楊籍富 發表於 2012-12-7 22:59:37

【中華百科全書●史學●禹貢】

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>中華百科全書●史學●禹貢</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;<P><STRONG>禹貢,是尚書裏夏書四篇最重要的一篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>序云:「禹別九州,隨山濬川,任土作貢。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>九州以其田賦方物獻於上,故以貢名篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是中國古代最完整、有系統、富科學性的地理記載。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文簡而賅,一直被奉為地理學之祖。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>全篇凡千一百四十二字,約為四部分:第一是最主要部分,以山川自然的形勢,區畫州界:冀州(帝都所在,不說境界,以鄰兗、豫、雍三州所至惟河,可知其惟河內);</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>濟、河惟兗州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>海、岱惟青州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>海、岱及淮惟徐州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淮、海惟揚州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荊及衡陽惟荊州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荊、河惟豫州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>華陽、黑水惟梁州;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黑水、西河惟雍州。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>州境內的山、水、澤、地,簡括敘後,則詳其土壤,三等九則的田賦,動、植、礦的物產和手工業,及其轉運的貢道。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>貢道,是作者全國水道交通系統的構想,以帝都安邑為歸趨:冀州夾右碣石入河;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兗州浮於濟、漯,通於河;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>青州浮於汶,達於濟;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>徐州浮於淮、泗,達於菏;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>揚州沿於江、海,通於淮、泗;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荊州浮於江、沱、潛、漢,逾於洛,至於南河;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>豫州浮於洛,入於河;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>梁州浮於潛,逾於沔,入於渭,亂於河;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>雍州浮於積石,至於龍門西河,會於渭汭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>第二是導山,分為四系:第一系,自岍至碣石十二山,在黃河北岸;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>第二系,自西傾至陪尾八山,在黃河南岸;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>第三系,自嶓至大別四山,在漢水流域;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>第四系,自岷山、衡山至敷淺原,在長江流域。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃河兩岸山勢,首尾詳明。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長江流域則甚茫昧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>說者謂導山所以為導水也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>第三導水,分為九系:弱水、黑水、黃河、漾水、江水、沇水、淮水、渭水、洛水也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國以農立國,作者蓋假大禹治水的故事,描繪全國與農業有關水利,可作經濟地理觀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>但江河易改,考實為難。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>加以作者與導山一樣,明於北而昧於南,詳於冀而略於梁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>「江漢朝宗於海」。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>主從不明,以致三江、九江,紛紛瞽說。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>最後附帶修正國語周語的「五服」制,規定甸、侯、綏、要、荒各五百里,則是加強封建制的幻想,與九州制不免矛盾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>九州之說,本為戰國時人趨向大一統,發表地方行政區畫之主張。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>所以職方與爾雅不同,呂覽與禹貢又殊,無所謂夏制、殷制、周制也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢初郡國並行,三輔不封侯,廢遷蜀漢,河西置屬國,其五服制之遺意歟?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>州制始行於漢武,王莽、曹操主政,則州從禹貢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國幅員遼闊,山川阻隔,古代典籍傳播不廣,見聞有限,作者不免憑想像意識,寫其概略。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>前人以為禹貢作於大禹,尚書又經孔子編定,乃奉為經典,曲就強解。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>近人以梁州貢物有鐵和鏤,而鐵器始於春秋,盛於戰國;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鏤即是鋼,更非虞夏時代所可有,文字更成問題;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>幾於一致認為乃戰國末期之作。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不過左哀九年吳城邗溝,通江淮,而揚州貢道「沿於江海,達於淮泗」,則亦參有舊說也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(王恢)</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>引用:http://ap6.pccu.edu.tw/Encyclopedia/data.asp?id=3202
頁: [1]
查看完整版本: 【中華百科全書●史學●禹貢】