我本善良 發表於 2012-8-31 21:05:18

【類經 卷十四 疾病類 十二經病158】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>類經 卷十四 疾病類 十二經病158</FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>(《靈樞‧經脈篇》此章與經絡類第二章同出一篇,義有相貫,所當互考。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黃帝曰︰肺,手太陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病肺脹滿膨膨而喘咳,(動,言變也,變則變常而為病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如《陰陽應象大論》曰︰在變動為握為噦之類,即此之謂。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肺脈起於中焦,循胃口上膈屬肺,故病如此。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列此肺病於少陰司天之下,以熱淫所勝,火克金也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>詳運氣類二十五。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膨音彭。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>缺盆中痛,(缺盆雖十二經之道路,而肺為尤近,故肺病則痛。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甚則交兩手而瞀,此為臂厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(瞀,木痛不仁也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>手太陰脈由中府出腋下,行肘臂間,故為臂厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>瞀,茂、莫、務三音。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主肺所生病者,(手之太陰,肺所生病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《二十二難》曰︰經言是動者,氣也;所生病者,血也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>邪在氣,氣為是動;邪在血,血為所生病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣主 之,血主濡之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣留而不行者,為氣先病也;血壅而不濡者,為血後病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故先為是動,後所生也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>觀此以是動為氣,所生為血,先病為氣,後病為血,若乎近理;然細察本篇之義,凡在五臟,則各言臟所生病,凡在六腑,則或言氣或言血,或脈或筋,或骨或津液,其所生病本各有所主,非以血氣二字統言十二經者也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《難經》之言,似非經旨。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>咳,上氣喘渴,煩心胸滿, 臂內前廉痛厥,掌中熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(渴當作喝,聲粗急也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>太陰之別直入掌中,故為痛厥掌熱。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣盛有餘則肩背痛,風寒汗出中風,小便數而欠。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手太陰筋結於肩,藏附於背,故邪氣盛則肩背痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肺主皮毛而風寒在表,故汗出中風。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肺為腎母,邪傷其氣,故小便數而欠。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣虛則肩背痛寒,少氣不足以息,溺色變,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(肩背者,上焦之陽分也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣虛則陽病,故為痛為寒而怯然少氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>金衰則水涸,故溺色變而黃赤。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(盛瀉虛補,雖以針言,藥亦然也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>熱則疾之,氣至速也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>寒則留之,氣至遲也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陷下則灸之,陽氣內衰,脈不起也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不盛不虛,以病有不因血氣之虛實而惟逆於經者,則當隨經所在,或飲藥或刺灸以取之也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下文諸經之治,義與此同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此節與《禁服篇》大同,詳針刺類二十九。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者寸口大三倍於人迎,虛者則寸口反小於人迎也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(寸口主陰,肺為大腸之臟,手太陰經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故肺氣盛者,寸口大三倍於人迎,虛則反小也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>人迎者,足陽明之動脈,在結喉旁一寸五分,乃三陽脈氣所至也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《陰陽別論》曰三陽在頭、三陰在手者,其義即此。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>下同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>人迎脈口一盛二盛三盛,當補當瀉,義具終始篇,詳針刺類二十八。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>大腸,手陽明也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病齒痛頸腫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(動義如前。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>手陽明之支者,從缺盆上頸貫頰入下齒中也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主津液所生病者,(大腸與肺為表裡,肺主氣而津液由於氣化,故凡大腸之或泄或秘,皆津液所生之病,而主在大腸也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>目黃口乾,鼽衄喉痺,肩前 痛,大指次指痛不用。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手陽明之別者合於宗脈,故目黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其他諸病,皆本經之脈所及。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列此於少陰司天條下,以熱淫所勝,病在金也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣有餘則當脈所過者熱腫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(當脈所過,手陽明之次也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>虛則寒栗不復,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(寒栗不復,不易溫也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此皆手陽明之諸病,)盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則留之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如前。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者人迎大三倍於寸口,虛者人迎反小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(人迎主陽,大腸為肺之腑,手陽明經也,故盛則人迎大於寸口,虛則人迎小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>詳義如前。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胃,足陽明也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病洒洒振寒,善呻數欠,顏黑,(胃屬土,土病而洒洒振寒者,風之勝也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>善呻數欠,胃之鬱也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列此於厥陰在泉條下,其為木勝可知。