豐碩 發表於 2013-1-15 23:27:33

【漢語大詞典●也】

<P align=center>【漢語大詞典●也】<p><br>
①[yěㄧㄝˇ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『廣韻』羊者切,上馬,以。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
1.語氣助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表判斷語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·逍遙遊』:“南冥者,天池也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·廉頗藺相如列傳』:“和氏璧,天也所共傳寶也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第一回:“此開卷第一回也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
2.語氣助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表解釋語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『左傳·莊公十年』:“小惠未徧,民弗從也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋歐陽修『醉翁亭記』:“太守與客來飲於此,飲少輒醉,而年又最高,故自號曰醉翁也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·狼』:“一狼洞其中,意將隧入以攻其後也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
3.語氣助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>與疑問、反詰、祈使等詞連用,表相應語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·邶風·旄丘』:“何其久也?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此表疑問語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『莊子·胠篋』:“然則鄕之所謂知者,不乃爲大盜積者也?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此表反詰語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·項羽本紀』:“願伯具言臣之不敢倍德也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此表祈使語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
4.語氣助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表呼喚語氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元關漢卿『竇娥怨』第三折:“婆婆也,你只看竇娥少爺無娘面。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元無名氏『爭報恩』第二折:“哎,兒也,則被你痛殺我也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
5.語氣助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用在句中,表停頓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『詩·陳風·墓門』:“夫也不良,國人知之。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·白起王翦列傳』:“武安君之死也,以秦昭王五十年十一月。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋王讜『唐語林·補遺四』:“其樹也,大株而白枝,葉似槐。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
6.語氣助詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>襯詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>無義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元蕭德祥『殺狗勸夫』第二折:“可不道一部笙歌出入隨,抵多少水盡也鵝飛。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
7.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>猶亦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>承接上文,表示同樣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>北周庾信『鏡賦』:“不能片時藏匣裏,暫出園中也自隨。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>唐岑參『赴北庭度隴思家』詩:“西向輪臺萬里餘,也知鄕信日應疎。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『且介亭雜文末編·死』:“往往有一種儀式,是請別人寬恕,自己也寬恕了別人。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
8.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表選擇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『京本通俗小說·西山一窟鬼』:“只要嫁個讀書官人,教授却是要也不?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第二二回:“柴大官人在莊上也不?”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸蒲松齡『聊齋志異·菱角』:“燭坐勿寐,我往視新婦來也未。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
9.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>連用,表幷列。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『京本通俗小說·碾玉觀音』:“也不干風事,也不干雨事,也不干柳絮事,也不干蝴蝶事,也不干黃鶯事,也不干杜鵑事,也不干燕子事,是九十日春光已過,春歸去。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第四回:“智深看那市鎮上時,也有賣肉的,也有賣菜的,也有酒店麫店。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊朔『走進太陽里去』:“在這樣的人民面前,山也得低頭,河也得讓路,任何力量也不能阻擋我們前進。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
10.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表轉折或讓步。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『西遊記』第九八回:“他這船兒,雖是無底,却穩;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
緃有風浪,也不得翻。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第六二回:“雖衆人要行禮,也不曾受。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『呐喊·阿Q正傳』:“即使偶有想進城的,也就立刻變了計,碰不著危險。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
11.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表強調。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『水滸傳』第九回:“相國寺一株柳樹,連根也拔將出來。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『儒林外史』第三回:“這樣文字,連我看一兩遍也不能解……眞乃一字一珠!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯迅『二心集·中國無產階級革命文學和前驅的血』:“我們的勞苦大眾……連識字教育的布施也得不到。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
12.副詞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表委婉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元關漢卿『望江亭』第三折:“著我過去切鱠,得些錢鈔養活我來也好。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『紅樓夢』第一一八回:“我也沒有法兒了,也只得由著你們去罷!”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周立波『暴風驟雨』第一部二:“韓長脖原先也還闊,往后才窮下來的。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
13.通“他”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『史記·老子韓非列傳』:“彼顯有所出事,迺自以爲也故,說者與知焉,則身危。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>王念孫『讀書雜志·史記四』:“也,讀爲他。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>他故,他事也……他字古或通作也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『墨子·備城門』篇:‘城上皆毋得有室,若也可依匿者,盡除去之。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>也與他同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『賈子·脩政語』篇:‘是以明主之於言也,必自也聽之,必自也擇之,必自也聚之,必自也藏之,必自也行之。’</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>『說苑·君道』篇‘自也’皆作‘自他’。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
14.通“它”。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淸李調元『卍齋璅錄』丁錄:“也,古通它。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故沱、池、馳、虵、沲皆讀沱。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>容庚『金文編』第十三:“它,與也爲一字,形狀相似,誤析爲二,後人別構音讀。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
也②[yíㄧˊ]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
[『集韻』演爾切,上紙,以。]</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
“匜”的古字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>
『兩周金文辭大系·魯大司徒匜銘』:“魯大司徒子仲白作其庶女厲孟姬賸也。”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>郭沫若考釋:“匜,按『說文·乙部』‘也’。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朱駿聲『通訓定聲』:‘此字當即匜字,後人加匚耳。’”</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>

頁: [1]
查看完整版本: 【漢語大詞典●也】