我本善良 發表於 2012-8-31 22:16:59

【類經 卷二十二 針刺類 刺胸背腹病292】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>類經 卷二十二 針刺類 刺胸背腹病292</FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>(《素問‧氣穴論》《長刺節論》《通評虛實論》《靈樞‧熱病篇》《雜病篇》《四時氣篇》《九針十二原篇》) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>背與心相控而痛,所治天突與十椎及上紀。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(《素問‧氣穴論》。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>天突,任脈穴。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>十椎,督脈之中樞也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此穴諸書不載,惟氣府論督脈氣所發條下,王氏注曰︰中樞在第十椎節下間。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>與此相合,可無疑也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上紀如下文。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上紀者,胃脘也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下紀者,關元也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(胃脘,即中脘,胃之募也,為手太陽少陽足陽明所生,任脈之會;關元,小腸募也,為足三陰任脈之會,故曰上紀下紀。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>背胸邪系陰陽左右如此,其病前後痛澀,胸脅痛而不得息、不得臥,上氣短氣偏痛,脈滿起,斜出尻脈,絡胸脅,支心貫膈,上肩加天突,斜下肩交十椎下。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此詳言上文背與心相控而痛者,悉由任督二脈之為病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋任在前,督在後,背為陽,腹為陰,故為前後痛澀等病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其在下者斜出尻脈,在上者絡胸脅,支心貫膈,上肩加天突,左右斜下肩,交十椎下,所以當刺天突、中樞、胃脘、關元等穴。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病在少腹有積,刺皮HT ,以下至少腹而止,(《素問‧長刺節論》。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>HT 字,編考韻篇皆無。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>全元起本作髓字、於義亦未為得。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>新校正雲當作皮 ,HT 字誤也,其說近理,釋義云︰ ,骨端也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此言皮 以下者,蓋謂足厥陰之章門、期門二穴,皆在橫皮肋骨之端也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>及下至小腹而止者,如足陽明之天樞、歸來,足太陰之府舍、沖門,足少陰之氣穴、四滿,皆主奔豚積聚等病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音括。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺俠脊兩旁四椎間,(此足太陽之厥陰俞,手心主脈氣所及也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按︰《脈要精微論》曰︰心為牡臟,小腸為之使,故曰少腹當有形也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然則厥陰俞能主少腹之疾無疑。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺兩髂 、季脅肋間,導腹中氣,熱下已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(腰骨曰髂。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>兩髂 者,謂腰骨兩旁之居也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>季脅肋間,京門也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>皆足少陽經穴。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>導,引也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>導引腹中熱氣,下入少腹,則病已矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>髂音格,又丘亞切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病在少腹,腹痛不得大小便,病名曰疝,得之寒,刺少腹、兩股間,刺腰髁骨間,刺而多之,盡炅病已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(小腹間痛而二便不行者為疝病,乃寒氣之所致。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>當刺少腹者,去肝腎之寒也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺兩股間者,去陽明、太陰之邪也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺腰髁間者,凡腰中在後在側之成片大骨,皆曰髁骨。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在後者,足太陽之所行。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>在側者,足少陽之所行。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>凡此諸經皆非寒疝,但察邪之所在者,多取其穴而 刺之,俟其少腹盡熱,則病已矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>髁,苦瓦切。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>炅,居永切,熱也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣滿胸中喘息,取足太陰大趾之端,去爪甲如薤葉,(《靈樞‧熱病篇》。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>足大趾之端,隱白穴也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>薤音械,似韭而無實。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒則留之,熱則疾之,氣下乃止。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(內寒者氣至遲,故宜久留其針。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>內熱者氣至速,故宜疾去其針。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>總候其氣下不喘,乃可止針也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心疝暴痛,取足太陰、厥陰,盡刺去其血絡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(心疝者,如《脈要精微論》曰︰診得心脈而急,病名心疝,少腹當有形也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取足太陰、厥陰盡刺去其血絡者,以二經皆聚於少腹,去其絡血,即所以散其邪也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>中熱而喘,取足少陰、 中血絡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(《靈樞‧雜病篇》。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>中熱而喘,熱在中上二焦也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取足少陰者,壯水以製火也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>中血絡,即足太陽委中穴,取之可以瀉火。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腹滿大,上走胃至心,淅淅身時寒熱,小便不利,取足厥陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(淅淅,寒肅貌。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肝經之脈抵小腹挾胃,其支者從肝別貫膈,故為病如此,當取足厥陰經以刺之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>淅音昔。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹滿,大便不利,腹大亦上走胸嗌,喘息喝喝然,取足少陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(腎開竅於二陰,其經脈從腎上貫肝膈入肺中,循喉嚨,故其為病如此,當取足少陰經以刺之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>喝喝,喘急貌。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>嗌音益。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹滿,食不化,腹響響然,不能大便,取足太陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(脾失其職,則食不能化,腹滿而鳴,氣滯於中,大便不調,當取足太陰經以刺之。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣逆上,刺膺中陷者與下胸動脈。