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黑,水色也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>土病則水無所畏,故黑色反見於顏面。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>病至則惡人與火,聞木聲則惕然而驚,心欲動,獨閉戶塞牖而處,甚則欲上高而歌,棄衣而走,(病至而惡人者,陽明厥逆則喘而惋,惋則惡人也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>惡火者,邪客陽明則熱甚也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>聞木音而驚者,土惡木也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>欲閉戶而處者,陰陽相搏而陰勝陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>欲上高而歌者,陽盛則四肢實也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>棄衣而走者,熱盛於身也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此節義詳下二章。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>牖音有。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>賁響腹脹,是為 厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(賁響,腸胃雷鳴也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>,足脛也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽明之脈自膝臏下脛骨外廉,故為脛 厥逆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>賁,奔同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音 。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主血所生病者,(中焦受穀,變化而赤為血,故陽明為多氣多血之經,而主血所生病者。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>狂瘧,溫淫汗出,鼽衄,口 唇胗,頸腫喉痺,( ,歪也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胗,瘡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽明熱勝則狂,風勝則瘧,溫氣淫 則汗出。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鼽衄口 等証,皆陽明經脈之所及也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鼽音求。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>衄,女六切。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>,孔乖切。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胗音疹。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>大腹水腫,(胃在中焦,土病則不能製水也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膝臏腫痛,循膺、乳、氣街、股、伏兔、外廉、足跗上皆痛,中指不用。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(陽明脈從缺盆下乳內廉,挾臍腹前陰由股下足以入中指,故為病如此。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>臏,頻、牝二音。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣盛則身以前皆熱,其有餘於胃,則消穀善飢溺色黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此陽明實熱在經在臟之辨也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣不足則身以前皆寒栗,胃中寒則脹滿,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此陽明虛寒在經在臟之辨也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者人迎大三倍於寸口,虛者人迎反小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足陽明為太陰之表,三陽也,故盛衰見於人迎。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脾,足太陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病舌本強,食則嘔,(脾脈連舌本,故強。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脾病則不運,故嘔。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胃脘痛,腹脹,善噫,(脾脈入腹,屬脾絡胃,故為痛為脹。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>噫,噯嘆聲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰盛而上走於陽明,故氣滯而為噫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>噫,伊芳、隘二音。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>得後與氣則快然如衰,(脾氣通也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以上諸義詳下章。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>身體皆重。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(脾主肌肉也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列以上諸証於厥陰在泉條下,木勝克脾也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主脾所生病者,(足太陰土也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>舌本痛,體不能動搖,食不下,煩心,心下急痛,溏、瘕、泄、水閉、黃膽,不能臥,強立,股膝內腫厥,足大趾不用,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(太陰脈支者上膈注心中,故為煩心心痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脾寒則為溏瀉,脾滯則為瘕。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脾病不能製水,則為泄為水閉黃膽不能臥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脾脈起於足拇以上膝股內廉,故為腫為厥、為大趾不用諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按︰《至真要大論》於厥陰司天條下列此諸証,以風淫所勝,病本於脾也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>瘕,加、駕二音。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>疸音旦。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者寸口大三倍於人迎,虛者寸口反小於人迎。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足太陰為陽明之裡,三陰也,故脈之盛衰候於氣口。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心,手少陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病嗌乾心痛,渴而欲飲,(本經支者從心系上挾咽,故為嗌乾心痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心火炎則心液耗,故渴而欲飲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>嗌音益。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是為臂厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手少陰循臂內後廉出小指之端,故為臂厥。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主心所生病者,(手少陰經,心所生病也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>目黃脅痛, 臂內後廉痛厥,掌中熱痛,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(少陰之脈系目系,故目黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>出腋下,故脅痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>循 臂內入掌內後廉,故為熱痛諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>,儒、軟二音,又雙刀、奴到二切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者寸口大再倍於人迎,虛者寸口反小於人迎也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手少陰為太陽之裡,三陰也,故脈之盛衰見於寸口。