我本善良 發表於 2012-8-31 21:45:16

【類經 卷十八 疾病類 涕淚228】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>類經 卷十八 疾病類 涕淚228</FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>(《素問‧解精微論》全) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黃帝在明堂,雷公請曰︰臣授業傳之行教,以經論從容形法,陰陽刺灸,湯藥所滋,行治有賢不肖,未必能十全。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(言授業於人而傳之行教,惟借此經論諸法,然猶有不能十全,故更問其詳也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若先言悲哀喜怒,燥濕寒暑,陰陽婦女。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>請 問其所以然者,卑賤富貴,人之形體所從,群下通使,臨事以適道術,謹聞命矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(謂先日之所聞者若此,已皆適其當也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>請問有 愚朴漏之問,不在經者,欲聞其狀。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>,妄也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>漏當作陋。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>問不在經,故曰 愚朴陋,自歉之辭也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>朴舊作仆,按︰全元起本作朴,於義為妥,今改從之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音讒。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>帝曰︰大矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(謂亦有大要存也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>公請問︰哭泣而淚不出者,若出而少涕,其故何也? 帝曰︰在經有也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(口問篇具載此義,故曰在經有也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>詳前章。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>復問︰不知水所從生,涕所從出也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(泣與涕所出不同,故復問其故。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>帝曰︰若問此者,無益於治也,工之所知,道之所生也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(言此雖無益於醫治,而工 所當知,亦無往非道也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫心者五臟之專精也,(心為五臟六腑之大主,精神之所舍也,故為五臟之專精。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>目者其竅也,(目即專精之外竅也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>華色者其榮也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(華色,即專精之外榮也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是以人有德也,則氣和於目;有亡,憂知於色。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(人有道德則心和,心和則和氣見於目。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>人有亡失則心憂,心憂則憂氣知於色也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是以悲哀則泣下,泣下水所由生。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(目為宗脈所聚而眾水歸之,故悲則泣下。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《五癃津液別篇》曰︰五臟六腑之津液。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盡上滲於目,心悲氣並則心系急,心系急則肺舉,肺舉則液上溢,故泣出矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>水宗者積水也,積水者至陰也,至陰者腎之精也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>宗精之水所以不出者,是精持之也,輔之裹之,故水不行也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(水宗,水之原也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五液皆宗於腎,故又曰宗精。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>精能主持水道,則不使之妄行矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫水之精為志,火之精為神,水火相感,神志俱悲,是以目之水生也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(志藏於腎,腎屬水也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>神藏於心,心屬火也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>目為上液之道,故神志相感則水生於目。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故諺言曰︰心悲名曰志悲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>志與心精共湊於目也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(神悲於心,則志應於腎,故心悲名曰志悲,而水火之精皆上湊也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是以俱悲,則神氣傳於心,精上不傳於志而志獨悲,故泣出也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(悲則心系急,故神氣傳於心。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>傳於心則精不下傳於志,精聚於上,志虛於下,則志獨生悲而精無所持,此所以水不藏於下,而泣出於上也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>泣 涕者腦也,腦者陰也,(泣涕者,因泣而涕也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>涕出於腦,腦者精之類,為髓之海,故屬乎陰。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>髓者骨之充也,(髓充滿 於骨空,諸髓者皆屬於腦。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故腦滲為涕。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(鼻竅上通於腦也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>志者骨之主也,是以水流而涕從之者,其行類也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(志與骨皆屬於腎,故志為骨之主而涕亦從乎水也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫涕之與泣者,譬如人之兄弟,急則俱死,生則俱生。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(水液同類,故如兄弟。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其志以神悲,是以涕泣俱出而橫行也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(橫行言其多也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫人涕泣俱出而相從者,所屬之類也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(相從以類,由勢有弗容已者。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>雷公曰︰大矣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>請問人哭泣而淚不出者,若出而少涕不從之何也? 帝曰︰夫泣不出者,哭不悲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不泣 者,神不慈也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>神不慈則志不悲,陰陽相持,泣安能獨來?(泣不出,淚不下也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>哭者以其心悲,心悲以其神慈,神慈 則志悲,志悲所以泣出。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫神不慈、志不悲者,正以神為陽,志為陰,陰陽相持之固,則難於感動,所以泣涕不能獨至。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫志悲者惋,惋則沖陰,沖陰則志去目,志去則神不守精,精神去目,涕泣出也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(惋,慘鬱也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰,精也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰氣受沖則志去於目,故精神不守而涕泣弗能禁也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>惋,烏貫切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>且子獨不誦不念夫經言乎?厥則目無所見。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫人厥則陽氣並於上,陰氣並於下。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽並於上則火獨光也,陰並於下則足寒,足寒則脹也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(並,偏聚也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>火獨光,陽之亢也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>厥因氣逆,故陰陽各有所並,並則陽氣不降,陰氣不升,故上為目無所見而下為足寒。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰中無陽,故又生脹滿之疾。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫一水不勝五火,故目 盲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(一水,目之精也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>五火,即五臟之厥陽並於上者也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>當作視。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是以氣沖風,泣下而不止。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫風之中目也,陽氣內守於精,是火氣燔目,故見風則泣下也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(天之陽氣為風,人之陽氣為火,風中於目,則火氣內燔而水不能守,故泣出也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>燔音凡。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>有以比之,夫火疾風生乃能雨,此之類也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(火疾風生,陽之極也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽極則陰生承之,乃能致雨,人同天地之氣,故風熱在目而泣出,義亦無兩。)</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【類經 卷十八 疾病類 涕淚228】