豐碩 發表於 2013-1-17 14:06:40

【漢語大詞典●亂】

<P align=center>【漢語大詞典●亂】<p><br>
①[luànㄌㄨㄢˋ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』郞段切,去換,來。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“乿”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“亂”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.無秩序;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
混亂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『逸周書·武稱』:“岠嶮伐夷,幷小奪亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱右曾校釋:“百事失紀曰亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·項籍傳』:“<羽>乃自剄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王翳取其頭,亂相輮蹈爭羽相殺者數十人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>隋王通『中說·王道』:“制理者參而不一乎,陳事者亂而無緒乎?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『南山詩』:“或亂若抽筍,或嵲若注灸。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老舍『神拳』第四幕:“咱們打得勇,可也打得亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.叛亂;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
動亂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·隱公元年』:“鄭共叔之亂,公孫滑出奔衛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·東方朔傳』:“秦興阿旁之殿而天下亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉袁宏『三國名臣序贊』:“君臣離而名教薄,世多亂而時不治。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『唐故中散大夫胡良公墓神道碑』:“州經亂,無孔子廟。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.淫亂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·霍光傳』:“顯寡居,與子都亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐元稹『鶯鶯傳』:“始亂之,終棄之,固其宜矣,愚不敢恨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·俠女』:“生意其孤寢可亂,踰垣入。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.昏亂;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
迷亂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·萃』:“乃亂乃萃,其志亂也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高亨注:“亂者,神志昏亂也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·於定國傳』:“定國食酒至數石不亂,冬月請治讞,飲酒益精明。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老舍『駱駝祥子』一:“可是在這種旋轉之中,他的眼幷沒有花,心幷沒有亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.橫暴無道。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『管子·君臣下』:“爲人君者,倍道棄法而好行私謂之亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·高帝紀下』:“大王起於細微,滅亂秦,威動海內。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.危害;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
禍害。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·霍光傳』:“當斷不斷,反受其亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·史傳』:“宣后亂秦,呂氏危漢。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.敗壞;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
擾亂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·衛靈公』:“巧言亂德,小不忍則亂大謀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·高帝紀下』:“帝,人主,奈何以我亂天下法。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『三國志·魏志·齊王芳傳』:“迎六宮家人留止內房,毀人倫之敘,亂男女之節。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇轍『李方叔新宅』詩:“我年七十無住宅,斤斧登登亂朝夕。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『警世通言·拗相公飲恨半山堂』:“惟李承之見安石雙眼多白,謂是奸邪之相,他日必亂天下。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.混雜;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
混淆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『韓非子·喩老』:“宋人有爲其君以象爲楮葉者……亂之楮葉之中而不可別也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·才略』:“此取與之大際,其分不可亂者也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐王昌齡『采蓮曲』:“亂入池中看不見,聞歌始覺有人來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋葉夢得『避暑錄話』卷下:“泉聲不甚悍激,涓涓淙潺,與琴聲相亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.彌漫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝宋鮑照『代陽春登荊山行』:“花木亂平原,桑柘盈平疇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋周紫芝『竹坡詩話』:“東坡遊西湖僧舍,壁間見小詩云:‘竹暗不通日,泉聲落如雨;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
春風自有期,桃李亂深塢。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>問誰所作,或告以錢塘僧淸順者,即日求得之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.紛繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『江畔獨步尋花七絕句』之二:“稠花亂蕊畏江濱,行步攲危實怕春。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐白居易『錢塘湖春行』:“亂花漸欲迷人眼,淺草纔能沒馬蹄。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元何中『櫪溪』詩:“山花已亂發,煙暖東風遲。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.隨便;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
任意。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·無逸』:“亂罰無罪,殺無辜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫星衍疏:“妄行殺罰。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·五行志中上』:“<成帝>挺身獨與小人晨夜相隨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>烏集醉飽吏民之家,亂服共坐,溷肴亡別。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉潘嶽『西征賦』:“渾雞犬而亂放,各識家而競入。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜荀鶴『旅泊遇郡中叛亂示同志』詩:“徧搜寶貨無藏處,亂殺平人不怕天。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>歐陽山『高干大』第十章:“唉,不敢亂開玩笑。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.治理。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·顧命』:“其能而亂四方。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蔡沈注:“而,如;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亂,治也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·逍遙遊』:“之人也,之德也,將旁礴萬物以爲一世蘄乎亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢崔駰『官箴·司徒箴』:“乃立司徒,亂茲黎庶。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.橫渡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·大雅·公劉』:“涉渭爲亂,取厲取鍛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“水以流爲順,橫渡則絶其流,故爲亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集傳:“亂,舟之截流橫渡者也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝齊謝朓『拜中軍記室辭隋王牋』:“東亂三江,西浮七澤。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋曾鞏『刑部郞中張府君神道碑』:“府君遂亂江往慮之,二十人者得不死。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明唐寅『中州覽勝序』:“北亂楊子,歷彭城,漸於淮海,抵大梁之墟。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.過;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
至。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·楊王孫傳』:“昔帝堯之葬也,窾木爲匵,葛藟爲緘,其穿下不亂泉,上不泄殠。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“亂,絶也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
15.古代樂曲的最后一章。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『論語·泰伯』:“『關雎』之亂,洋洋乎盈耳哉!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱熹集注:“亂,樂之卒章也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸黃生『義府·亂』:“樂之卒章爲亂,即繁音促節之意。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
16.指末尾的演奏或吟唱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『禮記·樂記』:“始奏以文,復亂以武。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文,鼓;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
武,鐃。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋朱熹『廬山雜詠·陶公醉石歸去來館』:“臨風一長嘯,亂以『歸來篇』。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
17.辭賦篇末總括全篇要旨的話。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『楚辭·離騷』:“亂曰:已矣哉,國無人莫我知兮,又何懷乎故都!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王逸注:“亂,理也,所以發理辭指,總撮其行要也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『漢書·外戚傳上·孝武李夫人』:“亂曰:佳俠函光,隕朱榮兮,嫉妒闟茸,將安程兮!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏師古注:“亂,理也,總理賦中之意。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋辛棄疾『生查子』詞:“最愛雪邊人,楚些裁成亂。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
18.亂彈的省稱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>指京劇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>梅蘭芳『舞台生活四十年』第二集第五章:“從前享大名的角兒,差不離都有文武兼全、昆亂不擋的本領。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“亂彈”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
19.通“率”,大抵。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『書·梓材』:“王啓監,厥亂爲民。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王引之『經義述聞·尙書說下』:“亂者,率之借字也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亂字古音在元部,率字古音在術部,而率字得通作亂者,古元、術二部音讀相通。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曾運乾正讀:“亂,今文讀爲率,聲之轉也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言建國置侯,大率爲民也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●亂】