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腸,手太陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病嗌痛頷腫,(本經之脈循咽下膈,其支者循頸上頰,故為是病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《至真要大論》列此於太陽在泉之下,以寒淫所勝而病及火府也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>頷,何敢切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不可以顧,肩似拔, 似折。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手太陽脈循 外後廉繞肩胛,交 肩上,故肩 之痛如拔如折。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主液所生病者,(小腸主泌別清濁,病則水穀不分而流衍無製,是主液所生病也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>耳聾 目黃頰腫,頸頷肩 肘臂外後廉痛,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(皆小腸經脈之所及也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者人迎大再倍於寸口,虛者人迎反小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手太陽為少陰之表,故候在人迎。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱,足太陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病沖頭痛,(本經脈上額交巔入絡腦,故邪氣上沖而為頭痛。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>目似脫,項如拔,(脈起目內,還出別下項也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脊痛腰似折,髀不可以曲, 如結, 如裂,(本經挾脊抵腰中,過髀樞,循髀外下合 中,貫 內,故病如是。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列以上諸証於太陰在泉司天之下,以濕淫所勝,土邪傷水也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>髀,並米切,又音比。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音國。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>, 同,音篆。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是為踝厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足太陽脈出外踝之後,筋結於外踝也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>踝,胡寡切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主筋所生病者,(周身筋脈,惟足太陽為多為巨。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其下者結於踵,結於 ,結於 ,結於臀;其上者,挾腰脊,絡肩項,上頭為目上網,下結於。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故凡為攣為弛為反張戴眼之類,皆足太陽之水虧,而主筋所生病者。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>痔瘧狂癲疾,(脈入肛,故為痔。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>經屬表,故為瘧。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>邪入於陽,故為狂癲疾。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>頭囪項痛,目黃淚出鼽衄,項背腰尻 腳皆痛,小指不用,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(皆足太陽之所及,故為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>囪音信。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>尻,開高切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則留之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者人迎大再倍於寸口,虛者人迎反小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足太陽為少陰之表,故候在人迎。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎,足少陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病飢不欲食,(腎雖陰臟,元陽所居,水中有火,為脾胃之母。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰動則陽衰,陽衰則脾困,故病雖飢而不欲食。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>面如漆柴,(水色黑,陰邪色見於面,故如漆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎藏精,精衰則枯,故如柴。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>咳唾則有血,喝喝而喘,(真陰損及其母也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>坐而欲起,(陰虛不能靜也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>目KT KT 如無所見,(目之明在瞳子,瞳子者骨之精也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎氣內奪則目KT KT 如無所見,故凡目多昏黑者,必真水虧於腎也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>KT 音荒。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心如懸,若飢狀,(心腎不交則精神離散,故心如懸。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰虛則內餒,故常若飢狀。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列以上諸証於太陰司天之下,以土邪淫勝,故病本於腎也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣不足則善恐,心惕惕如人將捕之,(腎在志為恐,腎氣怯,故惕惕如人將捕之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以上諸義詳下章。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是為骨厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(厥逆在骨,腎主骨也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主腎所生病者,(足少陰經,腎所生病也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>口熱舌乾咽腫,上氣,嗌乾及痛,煩心心痛,(足少陰之脈循 喉嚨,挾舌本,其支者從肺出絡心,故病如是。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>黃膽腸 ,(陰虛陽實,故為黃膽。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎開竅於二陰,故為腸 。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>疸音旦。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音僻。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脊股內後廉痛,痿厥嗜臥,足下熱而痛,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足少陰之脈,自小趾斜趨足心,上 出 ,上股內後廉,貫脊屬腎,故為此諸証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>嗜臥者、多陰少陽,精神匱也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《逆調論》曰︰腎者水臟,主津液,主臥與喘也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>灸則強食生肉,緩帶披發,大杖重履而步。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(生肉,濃味也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>味濃所以補精,緩帶披發,大杖重履而步,節勞也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>安靜所以養氣,諸經不言此法,而惟腎經言之者,以真陰所在,精為元氣之根也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者寸口大再倍於人迎,虛者寸口反小於人迎也,(足少陰為太陽之裡,故候 在寸口。