我本善良 發表於 2012-8-31 21:03:11

【類經 卷十三 疾病類 陰陽發病154】

<STRONG></STRONG>
<P align=center><FONT size=5><STRONG>【<FONT color=red>類經 卷十三 疾病類 陰陽發病<SPAN class=t_tag href="tag.php?name=154">154</SPAN></FONT>】</STRONG></FONT></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><STRONG>(素問陰陽別論) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>岐伯曰︰二陽之病發心脾,有不得隱曲,女子不月;(二陽,陽明也,為胃與大腸二經。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然大腸小腸皆屬於胃,故此節所言則獨重在胃耳。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋胃與心,母子也,人之情欲本以傷心,母傷則害及其子。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胃與脾,表裡也,人之勞倦本以傷脾,臟傷則病連於腑。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>故凡內而傷精,外而傷形,皆能病及於胃,此二陽之病,所以發於心脾也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不得隱曲,陽道病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>夫胃為水穀氣血之海,主化營衛而潤宗筋。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如厥論曰︰前陰者,宗筋之所聚,太陰陽明之所合也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>痿論曰︰陰陽總宗筋之會,會於氣街而陽明為之長。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然則精血下行,生化之本,惟陽明為最。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>今化原既病,則陽道外衰,故為不得隱曲。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其在女子,當為不月,亦其候也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胃為水穀血氣之海,義詳經絡類三十二。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按王氏注曰︰夫腸胃發病,心脾受之,心受之則血不流,脾受之則味不化。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然心脾何以受腸胃之病?未免牽強,不可不察。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>隱曲二字,本經見者凡五,皆指陽道為言,以類察之,可得其義。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>詳會通奇恆類。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其傳為風消,其傳為息賁者,死不治。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(風,木氣也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>消,枯瘦也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>賁。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>急迫也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽明受病,久而傳變,則木邪勝土,故肌體風消。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>胃病則肺失所養,故氣息奔急。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>氣竭於上,由精虧於下,敗及五臟,故死不治。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>曰︰三陽為病發寒熱,下為癰腫,及為痿厥 ;(三陽,太陽也,為膀胱小腸二經。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三陽為表,故病發寒熱及為癰腫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>足太陽之脈,從頭下背,貫臀入 ,循 抵足,故其為病,則足膝無力曰痿,逆冷曰厥,足肚酸疼曰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音篆。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>音淵。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其傳為索澤,其傳為頹疝。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(陽邪在表為熱,則皮膚潤澤之氣必皆消散,是為索澤也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>頹疝者,小腹控睪而痛也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>按邪氣臟腑病形篇曰︰膀胱病者,小便偏腫而痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腸病者,小腹痛,腰脊控睪而痛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是太陽之傳為頹疝也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>頹, 同。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>曰︰一陽發病,少氣善咳善泄;(一陽,少陽也,為膽與三焦二經。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膽屬風木,三焦屬相火。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其為病也,壯火則食氣傷肺,故為少氣為咳。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>木強則侮土,故善泄也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其傳為心掣,其傳為隔。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(心為君火,而相火上炎,則同氣相求,邪歸於心。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心動不寧,若有所引,名曰心掣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又其傳者,以木乘土,脾胃受傷,乃為隔証。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如邪氣臟腑病形篇曰︰脾脈微急為隔中。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>風論曰︰胃風之狀,食飲不下,膈塞不通。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>上膈篇曰食飲入而還出者,皆隔之謂。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>掣,撤、翅二音。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>二陽一陰發病,主驚駭背痛,善噫善欠,名曰風厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(二陽,胃與大腸也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>一陰,肝與心主也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肝胃二經,皆主驚駭。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>如金匱真言論曰︰東方通於肝,其病發驚駭。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>經脈篇曰足陽明病,聞木聲則惕然而驚者是也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>背痛者,手足陽明之筋,皆夾脊也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>噫,噯氣也,其主在心。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然邪客篇曰︰諸邪之在於心者,皆在於心之包絡也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又脈解篇曰︰所謂上走心為噫者,陰盛而上走於陽明,陽明絡屬心,故曰上走心為噫也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>欠,呵欠也,欠雖主於腎,而經脈篇曰足陽明病為數欠,此又噫欠之在心包胃經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肝主風,心包主火,風熱為邪而陽明受之,故病名風厥。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>又風厥義,詳評熱病論,見後三十。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>二陰一陽發病,善脹心滿善氣。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(二陰,心與腎也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>一陽,膽與三焦也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膽經邪勝則侮脾,故善脹。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎經邪勝則乘心,故心滿。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三焦病則上下不行,故善氣也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三陽三陰發病,為偏枯痿易,四肢不舉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(三陽,膀胱小腸也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三陰,脾肺也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>膀胱之脈,自頭背下行兩足。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腸之脈,自兩手上行肩胛。