豐碩 發表於 2013-1-19 13:58:53

【漢語大詞典●匠】

<P align=center>【漢語大詞典●匠】<p><br>
①[jiànɡㄐㄧㄤˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』疾亮切,去漾,從。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“匞”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.木工。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦泛指工匠。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『孟子·告子上』:“大匠誨人必以規矩,學者亦必以規矩。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說文·匚部』:“匠,木工也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>從匚,從斤。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>斤,所以作器也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>段玉裁注:“工者,巧飭也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>百工皆稱工稱匠,獨舉木工者,其字從斤也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以木工之偁,引申爲凡工之偁也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢王充『論衡·量知』:“能斲削柱梁,謂之木匠。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>能穿鑿穴坎,謂之土匠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·書記』:“制者,裁也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上行於下,如匠之制器。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋洪邁『容齋三筆·平天冠』:“范純禮知開封府,中旨鞫淳澤村民謀逆事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>審其故,乃嘗入戲塲觀優,歸塗見匠者作桶,取而戴於首,曰:‘與劉先主如何?’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂爲匠擒。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淸史稿·食貨志一』:“其戶之別,曰軍,曰民,曰匠,曰竈。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.制作;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
創造。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐元稹『贈鄭餘慶太保』:“焚書逸禮,盡所口傳;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
古史舊章,如因心匠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋林逋『西湖』詩:“混元神巧本無形,匠出西湖作畫屛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元王禎『農書』卷十三:“竊謂鎛,鋤屬,農所通用,故人多匠之,不必國工。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.治理。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉葛洪『抱朴子·明本』:“夫體道以匠物,寳德以長生者,黃老是也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝齊孔稚珪『上新定法律表』:“臣聞匠萬物者,以繩墨爲正;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
馭大國者,以理法爲本。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.培養造就。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸王棻『與友人書』:“古今稱能詩者,必曰杜甫氏……是甫所以雄一時而名後世者,非獨才高使然,亦其學之博大精深,有以匠其才而成其器也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.謂著意經營,使之適合某種標准。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·宗經』:“義既極乎性情,辭亦匠於文理。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指在某一方面造詣高深的人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁慧皎『高僧傳·義解竺道潛』:“往在京邑,維持法綱,內外俱瞻,宏道之匠也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五代齊己『寄鄭谷郞中』詩:“人間近遇風騷匠,鳥外曾逢心印師。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.教。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·東方朔〈七諫·哀命〉』:“念私門之正匠兮,遙涉江而遠去。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“匠,教也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢武帝內傳』:“夫人既已告徹篇目十二事畢,必當匠而成之,緣何令人主稽首請乞,叩頭流血耶?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『北史·齊咸陽王禧傳』:“文明太后令皇子皇孫於靜所別置學,選忠信博聞之士爲之師傅,以匠成之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●匠】