豐碩 發表於 2012-11-18 20:54:13

【五性六情】

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>五性六情</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;<P><STRONG>
【辭書名稱】教育大辭書</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>〔白虎通義.情性篇〕云:「性者,陽之施;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>情者,陰之化也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人稟陰陽氣而生,故內懷五性六情。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>性與情不同,性屬陽氣,本質為仁,故無不善;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>而情屬陰氣,本質為慾,故情有善惡之分。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五性指仁義禮智信。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>「仁者不忍也,施生愛人也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>義者宜也,斷決得中也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>禮為履也,履道(實踐)成文也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>智者如也,獨見前聞,不惑於事,見微者也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>信者誠也,專一不移也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>六情則指「喜怒哀樂愛惡」,六情是天賦的,凡人皆有,六情善惡交雜,但可藉由教育的力量,以去惡存善,使之昇華為性,故曰「六情所以成五性」。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>性與情皆為陰陽之氣所化,故皆出於同源。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>性與情的區別,除善惡之分外,尚有動靜之異,二者就如同水與波一樣,性如水,情如波,靜時是水,動時是波,靜時是性,而慾念動時是情。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>〔禮記.樂記〕亦云:「人生而靜,天之性也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>感於物而動,性之欲也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔疏:「心本雖靜,感於外物,而心遂動,是性之貪欲也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>自然謂之性,貪欲謂之情,是情性別矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>轉自:http://edic.nict.gov.tw/cgi-bin/tudic/gsweb.cgi?o=ddictionary
頁: [1]
查看完整版本: 【五性六情】