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>且脾主四肢,肺主諸氣,四經俱病,故當為偏枯,為痿易,為四肢不舉。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>痿易者,痿弱不支,左右相掉易也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鼓一陽曰鉤,鼓一陰曰毛,鼓陽勝急曰弦,鼓陽至而絕曰石,陰陽相過曰溜。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此舉五脈之體,以微盛分陰陽,非若上文言經次之陰陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鼓,有力也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>一陽一陰,言陰陽之微也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈於微陽而見鼓者為鉤,其氣來盛去衰,應心脈也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脈於微陰而見鼓者曰毛,其氣來輕虛以浮,應肺脈也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鼓動陽脈勝而急者曰弦,其氣來端直以長而不至甚急,應肝脈也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>鼓陽至而絕者,陽之伏也,脈名曰石,其氣來沉以搏,應腎脈也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰陽相過,謂流通平順也,脈名曰溜,其氣來柔緩而和,應脾脈也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰爭於內,陽擾於外,魄汗未藏,四逆而起,起則熏肺,使人喘鳴。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此兼表裡以言陰陽之害也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>表裡不和,則或為藏病,陰爭於內也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>或為經病,陽擾於外也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>然或表或裡,皆干於肺。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>蓋肺主氣,外合於皮毛,內為五臟六腑之長。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>魄汗未藏者,表不固也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>四逆而起者,陽內竭也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>甚至正不勝邪,則上熏及肺,令人氣喘聲鳴。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>此以營衛下竭,孤陽獨浮,其不能免矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰之所生,和本曰和。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(陰者,五臟之真陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰之所以生者,以藏氣和;藏氣之和,以陰陽之和也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>不和則為爭為擾,為剛為淖,而病由興矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>是故剛與剛,陽氣破散,陰氣乃消亡。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此言偏陽之為害也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>剛與剛,陽之極 也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以火濟火,盛極必衰,故陽氣反為之破散。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽氣散則陰氣不能獨存,亦必從而消亡,而陰陽俱絕矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>淖則剛柔不和,經氣乃絕。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此言偏陰之害也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>淖謂寒濕妄行,陰氣勝也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若陽剛陰柔,皆失其和,經氣從而敗絕矣。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>死陰之屬,不過三日而死;生陽之屬,不過四日而死。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此言藏氣相傳,死生有異也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>死陰生陽,義如下文。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>四日而死,按全元起作四日而已者是,蓋既屬生陽,不當死矣,死字疑誤。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>所謂生陽死陰者,肝之心謂之生陽,(肝之心,自肝傳心也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以木生火,得其生氣,是謂生陽,不過四日而愈已。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>心之肺謂之死陰,(心之肺,自心傳肺也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>以火克金,陰氣散亡,故曰死陰,不過三日而死。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肺之腎謂之重陰,(肺,金也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎,水也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>雖曰母子,而金水俱病,故曰重陰,無陽之候也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>腎之脾謂之辟陰,死不治。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(辟,放辟也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>土本製水,而水反侮脾,水無所畏,是謂辟陰,故死不治。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>辟 音劈。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>結陽者腫四肢。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(此下言邪聚諸經之為病也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽,六陽也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>結陽者腫四肢,四肢為諸陽之本也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>結陰者便血一升,再結二升,三結三升。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(陰,六陰也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰主血,邪結陰分則血受病,故當便血。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>其淺者便血一升,則結邪當解。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若不解而再結,以邪盛也,故便血二升。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>若又不解,邪為尤甚,故曰三結三升也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰陽結斜,多陰少陽曰石水,少腹腫。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(斜,邪同。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陰經陽經皆能結聚水邪,若多在陰少在陽者,名曰石水。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>石水者,沉堅在下,其証則少腹腫也。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>二陽結謂之消,胃與大腸經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>陽邪留結腸胃,則消渴善飢,其病曰消。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三消義見後六十。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三陽結謂之隔,(膀胱小腸二經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>小腸屬火,膀胱屬水,邪結小腸則陽氣不化,邪結膀胱則津液不行,下不通則上不運,故為隔塞之病。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>三陰結謂之水,(脾肺二經也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>脾土所以製水,土病則水反侮之,肺金所以生水,氣病則水為不行,故寒結三陰,則氣化為水。) </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>一陰一陽結謂之喉痺。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>(一陰,肝與心主也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>一陽,膽與三焦也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>肝膽屬木,心主三焦屬火,四經皆從熱化,其脈並絡於喉,熱邪內結,故為喉痺。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>痺者,閉也。 </STRONG>
<P>&nbsp;</P><STRONG>痺音秘。)</STRONG>
頁: [1]
查看完整版本: 【類經 卷十三 疾病類 陰陽發病154】