豐碩 發表於 2013-1-20 15:26:07

【漢語大詞典●什】

<P align=center>【漢語大詞典●什】<p><br>
①[shíㄕˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』是執切,入緝,禪。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.古代兵制,五人爲伍,兩伍爲什。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·昭公元年』:“崇卒也,將戰。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魏舒曰:‘彼徒我車,所遇又阨,以什共車,必克。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“『周禮』:‘十人爲什。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以一什之人,共一車之地,故必克也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋趙彦衛『云麓漫鈔』卷九:“田制八家爲井起算,兵制十人爲什起算,各從其宜,非有損益也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.古代戶籍編制,十家爲“什”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·立政』:“分國以爲五鄕,鄕爲之師;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
分鄕以爲五州,州爲之長;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
分州以爲十里,里爲之尉;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
分里以爲十遊,遊爲之宗;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
十家爲什,五家爲伍。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉適『役法』:“且京師有諸道,諸道有諸州,諸州有諸縣,自縣而後親及於民也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其勢宜使什、伍、比、閭、里、黨而後達於縣令,則擇其人而爲保正副者。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.『詩經』中『雅』、『頌』部分多以十篇爲一組,稱之爲“什”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如:『鹿鳴之什』、『淸廟之什』等。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>后用以泛指詩篇、文卷,猶言篇什。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁任昉『奉答敕示七夕詩啟』:“竊惟帝跡多緒,俯同不一,託情風什,希世罕工。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐柳宗元『故大理評事柳君墓志』:“其嗣曰寬,字存諒,讀其世書,揚於文辭,南方之人多諷其什。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋劉克莊『滿江紅·夜雨涼甚忽動從戎之興』詞:“平戎策,從軍什,零落盡,慵收拾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『墳·摩羅詩力說』:“故心弦之動,自與天籟合調,發爲抒情之什。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.十。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·尙賢中』:“夫不能治千人者,使處乎萬人之官,則此官什倍也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·淮南衡山列傳』:“什事九成,公獨以爲有禍無福,何也?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.指十倍或十成。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢枚乘『上書重諫吳王』:“此其與秦地相什而民相百。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢桓寬『鹽鐵論·水旱』:“器便與不便,其功相什而倍也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『周書·文帝紀下』:“齊神武攻圍六旬不能下,其士卒死者什二三。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.雜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“什件”、“什具”、“什物”、“什器”、“什錦”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.見“什面”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
什②[shénㄕㄣˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
同“甚”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●什】