豐碩 發表於 2013-1-25 20:15:06

【漢語大詞典●側】

<P align=center>【漢語大詞典●側】<p><br>
①[cèㄘㄜˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』阻力切,入職,莊。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“側”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.旁邊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·召南·殷其靁』:“殷其靁,在南山之側。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·公孫丑上』:“爾爲爾,我爲我,雖袒裼裸裎於我側,爾焉能浼我哉!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>前蜀毛文錫『臨江仙』詞:“暮蟬聲盡落斜陽,銀蟾影桂瀟湘,黃陵廟側水茫茫。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭沫若『殘春』:“出了驛站,白羊君引我走了許多大街和側巷,彼此都沒有話說。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.用作謙詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅佚文『維持小學之意見』:“側惟共和之事,重在自治,而治之良否,則以公民程度爲差。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“側聞”、“側想”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.傾斜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『戰國策·秦策一』:“側耳而聽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢枚乘『七發』:“橫暴之極,魚鱉失勢,顛倒偃側。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『東都遇春』詩:“坐疲都忘起,冠側賴復正。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明薛瑄『遊龍門記』:“龕下石縱橫羅列:偃者,側者,立者;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
若床,若幾,若屛;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
可席,可憑,可倚。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『醒世恒言·錢秀才錯占鳳凰儔』:“<顔俊>一頭想,一頭取鏡子自照。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>側頭側腦的看了一回,良心不昧,自己也看不過了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>茅盾『有志者』:“夫人在樓下輕手輕腳料理些雜務,時時側著耳朵聽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.不公正;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
不正派。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·洪範』:“無反無側,王道正直。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸龔自珍『尊隱』:“朝士僝焉偸息,簡焉偸活,側焉皇皇商去留,則山中之歲月定矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.僻遠。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋顏延之『贈王太常』詩:“側同幽人居,郊扉常晝閉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>林閭時晏開,亟迴長者車。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“側陋”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.獨;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
特。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·聘禮』:“公側襲受玉於中堂,與東楹之間。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“側,猶獨也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“側席”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.瘞埋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·襄公二十五年』:“崔氏側莊公於北郭。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“側,瘞埋之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸袁枚『隨園隨筆·諸經』:“三『傳』多古字,余嘗戲集之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在『左氏』則……埋曰側。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一說側爲廁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸汪中『經義知新記』:“襄十五年『傳』:‘崔氏側莊公於北郭。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>側與廁同。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.藏伏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淮南子·原道訓』:“處窮僻之鄕,側谿谷之間。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“側,伏也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.輕微。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋無名氏『玉樓夢·聞笛』詞:“玉樓十二春寒側,樓角暮寒吹玉笛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>胡云翼注:“側,輕寒貌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.漢字筆畫中“點”的古稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“永字八法”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.通“惻”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>悲傷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·九歌·湘君』:“橫流涕兮潺湲,隱思君兮陫側。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
側②[zèㄗㄜˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』阻力切,入職,莊。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“側”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.通“仄”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古音以上、去、入三聲爲仄聲,與平聲相對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋孫奕『履齋示兒編·詩說·韓詩轉字音』:“韓吏部押韻,或反平爲側,移側爲平亦復多。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋趙與時『賓退錄』卷三:“俗間有擊鼓射字之伎,莫知所始,蓋全用切韻之法……一篇七句四十九字,以該平聲五十七韻,而無側聲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.通“仄”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>偪仄;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
狹窄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『敦煌曲子詞·菩薩蠻』:“宇宙憎嫌側,今作蒙塵客。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.通“昃”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太陽偏西之時。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儀禮·既夕禮』:“賓出,主人送於門外,有司請祖期,曰日側。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄注:“側,昳也,謂將過中之時。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·光武帝紀下』:“每旦視朝,日側迺罷。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>側,一本作“仄”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『陳書·世祖紀』:“側食長懷,寢興增歎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
側③[zhāiㄓㄞ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』阻力切,入職,莊。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“側”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
傾斜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“側歪”、“側棱”、“側不楞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●側】