豐碩 發表於 2013-1-21 23:56:52

【漢語大詞典●位】

<P align=center>【漢語大詞典●位】<p><br>
①[wèiㄨㄟˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』於愧切,去至,云。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“立”的被通假字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.位置;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
方位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·召誥』:“越三日庚戍,太保乃以庶殷攻位於洛汭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>越五日甲寅,位成。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔傳:“以衆殷之民治都邑之位於洛水北。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·天官·塚宰』:“惟王建國,辨方正位。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『賀慶云表』:“西北方者,京師所在。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>土爲國家之德,祥見京師之位,既徵於古,又驗於今。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.職位;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
地位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·小明』:“靖共爾位,正直是與。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·勸學』:“故爲師之務,在於勝理,在於行義,理勝義立,則位尊矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉夏侯湛『東方朔畫贊』:“棲遲下位,聊以從容。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.特指天子或王侯之位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『公羊傳·文公九年』:“即位矣,而未稱王也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>未稱王,何以知其即位?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 以諸侯之踰年即位,亦知天子之踰年即位也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『後漢書·孝獻帝紀』:“魏王曹操薨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子丕襲位……冬十月乙卯,皇帝遜位,魏王丕稱天子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『宋史·太祖紀三』:“受命杜太后,傳位太宗。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.座位;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
位次。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·鄕黨』:“入公門……過位,色勃如也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>邢昺疏:“過位,過君之空位也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂門屛之間,人君寧立之處。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『送鄭尙書序』:“適位執爵,皆興拜,不許,乃止。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第十六回:“晁蓋祇得坐了第一位。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.古代祭祀神鬼所設立的牌位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『國語·楚語下』:“是使制神之處位次主。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韋昭注:“位,祭位也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『太原郡公神道碑文』:“上罷朝三日,爲位以哭。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“位版”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.古代宮廷里中庭左右兩側。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“位宁”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.使占據其應有的位置。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“天尊地卑,乾坤定矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>卑高以陳,貴賤位矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韓康伯注:“天尊地卑之義既列,則涉乎萬物貴殘之位明矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·中庸』:“致中和,天地位焉,萬物育焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.授予職位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·樗里子甘茂列傳』:“齊王曰:‘善。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>即位之(指甘茂)上卿而處之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.立,站立。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周禮·秋官·朝士』:“面三槐,三公位焉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.引申爲居,處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『公孫龍子·名實論』:“位其所位焉,正也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭小川『茫茫大海中的一個小島』詩:“這個島呵,位於南海和東海之交。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.元代稱皇室成員。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『元史·本紀二·太宗』:“耶律楚材言非便,遂命各位止設達魯花赤,朝廷置官吏收其租頒之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“位下”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.量詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用於稱人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>含敬意。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第十九回:“弟有片言,不知衆位肯依我麽?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『二刻拍案驚奇』第十七回:“聞知有位景小姐,是老丈令甥。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:諸位;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
二位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.量詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用於稱物。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸魏源『聖武記』卷十四:“但令每舶回帆入口,必購夷礮數位或十餘位。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.多位數中每個數碼所占的位置。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:個位、十位、百位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明有位志高。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
位②[lìㄌㄧˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』力至切,去至,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
通“蒞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
到,臨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『戰國策·韓策三』:“今王位正……貴賤不相事,各得其位,輻湊以事其上。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·戰國策三』:“位讀爲涖,正讀爲政。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言自今王涖政以來,從臣不事大臣,大臣不事近臣也……僖三年『穀梁傳』曰:‘蒞者,位也。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>位與涖義同而聲相近,故字亦相通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●位】