豐碩 發表於 2013-1-16 23:07:25

【漢語大詞典●乾】

<P align=center>【漢語大詞典●乾】<p><br>
①[ɡānㄍㄢ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』古寒切,平寒,見。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“乹”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“亁”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦作“漧”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>“干”的繁體字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.沒有水分或水分很少;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
使失去水分。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·王風·中谷有蓷』:“中谷有蓷,暵其乾矣。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『呂氏春秋·愛類』:“禹於是疏河決江,爲彭蠡之障,乾東土,所活者千八百國。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高誘注:“乾,燥也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐韓愈『齪齪』詩:“秋陰欺白日,泥潦不少乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高鳳閣『墊道』:“正翻漿的道,叫春風一吹,很快就干出道眼來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.不用水的。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見“乾洗”、“乾浴”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.加工制成的干的食品。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如餠干、葡萄干。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周立波『暴風驟雨』第一部十七:“屯子里,家家戶戶的窗戶跟前,房簷底下,掛著一串一串的紅辣椒……一穗一穗煮熟了留到冬天吃的嫩苞米干子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.空虛;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
竭盡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·僖公十五年』:“亂氣狡憤,陰血周作,張脈僨興,外彊中乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>杜預注:“外雖有彊形,而內實乾竭。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐杜甫『垂老別』詩:“幸有牙齒存,所悲骨髓乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐皎然『效古』詩:“飲乾咸池水,折盡扶桑枝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王老九『張老漢賣餘糧』:“餘下糧食不積攢,總要把它踢踏干。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.徒然,白白地。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>金董解元『西廂記諸宮調』卷八:“歡喜教這兩箇也,乾撞殺鄭恒那村廝。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明賈仲名『蕭淑蘭』第三折:“空著我乾忍恥,枉留心。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『初刻拍案驚奇』卷十七:“師父就在,你我也只好乾嚥唾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>茅盾『小圈圈里的人物』:“干等也不是辦法,叫也沒有理睬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.沒來由。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張天翼『貝胡子』:“他干看著貝胡子,愛理不理的樣子。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾愁”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.有名無實的;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
名義上的。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『西遊記』第六一回:“那女子與老孫結了一場乾夫妻,是老孫設法騙將來的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『初刻拍案驚奇』卷十八:“難道一事不做,只是乾夫妻不成?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老舍『四世同堂』十三:“一會兒,她主張喝點酒,給丈夫慶功;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
一會兒,他要請干姉妹們來打牌。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.形容聲音淸脆響亮。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐岑參『虢州西亭陪端公宴集』詩:“開甁酒色嫩,踏地葉聲乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋柳開『塞上』詩:“鳴骹直上一千尺,天靜無風聲更乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元白樸『梧桐雨』第二折:“腰鼓聲乾,羅襪弓彎,玉佩丁東響珊珊。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.書法用語。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂行墨失去光澤。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐竇蒙『述書賦語例子格』:“無復光輝曰乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.方言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>當面說氣話使人難堪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『兒女英雄傳』第二五回:“姑娘欲待不理,想了想這是在自己家祠堂裏,禮上眞寫不過去,沒奈何,站起身來,乾了人家一句,說了六個大字,道是:‘多禮,我不敢當。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.方言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>慢待,冷落。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第九十回:“我看他們那裏是不放心,不過將來探探消息兒罷咧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>這兩天都被我乾出去了。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
乾②[qiánㄑㄧㄢˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』渠焉切,平仙,群。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
亦作“乹”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.『易』卦名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>八卦之一;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
又,六十四卦之一。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·乾』:“『乾』,元、亨、利、貞。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔穎達疏:“乾者,此卦之名。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁劉勰『文心雕龍·麗辭』:“序『乾』四德,則句句相銜。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『且介亭雜文·門外文談』:“或者那正是伏羲皇上的‘八卦’之流,三條繩一組,都不打結是『乾』,中間各打一結是『坤』罷?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.陽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>與“坤”相對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭下』:“乾,陽物也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
坤,陰物也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾坤”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.指天。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·說卦』:“乾,天也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『隸釋·魯相史晨祠孔廟奏銘』:“魏魏蕩蕩,與乾比崇。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉葛洪『抱朴子·仁明』:“三光垂象者,乾也,厚載無窮者,坤也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝齊王屮『頭陁寺碑文』:“應乾動寂,順民終始。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.指日,太陽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見“乾曜”、“乾坤”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.指君王。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·說卦』:“乾爲君。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾心”、“乾景”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.指君位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>南朝梁沈約『瑞石像銘』:“我皇體神御極,挹睿臨乾。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋蘇軾『集英殿春宴教坊詞』:“共惟皇帝陛下,乘乾有作,出震無私。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太平天國張文英『建天京於金陵論』:“天既生眞主以乘乾,自必扶天王以定鼎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.指父親。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·說卦』:“乾爲父。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋張載『西銘』:“乾稱父。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾蔭”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.指丈夫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見“乾綱”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
.指男性。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·繫辭上』:“乾道成男。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾造”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.剛健;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
自強不息。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·說卦』:“乾,健也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋孫奕『履齋示兒編·總說·天帝』:“健而不息者,乾也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『淸史稿·世祖紀二』:“朕朝乾夕惕,冀迓天休。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾乾”、“乾健”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.指馬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·說卦』:“乾爲馬。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>參見“乾矢”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.指西北方位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『易·說卦』:“乾,西北之卦也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北魏酈道元『水經注·穀水』:“穀水側歷,左與北川水合。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>水有二源。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>幷導北山,東南流,合成一水,自乾注巽入於穀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.指午后八至十時。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『舊唐書·呂才傳』:“若依葬書,多用乾、艮二時,幷是近半夜,此即文與禮違。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐有乾彦思。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●乾】