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心主,手厥陰心包絡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病手心熱,臂肘攣急,腋腫,(皆本經之脈所及。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甚則胸脅支滿,心中 大動,(手厥陰出屬心包絡,循胸出脅故也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音淡,動而不寧貌。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>面赤目黃,(心之華在面,目者心之使,故病則面赤目黃。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以上諸証,按《至真要大論》俱列於太陽司天之下,以寒淫所勝,則心火受病也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>喜笑不休。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(心在聲為笑。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主脈所生病者,(心主脈也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>煩心心痛,掌中熱,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(脈起心胸,入掌中也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜 之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者寸口大一倍於人迎,虛者寸口反小於人迎也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手厥陰為少陽之裡,故候在寸口。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三焦,手少陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病耳聾渾渾 ,嗌腫喉痺。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(渾渾 ,不明貌。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三焦之脈上項系耳後,故為是病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列此於太陰在泉之下,濕土所以勝水也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>( ,屯、吞二音。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主氣所生病者,(三焦為水瀆之腑,水病必由於氣也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>汗出,目銳 痛,頰痛,耳後肩 肘臂外皆痛,小指次指不用,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(三焦出氣以溫肌肉,充皮膚,故為汗出。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其他諸病,皆本經之脈所及。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者人迎大一倍於寸口,虛者人迎反小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(手少陽為厥陰之表,故候在人迎。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膽,足少陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病口苦,善太息,(膽病則液泄,故口苦。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膽鬱則不舒,故善太息。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心脅痛不能轉側,(足少陽之別,貫心循脅裡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>義詳下章。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甚則面微有塵,體無膏澤,(足少陽之別散於面,膽木為病,燥金勝之,故面微有塵,體無膏澤,按《至真要大論》列以上諸証於陽明在泉司天者,即其義也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>足外反熱,是為陽厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(本經循髀陽出膝 外廉,下出外踝之前,故足外反熱。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>木病從火,故為陽厥。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是主骨所生病者,(膽味苦,苦走骨,故膽主骨所生病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又 骨為 ,其質剛,膽為中正之官,其氣亦剛,膽病則失其剛,故病及於骨。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>凡驚傷膽者骨必軟,即其明証。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>頭痛頷痛,目銳 痛,缺盆中腫痛,腋下腫,馬刀俠癭,(馬刀,瘰 也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>俠癭,俠頸之瘤屬也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音漬。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>癭音影。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>汗出振寒瘧,(少陽居三陽之中,半表半裡者也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故陽勝則汗出,風勝則振寒為瘧。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胸脅肋髀膝外至脛絕骨外踝前及諸節皆痛,小指次指 不用,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(皆本經之脈所及也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脛,形景、形敬二切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者人迎大一倍於寸口,虛者人迎反小於寸口也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足少陽為厥陰之表,故候在人迎。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肝,足厥陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是動則病腰痛不可以俯仰,(足厥陰支別者,與太陰少陽之脈,同結於腰髁下中 下 之間,故為腰痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>《刺腰痛篇》曰︰厥陰之脈令人腰痛,腰中如張弓弩弦。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>丈夫 疝,婦人少腹腫,(足厥陰氣逆則為睪腫卒疝。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>婦人少腹腫,即疝病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上義詳下章。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>( , 同,音頹。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甚則嗌乾,面塵脫色。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(肝脈循喉嚨之後,上入頏顙,上出額,其支者從目系下頰裡,故為此病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按《至真要大論》列以上諸証於陽明在泉司天之下,以燥淫所勝,則病本於肝也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是肝所生病者,(足厥陰經,肝所生病也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胸滿嘔逆飧泄,狐疝遺溺閉癃,為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(本經上行者挾胃貫膈,下行者過陰器 抵小腹,故為此諸病。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>飧音孫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>癃,良中切。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛則瀉之,虛則補之,熱則疾之,寒則溜之,陷下則灸之,不盛不虛,以經取之。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(義如首經。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>盛者寸口大一倍於人迎,虛者寸口反小於人迎也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(足厥陰為少陽之裡,故候在寸口。)</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【類經 卷十四 疾病類 十二經病158】