><br>
①[sháoㄕㄠˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』市若切,入藥,禪。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.舀東西的用具,有柄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古代多用以從樽中舀酒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·考工記·梓人』:“梓人爲飲器,勺一升。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·鄕射禮』:“兩壺斯禁,左玄酒,皆加勺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·明堂位』:“灌尊……其勺,夏后氏以龍勺,殷以疏勺,周以蒲勺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『次韻正輔同遊白水山』:“山人勸酒不用勺,石上自有樽罍窪。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸徐士鸞『宋豔·慚悔』:“景叔執爵,從容操西音言曰:‘覆侍講,只有此一勺裏。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>洪深『劫後桃花』四:“罐子里煨的雞肉海參等已是滾了,一個廚子取勺攪和著,加些作料。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:銅勺;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
飯勺;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
勺子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.容量單位名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曆代不同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孫子算經』卷上:“十撮爲一抄,十抄爲一勺,十勺爲一合。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>李時珍『〈本草綱目〉序例』引南朝梁陶弘景『名醫別錄合藥分劑法則』:“十撮爲一勺,十勺爲一合,十合爲一升。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.今爲市勺的簡稱,一市勺爲百分之一市升。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.量詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一般物量名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐皮日休『以紫石硯寄魯望兼酬見贈』詩:“石墨一硏爲鳳尾,寒泉半勺是龍睛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『西山詩和者三十餘人再用前韻爲謝』:“願求南宗一勺水,往與屈賈湔餘哀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋文及翁『賀新郞·西湖』詞:“一勺西湖水。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>渡江來,百年歌舞,百年酣醉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魏巍『誰是最可愛的人』:“他把正送往嘴里的一勺雪收回來,笑了笑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.形容少量、細微。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王禹偁『酬種放徵君』詩:“行年過半世,功業無圭勺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顧頡剛『〈古史辨〉自序』:“予初誦實齋『通議』,即奮力求目錄書;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
得其一勺,以爲知味。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“勺飲”、“圭勺”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.同“芍”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“勺藥”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.通“趙”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬王堆漢墓帛書『戰國縱橫家書·蘇秦使韓山獻書燕王章』:“今齊王使李終之勺,怒於勺之止臣也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>整理小組注:“本書經常用‘勺’字代‘趙’,勺趙音相近。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>馬王堆漢墓帛書『戰國縱橫家書·李園謂辛梧章』:“以秦之強,有燕之怒,割勺必深。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
勺②[zhuóㄓㄨㄛˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』之若切,入藥,章。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.古代樂舞名,相傳爲周公所作。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·內則』:“十有三年,學『樂』,誦『詩』,舞『勺』。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·董仲舒傳』:“當虞氏之樂莫盛於『韶』,於周莫盛於『勺』。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸魏源『〈小學古經〉敘』:“豈能眞以『勺』、『象』之舞盡鐘律,灑掃之禮盡軍、賓哉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王國維『觀堂集林·說勺舞象舞』:“『勺』與『象』皆小舞,與『大武』、『大夏』之爲大舞者不同。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“舞勺”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.古樂器。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>即籥。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>似笛而短小,可執之以舞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·樂志七』:“禮備豆籩,樂諧簫勺。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.通“酌”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舀取。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·禮樂志』:“勺椒漿,靈已醉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“勺,讀曰‘酌’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>沈從文『從文自傳·我上許多課仍然不放下那一本大書』:“在那里可以看他們利用水力搗碎稻草同竹條,用細篾帘子勺取紙漿作紙。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.通“酌”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>調和。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『文選·宋玉〈招魂〉』:“瑤漿蜜勺,實羽觴些。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劉良注:“勺,和也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一說勺爲沾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭』王逸注:“勺,沾也……言食已,復有玉漿以蜜沾之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“勺藥”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.通“酌”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>取法。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·禮樂志』:“『勺』言能勺先祖之道也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“勺,讀曰‘酌’。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>酌,取也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.通“灼”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●勺】