豐碩 發表於 2013-1-20 16:22:01

【漢語大詞典●令】

<P align=center>【漢語大詞典●令】<p><br>
①[lìnɡㄌㄧㄥˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』力政切,去勁,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.謂發出命令讓人執行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·齊風·東方未明』:“倒之顛之,自公令之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉陸機『辯亡論上』:“挾天子以令諸侯,淸天步而歸舊物。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『袁州申使狀』:“伏乞仁恩,特令改就常式,以安下情。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吳組緗『山洪』三五:“婦孺和沒有職守的人們都令在家,不許到外面亂走。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.命令;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
法令。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·冏命』:“出入起居,罔有不欽;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
發號施令,罔有不臧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>下民祇若,萬邦咸休。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·內儲說上』:“於是乃下令曰:‘棺槨過度者戮其屍,罪夫當喪者。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北齊顏之推『顏氏家訓·勉學』:“但知抱令守律,早刑晩捨,便云我能平獄,不知同轅觀罪、分劍追財、假言而姦露、不問而情得之察也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『續資治通鑑·宋仁宗慶曆六年』:“<帝>即詔禮部:‘自今制科隨進士貢舉,其著爲令;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
仍須近臣論薦,毋得自舉。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.特指皇后、太子或諸王的命令,以別於皇帝的詔命。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『隋書·百官志上』:“諸王言曰令,境內稱之曰殿下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐陸龜蒙『說鳳尾諾』:“凡封子弟爲王,則開府辟僚屬,取當時士有學行才藻者中是選。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其所下書,東宮則曰令,上書則曰牋。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>姚華『論文後編·目錄上』:“秦法,后及太子稱令,至漢王赦天下,淮南王謝群公,皆曰令,殆令隆而教殺耶?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.命名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·五行』:“昔黃帝以其緩急作五聲,以政五鍾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>令其五鍾:一曰靑鍾大音,二曰赤鍾重心,三曰黃鍾灑光,四曰景鍾昧其明,五曰黑鍾隱其常。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭沫若等集校引丁士涵云:“‘令’與‘命’通,命,名也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.官名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>秦漢時大縣的行政長官。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·百官公卿表上』:“縣令、長,皆秦官,掌治其縣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>萬戶以上爲令……減萬戶爲長。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>自魏晉至南北朝末,凡縣之長官一律稱令,曆代相沿,明、淸時改稱知縣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.官名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曆代中央最高機關及某些下屬機關的主官。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如尙書令、中書令,太子家令、掖庭令、太樂令等。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.指受任爲縣令。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『薛公墓志銘』:“愈既與公諸昆弟善,又嘗代公令河南,公之葬也,故公弟集賢殿學士尙書刑部侍郞放屬余以銘。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『漢武都太守漢陽阿陽李翕西狹頌』:“又稱翕嘗令澠池,治崤嶔之道,有黃龍白鹿之瑞。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸陳康祺『郞潛紀聞』卷一:“後,公令古田,調臺灣,督川學,巡臺廈,開府湖南、福建,孑身在外幾二十年,未嘗絜眷屬,延幕賓。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.善;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
美好。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·小雅·角弓』:“此令兄弟,綽綽有裕;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
不令兄弟,交相爲瘉。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄箋:“令,善也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集傳:“此善兄弟,則綽綽有裕而不變;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
彼不善之兄弟,則由此而交相病矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢蔡邕『陳太丘碑文』:“令光醇德,爲士作程;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
資始既正,守終有令。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『許國公神道碑銘』:“有弟有子,提兵守藩,一時三侯,人莫敢扳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>生莫與榮,歿莫與令,刻文此碑,以鴻厥慶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>章炳麟『訄書·訂文』附錄『正名雜義』:“知諛辭之不令,則碑表符命不作;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
明直言之無忌,則『變雅』、『楚辭』不興。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.敬辭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>多用於稱對方的家屬或親屬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如令堂、令妹、令嬡等。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.古代按十二個月分別記載所施行的政令,謂之月令。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后因以指時令,節令。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐張濯『迎春東郊』詩:“顓頊時初謝,句芒令復陳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>飛灰將應節,賓日已知春。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸李漁『閑情偶寄·頤養·行樂』:“春之爲令,即天地交歡之候。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.指酒令。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『人日城南登高』詩:“盤蔬冬春雜,罇酒淸濁共;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
令徵前事爲,觴詠新詩送。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹注引劉貢父曰:“唐人飲酒喜以令爲罰,今人以絲管謳歌爲令。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸沈復『浮生六記·閑情記趣』:“余素愛客,小酌必行令。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.詞調的一類。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦稱小令或令曲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其特點一般是樂調短,字數少。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如『十六字令』,十六字;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
『如夢令』,三十三字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>但也有少數樂調較長、字數較多的,如『六么令』,九十六字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北曲的散曲中也有令,實際上等於一首單調的詞,但演唱時句中可適當加入襯字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如叨叨令、轉調淘金令等。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“小令”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
令②[lìnɡㄌㄧㄥˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』呂貞切,平淸,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.使。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·韓奕』:“蹶父孔武,靡國不到,爲韓姞相攸,莫如韓樂……慶既令居,韓姞燕譽。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄭玄箋:“蹶父既善韓之國土,使韓姞嫁焉而居之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·高祖本紀』:“漢王病創臥,張良彊請漢王起行勞軍,以安士卒,毋令楚乘勝於漢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『寄盧仝』詩:“先生結髮憎俗徒,閉門不出動一紀,至令隣僧乞米送,僕忝縣尹能不恥?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>丁玲『莎菲女士的日記·十二月二十四』:“無論你坐在哪方:逃到床上躺著吧,那同樣的白堊的天花板,便沉沉的把你壓住。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>眞找不出一件事是能令人不生嫌厭的心的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.連詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>假如,如果。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『晏子春秋·諫上四』:“晏子曰:‘幸矣章遇君也!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG> 令章遇桀、紂者,章死久矣。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>於是公遂廢酒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·張釋之馮唐列傳』:“此人親驚吾馬,吾馬賴柔和,令他馬,固不敗傷我乎!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>章炳麟『訄書·序種姓上』:“黃帝歎曰:‘主失於國,其臣再嫁,厥病之由,非養寇邪?’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂即營壘,以滅四帝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>令黃帝不虎變,與俗同道,則其民臣亦嫁於四帝矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
令③[línɡㄌㄧㄥˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』郞丁切,平靑,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.見“令利”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.見“令俜”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.見“令狐”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.見“令星”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.見“脊令”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.通“瓴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“令辟”、“令甓祴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
令④[lìnɡㄌㄧㄥˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』郞定切,去徑,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
見“令支”、“令疵”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
令⑤[liánㄌㄧㄢˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』力延切,平仙,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
見“令居”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
令⑥[lǐnɡㄌㄧㄥˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[英ream]紙張的計量單位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以規定尺寸的原張紙五百張爲一令。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●令】