豐碩 發表於 2013-1-28 19:47:33

【漢語大詞典●六德】

<P align=center>【漢語大詞典●六德】<p><br>
1.謂人的六種美德。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·皋陶謨』:“日嚴祗敬六德,亮采有邦。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按,“六德”即“九德”“寬而栗,柔而立,願而恭,亂而敬,擾而毅,直而溫,簡而廉,剛而塞,彊而義”中的六種。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·才略』:“虞夏文章,則有臯陶六德。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明唐順之『廷試策一道』:“禹曰:‘知人則哲,能官人;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
安民則惠,黎民懷之。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>分之以三德、六德,皆以廣知人之旨也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.古代使臣的六項守則。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·魯語下』:“『皇皇者華』,君教使臣曰‘每懷靡及’,諏、謀、度、詢,必咨於周。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>敢不拜教。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>臣聞之曰:‘懷和爲每懷,咨才爲諏,咨事爲謀,咨義爲度,咨親爲詢,忠信爲周。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>君貺使臣以大禮,重之以六德,敢不重拜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“六德,謂諏也,謀也,度也,詢也,咨也,周也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.周大司徒教民的六項道德標准。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·地官·大司徒』:“以鄕三物,教萬民而賓興之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一曰六德:知、仁、聖、義、忠、和。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸姚鼐『乾隆庚寅科湖南鄕試策問』之一:“昔箕子言五事,『周禮』言六德,孔子四教:文、行、忠、信而已。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.兵家之六德:禮、仁、信、義、勇、智。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『司馬法·仁本』:“古者逐奔不過百步,縱綏不過三舍,是以明其禮也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不窮不能而哀憐傷病,是以明其仁也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成列而鼓,是以明其信也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>爭義不爭利,是以明其義也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又能舍服,是以明其勇也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知終知始,是以明其智也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>六德以時合教,以爲民紀之道也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●六德】