我本善良 發表於 2012-8-31 22:46:53

【類經 卷二十五 運氣類 歲有胎孕不育根有神機氣立324】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>類經 卷二十五 運氣類 歲有胎孕不育根有神機氣立<SPAN class=t_tag href="tag.php?name=324">324</SPAN></FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>(《素問‧五常政大論》) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>帝曰︰歲有胎孕不育,治之不全,何氣使然?(治,謂治歲之氣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>岐伯曰︰六氣五類,有相勝製也,同者盛之,異者衰之,此天地之道,生化之常也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(五類者,五行所化,各有其類。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如毛蟲三百六十,麟為之長;羽蟲三百六十,鳳為之長; 蟲三百六十,人為之長;介蟲三百六十。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>龜為之長;鱗蟲三百六十,龍為之長。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>凡諸有形動物,其大小高下五色之異,各有其類,通謂之蟲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然毛蟲屬木,羽蟲屬火, 蟲屬土,介蟲屬金,鱗蟲屬水,六氣五類,各有相生相製,同者同其氣故盛,異者異其氣故衰。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故厥陰司天,毛蟲靜,羽蟲育,介蟲不成;(巳亥年也,厥陰風水司天,則少陽相火在泉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>毛蟲同天之氣,故安靜無損。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲同地之氣,故多育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>火製金之化,故介蟲不成。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉,毛蟲育, 蟲耗,羽蟲不育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(寅申歲也,厥陰風木在泉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>毛蟲同其氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>木克土,故 蟲耗。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>木鬱於下,火失其生,故羽蟲雖生而不育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按︰此六氣五類,勝製不育,歲有司天在泉之分,故其氣應各有時,而五類之生育亦各有時,以生育之期,而合氣應之候,再以五色五性參其盛衰,無不應者。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>觀《六元正紀大論》曰︰歲半之前,天氣主之;歲半之後,地氣主之;上下交互,氣交主之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>則司天之氣,當自大寒節為始,以主上半年。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉之氣,當自大暑節為始,以主下半年。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上下交互之氣,則間於二者之間,而主乎中也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>義詳本類前九。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰司天,羽蟲靜,介蟲育,毛蟲不成;(子午歲也,少陰君火司天。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲同天之氣,故安靜。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>介蟲同地之氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>金氣在地則木衰,故毛蟲胎孕不成。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉,羽蟲育,介蟲耗,不育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(少陰在泉,卯酉歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲同其氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>介蟲受其製,故耗而不育。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陰司天, 蟲靜,鱗蟲育,羽蟲不成;(太陰濕土司天,丑未歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蟲同天之氣,故安靜無損。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鱗蟲同地之氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉水盛則火衰,故羽蟲胎孕不成。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉,蟲育,鱗蟲不成。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(太陰在泉,辰戌歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蟲同其氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鱗蟲受其製,故不成。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>詳此少一耗蟲。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陽司天,羽蟲靜,毛蟲育, 蟲不成;(少陽相火司天,寅申歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲同天之氣,故靜。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>毛蟲同地之氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉木盛則土衰,故蟲不成。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉,羽蟲育,介蟲耗,毛蟲不育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(少陽在泉,巳亥歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲同其氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>介蟲受其製,故耗。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>火在泉,則木為退氣,故毛蟲亦不育。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽明司天,介蟲靜,羽蟲育,介蟲不成;(陽明燥金司天,卯酉歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>介蟲同天之氣,故靜。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲同地之氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>復言介蟲不成者,雖同乎天氣,而實製乎地氣也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉,介蟲育,毛蟲耗,羽蟲不成。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(陽明在泉,子午歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>介蟲同其氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>毛蟲受其製,故耗。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>金火之氣不相和,故羽蟲不成。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽司天,鱗蟲靜, 蟲育;(太陽寒水司天,辰戌歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鱗蟲同天之化,故靜。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蟲同地之化,故育。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在泉,鱗蟲耗, 蟲不育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(太陽在泉,丑未歲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鱗蟲同其氣,故育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>羽蟲受其製,故耗。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水土之氣不相和,故 蟲不育。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按︰此當雲鱗蟲育、羽蟲耗,今於鱗蟲下缺育羽蟲三字,必脫簡也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>諸乘所不成之運,則甚也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(上文言六氣,此兼五運也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以氣乘運 ,其不成尤甚。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故木乘木運,則 蟲不成;火乘火運,則介蟲不成;土乘土運,則鱗蟲不成;金乘金運,則毛蟲不成;水乘水運,則羽蟲不成。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故上文言不成不育者,謂其衰少耳,非全無也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此言甚者,則十全其二三耳,)故氣主有所製,歲立有所生,(氣主者,六氣主乎天地也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>歲立者,子甲相合,歲氣立乎中運也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>製者,盛衰相製也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>生者,化生所由也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《六微旨大論》曰︰天樞之上,天氣主之;天樞之下,地氣主之;氣交之分,人氣從之;萬物由之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>即氣主所製,歲立所生之義。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>地氣製己勝,天氣製勝己,(地氣製己勝,謂以己之勝,製彼之不勝,如以我之木,製彼之土也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>天氣製勝己,謂司天之氣,能製夫勝己者也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如丁丑、丁未,木運不及,而上見太陰,則土齊木化,故上宮與正宮同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>癸卯、癸酉,火運不及,而上見陽明,則金齊火化,故上商與正商同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>乙巳、乙亥,金運不及,而上見厥陰,則木齊金化,故上角與正角同者是也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋以司天在上,理無可勝,故反能製勝己者。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>勝己者猶可製,則己勝者不言可知矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>天製色,地製形,(色化於氣,其象虛,虛本乎天也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>形成為質,其體實,實出乎地也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故司天之氣製五色,在泉之氣製五形。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五類衰盛,各隨其氣之所宜也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故有胎孕不育,治之不全,此氣之常也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(氣之所宜,謂色青形毛者宜於木之類也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有所宜則有所不宜,故胎孕有不育,治化有不全,皆歲氣之常也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂中根也,(凡動物之有血氣心知者,其生氣之本,皆藏於五內,以神氣為主,故曰中根。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>根於外者亦五,(凡植物之無知者,其生成之本,悉由外氣所化,以皮穀為命,故根於外。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故生化之別,有五氣、五味、五色、五類互宜也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(無論動植之物,凡在生化中者,皆有五行之別。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如臊焦香腥腐,五氣也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>酸苦甘辛鹹,五味也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>青赤黃白黑,五色也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>物各有類,不能外乎五者。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>物之類殊,故各有互宜之用。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>帝曰︰何謂也?岐伯曰︰根於中者,命曰神機,神去則機息;根於外者,命曰氣立,氣止則化絕。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(物之根於中者,以神為之主,而其知覺運動,即神機之所發也,故神去則機亦隨而息矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>物之根於外者,必假外氣以成立,而其生長收藏,即氣化之所立也,故氣止則化亦隨而絕矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所以動物之神去即死,植物之皮剝即死,此其生化之根,動植之有異也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《六微旨大論》曰︰出入廢則神機化滅,升降息則氣立孤危。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故非出入,則無以生長壯老已;非升降,則無以生長化收藏。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>即根於中外之謂。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故各有製,各有勝,各有生,各有成。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(根中根外,皆如是也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故曰不知年之所加,氣之同異,不足以言生化,此之謂也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(《六節藏象論》曰︰不知年之所加,氣之盛衰,虛實之所起,不可以為工矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>與此大同,詳前第一。)</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【類經 卷二十五 運氣類 歲有胎孕不育根有神機氣立324】