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(膺中陷者,足陽明之屋翳也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下胸動脈,手太陰之中府也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋在中曰胸,胸之旁即謂之下耳。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹痛刺臍左右動脈,已刺按之,立已;不已刺氣街,已刺按之,立已。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(臍之左右動脈,如足少陰之肓俞,足陽明之天樞,皆主腹痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣街,即足陽明之氣沖也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腸中不便,取三裡,盛瀉之,虛補之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(《靈樞‧四時氣篇》。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腸不便者不能化物,大腸不便者不能傳道,大腸小腸皆屬於胃,故當取足陽明之三裡穴,邪氣盛則瀉之,正氣虛則補之。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹中常鳴,氣上沖胸,喘不能久立,邪在大腸,刺肓之原、巨虛上廉、三裡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(《九針十二原篇》曰︰肓之原出於脖 。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>即任脈之下氣海也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>巨虛上廉、三裡,皆足陽明經穴。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按︰《本輸篇》曰︰大腸屬上廉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此以邪在大腸,故當刺巨虛上廉;若下文之邪在小腸者,則當取巨虛下廉也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腹控睪、引腰脊,上沖心,邪在小腸者,連睪系,屬於脊,貫肝肺,絡心系。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣盛則厥逆,上沖腸胃,熏肝,散於肓,結於臍。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(控,引也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>睪,陰丸也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腸連於小腹,若其邪盛,則厥逆自下上沖心肺,熏於肝胃、引於腰脊,下及 肓臍睪系之間也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肓義詳疾病類六十七。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>睪音高。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故取之肓原以散之,刺太陰以予之,取厥陰以下之,取巨虛下廉以去之,按其所過之經以調之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(取肓原以散之,散臍腹之結也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺太陰以予之,補肺經之虛也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取厥陰以下之,瀉肝經之實也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取巨虛下廉以去之,求小腸之所屬也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按其所過之經,謂察其邪之所在以調之也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>善嘔,嘔有苦,長太息,心中 ,恐人將捕之,邪在膽,逆在胃,膽液泄則口苦,胃氣逆則嘔苦,故曰嘔膽。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(,心虛貌。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>邪在膽、逆在胃,木乘土也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膽液泄則苦,胃氣逆則嘔,故嘔苦者謂之嘔膽。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>取三裡以下胃氣逆,則刺少陽血絡以閉膽逆,卻調其虛實以去其邪。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(三裡,足陽明經穴,故可下胃氣之逆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又刺足少陽血絡以平其木,則膽液不泄,故曰以閉膽逆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然必調其虛實,或補或瀉,皆可以去其邪也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>飲食不下,膈塞不通,邪在胃脘,在上脘則刺抑而下之,在下脘則散而去之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(上脘下脘,俱任脈穴,即胃脘也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺抑而下之,謂刺上脘以瀉其至高之食氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>散而去之,謂溫下脘以散其停積之寒滯也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>針藥皆然。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腹痛腫,不得小便,邪在三焦約,取之太陽大絡,視其絡脈與厥陰小絡結而血者;腫上及胃脘,取三裡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(邪在三焦約者,三焦下輸出於委陽,並足太陽之正,入絡膀胱,約下焦也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽大絡,飛陽穴也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又必視其別絡及厥陰小絡結而血者,盡取去之,以足厥陰之經亦抵小腹也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若小腹腫痛上及胃脘者,又當取足陽明之三裡穴。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>飧泄,補三陰之上,補陰陵泉,皆久留之,熱行乃止。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(三陰之上,謂三陰交穴,脾肝腎之會也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰陵泉,足太陰脾經穴,補而久留之,則陽氣至而熱行,熱行則泄止矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脹取三陽,飧泄取三陰。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(《靈樞‧九針十二原篇》)。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脹,腹脹也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>飧泄,完穀不化也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病脹者當取足之三陽,即胃、膽、膀胱三經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>飧泄者當取足之三陰,即脾、肝、腎三經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>飧音孫。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腹暴滿,按之不下,取太陽經絡者,胃之募也(《素問‧通評虛實論》。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陽經絡,謂手太陽經之絡,即任脈之中脘,胃之募也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>中脘為手太陽、少陽、足陽明脈所生,故云太陽經絡者。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>募音暮。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>少陰俞,去脊椎三寸旁五,用圓利針。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(少陰俞,即腎俞也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎為胃關,故亦當取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>系足太陽經穴,去脊兩旁各一寸五分,共為三寸,兩旁各五 也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>刺當用第六之圓利針。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>霍亂,刺俞旁五,(邪在中焦則既吐且瀉,臟氣反復,神志撩亂,故曰霍亂。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>俞旁,即上文少陰俞之旁,志室穴也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>亦各刺五 。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>足陽明及上旁三。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足陽明,言胃俞也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>再及其上之旁,乃脾俞之外,則意舍也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>當各刺三 。)</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【類經 卷二十二 針刺類 刺胸背腹病292】